Studiebol: Luce, Julius Onah, 2019.

Filmposter, met de vier hoofdrollen:

Links Luce Edgar, gespeeld door Kelvin Harrison; naast hem de lerares Harriet Wilson, gespeeld door Octavia Spencer; daarnaast adoptief moeder Amy Edgar, gespeeld door Naomi Watts. Naast haar haar echtgenoot, Peter Edgar, gespeeld door Tim Roth.

Hier zien we de genoemde cast, plus nog midden vóór Andrea Bang, die het vriendinnetje Stephanie Kim speelde. De zwarte man rechtsachter is denk ik de regisseur Julius Onah.

Wij vonden dit een buitengewoon goede film, die psychologisch heel goed in elkaar zat.

Daarbij kwam een belangrijk maatschappelijk vraagstuk aan de orde: kan een zwarte persoon boven de raciale ongelijkheid in Amerika uitstijgen? Of niet (zoals Harriet denkt)?

De titelfiguur Luce is een bijzonder geslaagde leerling (ster-leerling) van een middelbare school. Hij is goed in sporten, kan goed redevoeringen houden en zal zeker verder gaan studeren. Luce is geadopteerd, en zijn ouders hebben er altijd alles aan gedaan om hun opvoeding te laten slagen: Luce is een modelzoon.

Een van de leerkrachten van Luce ziet echter een gevaar in het karakter van de jongen. Hij heeft een essay geschreven over de activist Frantz Fanon, waarin hij in navolging van deze man geweld rechtvaardigt als hij het niet met iemand eens is. Harriet heeft bovendien een pakketje illegaal vuurwerk uit Luce's locker gehaald.

Luce

Foto Volkskrant.

Het is dit lachje van Luce dat we doorzien als onecht. Het laat zijn vleierigheid zien waarmee hij iedereen voor zich denkt in te nemen. Zijn ware karakter - de donkere kant ervan - blijft verborgen.

De lerares, Harriet Wilson, confronteert de ouders met haar bevindingen. De ouders zijn enerzijds geschokt, maar anderzijds willen ze er niet aan dat al hun opofferingen in hun zware opvoeding mislukt zijn. Hun schijnheilige zoon weet ze daarin goed te overtuigen: de lerares zou vol zitten met raciale vooroordelen.

Het ergste is misschien wel, dat de ouders tegenover hun zoon blijven ontkennen dat er iets met hem aan de hand is, ook als ze er zelf niet meer omheen kunnen. Ze verbergen het vuurwerk en het kwalijke essay. Luce pakt dit weg, het vuurwerk ontploft op school. Luce ontkent dat hij de dader is, maar laat tegelijk merken aan zijn ouders dat hij het wel was - én dat hij dus heus wel doorhad dat zij op de hoogte waren....

Gesprek tussen Luce en zijn lerares. Hij blijft geheel en al voldoen aan alle beleefdheidseisen en eisen van sociale omgang. Dat maakt het heel lastig om hem aan te spreken op alles wat hij achter de schermen doet.

Foto: Dream Factory Group/Allstar

We vernemen, dat Luce een kindsoldaat was in Eritrea. Zij Afrikaanse naam was te moeilijk om uit te spreken voor Amy en Peter, die hem de naam Luce gaven, Licht...

Behalve het vuurwerk dat Luce laat ontploffen in de school, bekladt hij het huis van zijn lerares. Hij heeft Stephany verkracht met een paar andere jongens. Later heeft hij toch weer een relatie met haar, speelt hij in op haar eenzaamheid?

Amy wil blijven geloven dat ze haar invloed ten goede kan aanwenden. Ze zoekt Stephany zelfs op, je krijgt er kromme tenen bij. Want Amy stuurt en sust, en bemoeit zich met dingen die niet op haar pad liggen. En alles wat ze eist van Luce en Stephany is uiterlijk beleefd/vriendelijk gedrag. Géén oprechtheid, geen eerlijkheid, geen respect. Zo meent ze haar eigen nagestreefde ideaalbeeld van haar zoon overeind te kunnen houden. En daarmee worden al diens moeilijkheden in het geniep uitgewerkt. Anderen knappen het vuile werk op voor Luce, zelf zorgt hij dat hij een alibi heeft.

Het geheel wordt voor Harriet het aller-lastigst: haar geestelijk gestoorde zuster komt op school, en kleedt zich volkomen verward helemaal uit. De politie komt en tasert haar. Dit hele voorval geeft Luce nog meer munitie tegen Harriet.

Zij verliest haar baan, alles keert zich tegen haar.

Het maakt wel, dat zij tenslotte als enige de moed heeft om Luce met de waarheid te confronteren. Ze spreekt zich onomwonden uit, en wijst hem de deur.

Tussen de ouders botst het natuurlijk ook. Waren alle opofferingen dit waard? Maar Amy eist solidariteit, Peter gaat met haar mee. In het laatste shot van hen als toeschouwer bij Luce's redevoering zie je dat ze wéten dat hun zoon verkeerde dingen doet. Maar openlijk erkennen, of hem erop aanspreken, nee...

Het leven van Amy en Peter gaat door op de oude voet, zo lijkt het. Hun leven wordt een bestaan met een raar masker van onechtheid, waarvan iedereen weet dat de waarheid anders is, maar niemand dat tegen de ander zegt.

De film is gebaseerd op het toneelstuk Luce van J.C. Lee.