Outside The Law - Rachid Bouchareb, 2010

Hoes

Een tweede film die ik zag van de hand van Rachid Bouchareb. (De eerste was London River.) Deze film gaat over de Algerijnse Bevrijdingsoorlog, die woedde tussen Frankrijk en Algerije van 1954 tot 1962, het jaar dat Algerije onafhankelijk werd.

De film maakt deel uit van een trilogie, waarvan nu deel 1 en 2 verschenen zijn. Deel drie moet nog komen. Deel 1 heet Days of Glory, eigenlijk: Indigènes, en heeft dezelfde hoofdrolspelers als in deze film. Het zijn drie broers, gespeeld door Roschdy Zem, Sami Bouajila en Jamel Debbouze.

Hier de drie broers, respectievelijk Saïd (Jamel), Abdelkader (Sami) en Messaoud (Roschdy).

Poster

Het begin van de film sluit aan waar Indigènes eindigt: het is 1925, en het stuk land waar de ouders en de familie van de drie jongens al sinds mensenheugenis wonen, wordt simpelweg onteigend.  

De volgende reeks gebeurtenissen speelt zich af in 1945. We zien historische beelden van de bevrijding van Parijs. Maar in Sétif in Algerije vindt dan een slachting plaats onder de Algerijnse bevolking, simpelweg omdat ze demonstreren voor onafhankelijkheid. Hierbij komt de vader van het gezin om.

De zoons gaan elk een andere weg: Messaoud komt te vechten in Indochina, Abdelkader verdwijnt in de gevangenis, en Saïd en zijn moeder komen terecht in een sloppenwijk. (Had je die in Frankrijk?? Ik vraag het me af.)

Saïd is niet van plan als een slaaf van de Renaultfabriek te gaan werken. Hij wordt pooier; later krijgt hij een eigen cabaret + een boxschool, waar hij een bokser voor het kampioenschap opleidt.

De broers worden herenigd, en van Abdelkader gaat het idee uit, zich vrij te vechten van Frankrijk. Zijn broer uit de oorlog in Indochina doet mee, en is vooral opgeleid als moordmachine. Saïd doet niet mee met dat zaaien van dood en verderf.

Hier lachen de twee broers om de rare Amerikaanse muziek.

De regisseur, Bouchareb 

Hier toont Saïd de Algerijnse bokskampioen in opleiding 

De groep opstandelingen groeit gestaag, het FLN. Maar ze krijgen een geduchte tegenstander in 'de kolonel', die ook in Vietnam is geweest, en die het spel nog beter speelt. De zogenaamde Main Rouge richt hij op, die net zulke terreurdaden pleegt als de FLN, maar dan tegen de Algerijnen. In werkelijkheid was dit de OAS. 

In het midden de kolonel, gespeeld door Bernard Blancan. 

Aankomst in Europa; Saïd en zijn moeder

Chafia Boudraa zet een mooie moeder neer.

Het kan natuurlijk niet goed aflopen allemaal, het is geweld tegen nog extremer geweld, allerlei aanslagen over en weer.

De twee oudste broers komen om, alleen de jongste overleeft.

Voor mij maakte deze film een stuk geschiedenis voelbaar dat ik niet kende. Toen het destijds gebeurde was ik te jong.

In de kritieken staat steevast dat de film historisch sterk gesimplificeerd is. Hij zou te veel op een western (The Good, the bad and the ugly) lijken, of anders wel te veel op een maffia-film, met name The Godfather. Dit laatste vooral door het zeer dwingende karakter van de FLN-groep. Iedereen die niet meedoet gaat eraan met een dun touwtje.

Milder was de kritiek in The Guardian, die erop wees, dat Bouchareb een humanist is met een sterk gevoel voor persoonlijke tragedies. Bouchareb vindt dat je uit de geschiedenis mag putten om er zelf een verhaal van te schrijven. Met andere woorden: hij heeft geen documentaire gemaakt.

Toch neem ik ter harte, dat ik deze fictie niet moet verwarren met de feiten. Al blijft het zeker waar, dat er in Setif veel meer Algerijnen dan Fransen zijn omgekomen. (Wel was het een respons op het doden van Fransen door Moslims.)

Het wordt Bouchareb ook kwalijk genomen, dat hij de Fransen in deze film vergelijkt met de nazi's.  

Trailer 

Ik wil ten slotte nog een enkel woord wijden aan een begrip dat ik nog niet kende, en dat ik hoorde in deze film: de zogenaamde harkis.

Na de onafhankelijkheid liet Frankrijk de Algerijnen die aan Franse kant hadden gestreden, de zogenaamde harkis, aan hun lot over. Door de FLN werden deze mannen gezien als collaborateurs Tussen de 30.000 en 150.000 van hen werden vermoord. 91.000 harkis verlieten Algerije en vestigden zich in Frankrijk, waar zij een schamel bestaan leiden.

Al met al geen leuk beeld van Frankrijk als kolonisator.