Met deze foto eerde Trouw Johan Cruijff op vrijdag 25 maart 2016. Met daaronder o.m. deze tekst van Henk Hoijtink: 'Het is 1971. Kijk naar dat karakteristiek smalle koppie hierboven. De blik van zelfverzekerdheid, met tegelijk een zweem van dromerigheid erin.'
Op zondagavond 27 maart zond de NTR opnieuw de documentaire En un momento dado uit.
Documentaire uit 2004.
De documentaire gaat over de periode dat Cruijff voetbalde en trainer was bij FC Barcelona. Cruijff was zeer geliefd in Catalonië, hij werd 'De Verlosser' (El Salvador) genoemd. Hiervoor moet je de geschiedenis weer een beetje kennen: Barcelona voelde zich altijd onderdrukt (terecht) door Madrid. Franco (die nog heerste toen Cruijff naar Barcelona ging) moest niets van de Catalanen weten, Daar hadden immers ook zijn sterkste tegenstanders gezeten tijdens de Burgeroorlog. Maar dank zij Cruijff haalde 'Barça' een overwinning van 5 tegen 0 tegen FC Madrid binnen!
Ik ben helemaal geen voetbalkenner, zelfs geen voetballiefhebber.... Maar alle aandacht die er nu bij de dood van nummer 14 is, heeft zelfs mij over de streep getrokken. Wat een spel... Wat een man...
In deze film werden stukjes getoond van zijn fenomenale voetbalkunst. Die snelheid, die wendbaarheid, die regie! 'Moet je zien, hij springt gewoon over elke teckel héén,' zei Ton.
Het grappige in de documentaire is, dat een aantal van de geïnterviewden hún favoriete Cruijff-moment nadoen. Dat is een gouden vondst, je wordt er blij van. En vervolgens werd getoond hoe 'de maestro' zelf zijn act volvoerde...
Vóór de bypass-operatie
Indrukwekkend was het: 'Johan! Johan!' dat het volle Camp Nou (Catalaans voor Nieuw Veld opening in 2000) riep bij het afscheid van Cruijff van Barcelona. Hij stond in het midden van het veld, de spelers om hem heen.
Cruijff heeft gerookt tot het moment dat hij hoorde dat hij een hartkwaal had; na zijn bypass-operatie ging hij over op het snoepen van lolly's.
Na de operatie
Er zijn natuurlijk overal nabeschouwingen geweest, en er zullen er nog wel meer komen, over deze legeendarische voetballer.
Karakteristiek gebaar van Cruijff
Ik vond het lied van Joost Prinsen aan het begin van De Wereld Draait Door (Er is een Amsterdammer doodgegaan) erg mooi. Het maakte ook indruk op mij hoe de mannen die daar zaten (ik herinner me met name Frits Barend) bijna het huilen niet konden inhouden.
Een volgend moooi moment was voor mij de al genoemde bijdrage van Trouw, die een aantal pagina's wijdde aan het leven van Cruijff.
Als Oranjespeler in 1974. Oranje was sterker dan de Duitsers, toch verloren wij.
In Buitenhof, op zondag 27 maart, las Cees Nooteboom een erg mooi stukje voor over Cruijff. Hij vergeleek het voetbalveld met een biljart, Cruijffs spel mathematisch. Zo rekende hij uit hoe de bal moest komen waar hij het wilde - hoe onmogelijk zoiets ook lijkt.
Terug naar de documentaire van Ramón Gieling. Die begon heel leuk met Cruijff, die de bal naar een jongetje (natuurlijk met een nummer 14-shirt) toespeelt. Het jongetje moet hem stoppen. De bal rolt dan na de warming up het land in, waarna de docu echt begint.
Cruijff speelt met een jongetje, begin van de film. Mooie symboliek ook voor alles wat Cruijff heeft gedaan voor de jeugd (o.a. de Johan Cruijff-courts, over de hele wereld).
Cruijff-court in Gorinchem. Vervangt het vroegere trapveldje.
Cruijff zelf leerde het voetballen op straat, in Amsterdam-Betondorp, waar hij werd geboren en opgroeide.
De titel dankt de film aan het gebruik van die uitdrukking, die niet helemaal op zijn plaats was, maar die een geheel eigen leven is gaan leiden.
Een citaat van Carl Gustav Jung: 'We worden geboren op een zeker moment waarop dat plaats vindt en zoals goede wijnen hebben wij de kwaliteiten van dat jaar en van de plaats waar we ter wereld zijn gekomen. De astrologie moet niets méér rechtvaardigen.
En van Goethe: Op een zeker moment in het leven sterven we zonder dat we worden begraven. Ons lot wordt volbracht. De wereld is vol van dode mensen, hoewel ze dat niet weten.
Ik neem aan dat in de gegeven citaten het gebuik van 'en un momento dado' wel in orde is. De Spanjaarden zelf vonden Cruijffs 'fout' trouwens geweldig, en vroegen er zelfs om Cruijff het nóg eens te horen zeggen.
Letterlijk: een moment dat je gegeven wordt.
Het taalgebruik van Cruijff is sowieso beroemd, en soms zo ingewikkeld dat mensen hem niet altijd begrepen. Om er maar één te noemen, die aan duidelijkheid niets te wensen overlaat: 'Je moet schieten, anders kun je niet scoren.'
Er is zeker ook kritiek mogelijk op Cruijff, hij heeft zich ook altijd omgeven met veel conflicten. Ook bij Barcelona is het niet alleen maar rozengeur en manenschijn geweest, dat lieten ze wel blijken. Maar daar weet ik niets van.
Interview aan het eind van de film.
De film eindigt met een lang interview met Cruijff. In het Spaans, dat kon hij toch maar. En hij vertelde hoe hij de geboorte van zijn zoon Jordie aangaf bij de Gemeente: Dat mocht niet, Catalaanse namen waren verboden. Toch lukte het hem, als Nederlander in Spanje. Dit feit zal misschien ook hebben bijgedragen aan zijn populariteit.
Rouw bij zijn dood.
De maker van de documentaire
Enkele mooie voetbalmomenten van Cruijff.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten