zondag 27 oktober 2019

In de wildernis, John Muir, 1997 (2018)


Boekomslag; de heren op de foto zijn Theodore Roosevelt en John Muir, op het Glacier Point, Yosemite, 1903. 
Fountain Lake Farm, ook bekend als de Wisconsin Farm Home van John Muir, is een historische boerderij en nationaal historisch monument op het platteland van Montello , Wisconsin , Verenigde Staten. Het monument beslaat een deel van de boerderij waar van 1849 tot 1856 en 1860 tot 1862 de pionier van natuurbeschermer John Muir woonde. 
John Muir kwam in 1849 naar de Verenigde Staten als een elfjarige immigrant met zijn vader, die een boerderij oprichtte in Marquette County, Wisconsin . Het 160 hectare grote landgoed, later uitgebreid tot 130 hectare, in een in wezen onontwikkelde wildernis, zou een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van de waardering van de jonge Muir voor de natuur en de ontwikkeling van zijn natuurbeschermingsethiek. Muir verkende Fountain Lake, gedeeltelijk op het landgoed en in de ecosystemen eromheen. 
Muir werd de grootste natuurbeschermer van de VS, de man die zorgde voor de oprichting van Nationale Parken als Sequoia en Yosemite, en natuurlijk zijn eigen Muir Woods.
Het boekje In de wildernis, geeft een verrassende keuze uit Muirs geschriften. We leren de natuur van Amerika kennen zoals die dankzij Muir op veel plekken is bewaard, en die is verbijsterend veelzijdig en overweldigend. Muirs verwondering over wat hij ziet, zijn behoefte het landschap te begrijpen en aan te raken, te tekenen, er te slapen en te verdwalen zijn met zoveel precisie beschreven dat de lezer zich nog steeds aan Muirs bossen en bergen kan laven.
Muir gidst de lezer door landschappen die door zijn toedoen en bescherming nog steeds de eigenschappen bezitten die Muir zelf zo lyrisch maakten.
Schrijver en natuurbeschermer John Muir, 1838-1914.
Ik vond dit een buitengewoon leuk boek om te lezen. Muir benadert de natuur met alle zintuigen, plus hart en ziel open. Als het stormt, hoort hij al het geluid overal vandaan komen, zelfs de bewegende grashalmen hoort hij. Hij klimt in een boom - een, die in een groepje bijeen staat, zodat hij zeker weet dat de storm die ene niet zal doen bezwijken - en kijkt vanuit zijn zwiepende hoogte naar alle bewegende bomen om hem heen. Hij geniet van wat hij ziet, voelt, hoort en ruikt. 
Muir studeerde botanie en geologie, en hoewel hij nooit afstudeerde, geeft hij heel veel kennis mee aan zijn verhalen, namen van planten en bloemen, bomen, het ontstaan van rotspartijen en glestsjers, noem het maar op! 
The Grizzly Giant, 93 feet around, 204 feet high, monarch of the Mariposa Grove of Big Trees
Calisphere: Hazel Green on Merced-Coulterville Road to Yosemite; tussen 1900 en 1910.
Logo
Theodore Roosevelt, 1858-1919
Dank zij president Roosevelt werd Yosemite Park als beschermd natuurgebied ingesteld. John Muir ondernam, hier tal van tochten en deed dienst als gids. Met het verstrijken der jaren groeide zijn aanzien als zodanig onder de bezoekers van Yosemite, niet alleen vanwege zijn kennis van de omgeving, om ook vanwege zijn grote kennis van de natuur en zijn talent voor het vertellen van verhalen. Onder de bezoekers bevonden zich beroemdheden, politici, geleerden en kunstenaars. Ralph Waldo Emerson, wiens boeken over de natuur een grote inspiratie voor Muir waren, bezocht de vallei in 1871. De twee mannen ontmoetten elkaar en Emerson bood Muir aan hoogleraar te worden aan Harvard University, wat Muir onmiddellijk afsloeg.
Ralph Waldo Emerson, 1803-1882
Muir schetste ook wat hij zag, ik geef daarvan enkele voorbeelden: 
 
Yosemite National Park -Mountains – Half Dome -North Face of Half Dome
Half Dome from Yosemite Valley -- Photo by Pat Bean 
Yosemite National Park – Mountains – Lyell – The Highest Yosemite Fountain 
Mt Lyell, viewed from the John Muir Trail / Pacific Crest Trail on the shoulder North of Donahue Pass. Ansel Adams Wilderness, Sierra Nevada mountains, California.
“The Sierra Nevada of California may be regarded as one grand wrinkled sheet of glacial records,” Muir wrote in 1875. “For the scripture of the ancient glaciers cover every rock, mountain and valley of the range.”
(De Sierra Nevada van Californië kan worden beschouwd als één groot gerimpeld blad vol informatie over gletsjers," schreef Muir in 1875. "Want de geschriften van de oude gletsjers bedekken elke rots, berg en vallei van het gebergte." - AdW)
Helaas is het natuurlijk zo, dat met de klimaatopwarming ook de gletsjers in het Yosemite-gebied aan het smelten zijn. 
Schrijven over gletsjers deed John Muir trouwens ook erg veel. Beroemd zijn zijn tochten door Alaska, met de vele gletsjers. 
Het allerberoemdste is zijn verhaal Stickeen, dat ook in dit boek is opgenomen. 
Stickeen is de naam van een rivier (eigenlijk: Stikine), de naam van een Inidanenvolk, en ten slotte de naam van een hondje.
HET VERHAAL STICKEEN STAAT HIER IN HET ENGELS TE LEZEN; op de foto John Muir met het beestje. .
Er zijn tal van uitgaven van dit verhaal, als apart boekje. Ik denk dat het ook erg leuk zou zijn voor kinderen. 
En dit is een plaatje van de Stickeen River.  
En dit is: Big Cañon, Stikine River; uit: The Stikine River and Its Glaciers, door W. H. Bell; geïllustreerd door Thomas Moran, in Scribner's Monthly, April 1879
 
Indians Raking Oolochans and Herring--Stickeen River (oolochan is een vissoort, AdW)
Ik citeer een ontroerend stukje uit het Stickeen-verhaal, namelijk als het hondje veilig weer aan de oppervlakte is gekomen na een benard verblijf onderaards de gletsjer. De hond is uitzinnig van blijdschap. In Muirs woorden:
“Well done! Well done little boy! Brave boy!” I cried, trying to catch and caress him. But he would not be caught. He darted hither and thither in his great joy, screaming and shouting, swirling round and round in giddy loops and circles like a leaf in a whirlwind, lying down and rolling over, then jumping up to yelp and cry again!
I ran to him to shake him, fearing he might die of joy. He ran off two or three hundred yards, his feet in a mist of motion. Then, turning suddenly, he rushed at my face—almost knocking me down—all the time screeching and shouting as if to say “Saved! Saved! Saved!”
Uit een krant van 1898, The Seatlle Post-Intelligencer
Een beetje melancholisch stemt dit boek me wel, omdat ik bij alle beschrijvingen van de natuurrijkdom me er goed rekenschap van geef, dat er sinds John Muirs tijd natuurlijk erg veel veranderd is! Uit het krantenartikel hierboven lees je al over de God Rush. Maar het hele 'go west' -streven van de Amerikanen leidde er natuurlijk toe, dat gebieden die tot dan toe redelijk onbetreden waren, ontgonnen werden, en zo als vanzelf hun natuurschoon verloren. John Muir zelf schrijft daar al over. Tel daar bij de al genoemde klimaatopwarming. 
Onder en boven: liggin van het Yosemite park. 

Yosemite National Park, Sierra Nevada, California, USA; Forest and mountains
The Merced River in Yosemite National Park. Photo (c) Alessandro Ianunzio/iStockphoto.
Ik geef wat foto's van plaatsen en namen die Muir noemt in dit boek. 

Tuolumne river
Yosemite Fall
Abies Magnifica,
Onder en boven: veratrum californicum 

douglas squirrel
Return of the bighorn sheep 

fall in tamarack creek
Deze foto heb ik opgenomen als 'bewijs' dat de idylle wel een beetje weg is. Je kunt aan het plaatje zien dat het toerisme belangrijk is:
Jim Kersjes of Grand Rapids, a volunteer with the Muskegon River Watershed Assembly, prepares to help kayakers portage around fallen trees in the Tamarack Creek. — Daily News/Elisabeth Waldon
Wisconsin; dit is de plek waar de familie Muir vanuit Schotland het eerste ging wonen.
Rotsformaties in de Wisconsin Dells
Dells (kloof) van de Wisconsin River
ZWERVEN DOOR DE NATUUR
Een Muir Trek begint vlak voor zonsopgang en eindigt na zonsondergang en is een tocht om je kennis te laten maken met een speciale manier om de natuur te ervaren. Een zwerftocht door een natuurgebied dat niemand op deze manier kent, dit waar te nemen met je hart, en je er met enthousiasme en overgave mee te verbinden, net zoals John Muir dat deed. Muir Treks worden op het moment aangeboden door Stichting Earth Education Nederland en door Staatsbosbeheer. Meer informatie hierover voor Tracks door Nederland  zie VROEGEVOGELS.
Herdenkingspostzegel 1964
In de wildernis is samengesteld uit John Muir, Nature Writings; geselecteerd en geannoteerd door William Cronon, New York: The Library of America 1997.
Conclusie: 
Het boekje is zo geweldig door Muirs liefde voor de natuur. Hij benadert de natuur heel anders dan ik gewend ben, en ziet en hoort daardoor veel meer. Hij kent dieren een eigen karakter toe (zijn pony, Stickeen), maar misschien doet hij dat ook wel met bomen, planten, en rotsen.... Het boek wordt erg goed verkocht, en dit keer ga ik helemaal met de hype mee!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten