zondag 24 november 2019

They shall not grow old, Peter Jackson, 2018.

They Shall Not Grow Old is een documentairefilm uit Nieuw-Zeeland en het Verenigd Koninkrijk uit 2018 van Peter Jackson. De film gaat over Britse soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog en wordt als baanbrekend gezien vanwege de bewerking en inkleuring van historische filmbeelden.
Poster
Regisseur Peter Jackson, 1961. Bekend onder meer van de fantasy-trilogie Lord of the Rings. Jackson maakte de film als eerbetoon aan zijn grootvader, die vocht in deze oorlog. Hij raakte gewond bij de slag aan de Somme. 
De titel van de docu komt uit een oorlogsgedicht van Laurence Binyan, getiteld For the Fallen; het is een gedicht dat veelvuldig gebruikt wordt voor herdenkingsbijeenkomsten. 
Hier een foto van het proces van inkleuren. 
De film werd gemaakt in opdracht van de BBC en het Imperial War Museum uit Londen. Van de laatste organisatie kwam ook honderd uur aan beeldmateriaal. 
De techniek van het maken van filmopnames was  in 14-18 nog geen twintig jaar oud. De beelden zijn tijdens de oorlog geschoten als propaganda voor het thuisfront.
Het prachtige is, dat de bewerking de mensen en de gebeurtenissen veel echter maakt, veel dichterbij brengt. 
Hier zwart-wit en gekleurd bij elkaar. 
Vanuit het perspectief van gewone Britse grondtroepen wordt het verhaal verteld van aanmelding bij het leger tot terugkomst thuis. Bij de aanmeldingen bij de kazernes blijken veel rekruten jonger dan de voorgeschreven 19 tot 35 jaar, maar worden sommigen toch al met zestien jaar toegelaten. Na een korte militaire opleiding (ze zijn nauwelijks opgeleid!) gaan ze met slechts een set kleding met de trein naar de havens van Het Kanaal. Hier worden ze ingescheept. In Frankrijk en België aangekomen marcheren ze naar het westfront. Na deze twintig minuten in zwart-wit gaat de film verder in kleur en in breedbeeld. Verder komen het leven aan het front en in de loopgraven, verlof achter het front, tanks in bedrijf, aanvallen op de vijandelijke linies, Duitse krijgsgevangenen en gifgasaanvallen aan bod. De film besluit met de terugkeer naar Groot-Brittannië na de wapenstilstand van 11 november 1918. 
Het bewerken van de beelden met computertechnieken gebeurde in Jacksons Nieuw-Zeelandse studio's. Het hele proces heeft vier jaar geduurd. 
Gewonde soldaten. Het deed mij denken aan onderstaand schilderij: 
De Parabel van de Blinden, in 1568 gemaakt door Pieter Breughel de Oudere.
De beelden zijn aangevuld met opnames van aanvallen tijdens militaire oefeningen uit die tijd. Liplezers hebben teruggehaald wat de soldaten op de beelden zeiden. De geluidloze opnames zijn daarna ingesproken en van andere geluiden voorzien, zoals wapengekletter. Hiervoor zijn bijvoorbeeld geluidsopnames gemaakt van oefeningen met veldgeschut van het Nieuw-Zeelandse leger. Als commentaar bij de beelden is 600 uur aan vraaggesprekken uit de jaren 1960 en 1970 met 200 oud-strijders beluisterd. Onderdelen uit 120 van deze vraaggesprekken zijn voor de film gebruikt. 
Wij keken de docu op de BBC, met ondertiteling in het Engels, die helaas niet synchroon liep. De teksten waren daardoor voor ons heel slecht te volgen. 
Toch hebben we ademloos zitten kijken.
Niets was nieuw voor mij, ik heb inmiddels al heel wat boeken over de Eerste Wereldoorlog gelezen: het enorme dodental, de gasaanvallen, de loopgraven, de verwoesting van het landschap, de ratten, de luizen, de regen en de modder....
Ook de lijken werden getoond, Verschrikkelijk. (Al wás dat bij mij óók al door het lezen heel erg binnengekomen....)

Waar ik erg van schrok, waren de enorme explosies die geweldige kraters in de grond sloegen. In het Oorlogsmuseum in Ieper hadden we zo'n klap al eens gehoord, nu zagen we hoe hoog de aarde omhoog spoot bij zo'n ontploffing!
In Flanders Fields Museum, Ieper. 
Foto Henk Deleu Een bomkrater bij Zillebeke. 
“Het kraterveld van Bellewaerde Ridge blijkt het best bewaarde kraterlandschap van de Westhoek. Het is een oorlogslandschap met zeer gedifferentieerde, goed bewaarde archeologische sporen. In het geheel en door de samenhang van de kraters en de goed bewaarde loopgraaf- en schuilplaatsrestanten is het een archeologische site met grote erfgoedwaarde,” aldus Belgisch MP Bourgeois in 2018.
Britse soldaten aan het front; the battle of Vimy Ridge (nabij Calais). 
Ik geef hier een citaat uit de Trouw: 
"Spectaculair is de metamorfose die de film ondergaat op het ­moment dat de soldaten aan het westfront arriveren: de zwart-witbeelden vullen zich met kleur. Opeens zien we de Eerste Wereldoorlog zoals de soldaten die ook hebben ervaren. De aarde is bruin. Het bloed is rood. En het is moeilijk te beschrijven, maar de overgang naar kleur heeft direct effect op je beleving van de oorlog. Alles is opeens heel herkenbaar en nabij. Dit is geen verre, oude wereld, maar iets wat onze (over)grootvaders hebben meegemaakt." Zie TROUW.
Trailer. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten