Al Ghazali en Das Buch der Ehe.

Güner Yasemir Balci, maakster van de documentaire.

Toevallig bleven wij op een avond hangen bij een documentaire op Arte: Der Jungfrauenwahn. Dit was een film van Güner Yasemin Balci, over de sexuele moraal binnen de Islam. In het bijzonder het belang dat er gehecht wordt aan het intact zijn van het maadenvlies bij het sluiten van het huwelijk.

Zij betoogt dat die moraal al ver achter de meesten van ons ligt, maar dat die nog levensgroot regeert over jonge moslims en moslima's. Er zijn trucs voor vrouwen om in de eerste huwelijksnacht toch te bloeden, hoewel men al geen maagd meer is. Je kunt het maagdenvlies laten herstellen, of een uurtje voor de sex een zakje met bloed inbrengen.

Moslim-bruid: witte jurk, met rood lint, die samen maagdelijkheid en het einde ervan symboliseren.

Er kwam onder meer aan het woord de uit Algerije afkomstige Dalil Boubakeur. Hij is directeur van de Grote Moskee in Parijs.  Hij sprak als een psychiater (ik vond op internet alleen dat hij arts is; maar hij klonk als een psychiater; hoe dan ook als een zeer ontwikkeld man.) over de sexuele moraal bij moslims. Ik schrok van zijn onverschrokken uitspraken. Hij zei, dat Moslim-mannen niet anders zijn dan anderen, maar dat ze zijn blijven steken in de pre-oedipale fase. Dat geeft een voedingsbodem voor neuroses als angst, paranoia, obsessies. De moslimman kent de realiteit van vrouwen niet, omdat hij in die infantiele fase is blijven steken. Hij ziet de vrouw als satan. Tegelijk is ze voor hem zijn speelgoed, ze dient nergens anders voor dan voor zijn bevrediging. 

Ik werd er stil van.

Dalil Boubakeur, de man die mijn hart stal met zijn moedige uitspraken. 

De Grote Moskee in Parijs, waarvan Boubakeur directeur is. Hij bepaalt wie daar mogen preken.

Ik vond nog iets anders:  de huwelijksmoraal zoals die nog steeds leeft, is nog altijd terug te voeren op Al-Ghazali's Das Buch der Ehe. (Het is wel in het Duits, niet in het Nederlands te krijgen.)

Al Ghazali leefde van 1058 tot 1111. Hij was een Perzisch filosoof en soefist. Zijn eretitel is 'bewijs van de islam', hoeddjat al islaam. Voor de Islam is hij de tweede leermeester na Mohammed. Zo iemand als Thomas van Aquino voor het christendom was. 

Afbeelding van Al Ghazali

Het werk waarmee Al Ghazali het beroemdste werd, is het boek De verwarring der filosofen, 'Tahufut al falasifa'. Dit boek luidde de stagnatie en relatieve achteruitgang in van de Islam, na een grote bloeiperiode. Al Ghazali betoogt daarin, dat de wet van de causaliteit onjuist is: alles wat gebeurt, gebeurt door de wil van God. God is niet kenbaar langs rationele weg. Onderzoek naar causaliteit is verspilling van intellect. Al Ghazali wees filosofen als Plato en Socrates af. 

Tot dan toe kwamen Arabische studies over wiskunde, geneeskunde, sterrenkunde en ook vertalingen uit de Oudheid naar Europa. Maar die tijd was na Al Ghazali voorbij.

Dit is het boek dat de sexuele moraal bepaalt binnen de islam; het dateert van de 11/12e eeuw.. 

Een beeld van de documentaire Der Jungfrauenwahn, Arte, begin december. 

Over het Soefisme:

Het soefisme van Al Ghazali is een ander soefisme dan het zogenaamde universeel soefisme. Van dat laatste is Johan Witteveen de voorman. Witteveen is een oud VVD-er, oud-voorzitter van het IMF enzovoorts. In Katwijk staat de enige Soefitempel ter wereld.

Johan Witteveen

Soefitempel te Katwijk

Via het  boek van Witteveen Soefisme, De religie van het hart, heb ik een aantal jaren geleden kennis gemaakt met het Soefisme. De inspirator voor dit universeel soefisme is Hazrat Inayat Khan. De stroming preekt harmonie, liefde en schoonheid, en omarmt alle wereldgodsdiensten.  

Derwisjen zijn weer een ander onderdeel van de soefi's: de naam wordt verklaard als 'bedelaar', maar ook als 'deur', en 'zittend' (voor de ene deur van Allah). Het is een aparte groep binnen de Soefi's, met veel onderlinge verschillen.

Dansende derwisjen.

Er was nóg iets dat me trof over Al Ghazali: er zijn moslimscholen die zo heten. Dat vond ik toch wat merkwaardig, gezien Al Ghazali's denken over causaliteit.

Ik heb de website van één zo'n school bekeken, en zag daar niets raars aan. Integendeel, de website zag er keurig uit, en ook de afspraken en de protocollen waarvan men op die school uitgaat oogden goed. 

Ik zag wel, dat er vanaf groep vijf gescheiden gym- en zwemles gegeven wordt. Dat vind ik wel erg jong. Ik heb niet uitgezocht hoe afwijkend dat is van reguliere scholen. 

Hier is de hele Arte-docu te zien. Niet ondertiteld, maar zeer de moeite waard. 

Slotopmerking:

Ook Dalil Boubakeur is een soefi. Ik weet niet van welke soort precies, maar het viel me op.