dinsdag 1 oktober 2019

Vingerafdruk van verdriet, Woorden van bemoediging, Manu Keirse, 2016 (26e druk)

Boekomslag.
Er zijn veel boeken over rouwverwerking. Na de dood van mijn jongste broer kreeg zijn vrouw het boekje Gedeeld verlies, van Alice Altink. 
Eerste druk is van 1992; het boek beleeft nog steeds herdrukken. Schoonzus kreeg het van iemand cadeau. 
Boek bij verlies broer of zus: mijn situatie. 
Ik vond voor mijzelf dit boek. Het troostte me niet, het waren allemaal anekdotes over anderen, Ik herkende (nog) nauwelijks iets. Het ging bijna zo weer terug naar de bieb. 
Via de omweg van EO's programma en website Ik mis je, ontdekte ik dit boek, van de Engelse rouwdeskundige Julia Samuel. Ik ben er nog niet aan toegekomen. 
Ten slotte ontdekte ik Manu Keirse, een Belgische psychotherapeut. 

Manu Keirse.
Prof.dr. Manu Keirse (1946, Dudzele, België) is klinisch psycholoog en specialist in het omgaan met verlies en verdriet. Hij is emeritus hoogleraar aan de faculteit geneeskunde van de Katholieke Universiteit Leuven. Van 1999 tot 2003 was hij kabinetschef op het Belgische ministerie van volksgezondheid. Zijn eerste boek ‘Helpen bij verlies en verdriet. Een gids voor het gezin en de hulpverlener’ (1995) werd een bestseller. Daarna volgden nog diverse boeken als ‘Afscheid van moeder’, ‘Van het leven geleerd’ en ‘Zie de mens’. In totaal verkocht Keirse 300.000 boeken. Hij is getrouwd, heeft vier kinderen en negen kleinkinderen. Deze maand verscheen een volledig nieuwe versie van zijn eerste boek ‘Helpen bij verlies en verdriet’. (Geciteerd uit Trouw, 2017.)
Op dit boek kom ik nog terug, ik ben het nog aan het lezen.
De Vingerafdruk was het eerste boek dat bij me aansloeg. Ik had het van de bieb, het viel een beetje uit elkaar. Maar het was een heel mooi vormgegeven boek. Met mooie schutbladen en prachtige illustraties. En wat meteen bij me insloeg, was een gedicht van Ida Gerhardt, dat ik hier citeer: 

Ga niet naar anderen als dat leed u slaat
dat een mens kromt, of als een wig u splijt;
ga niet naar anderen: raak uw kracht niet kwijt,
die harde kern, waarmee u het bestaat.
En houd uw huis in stand, gelijk altijd.

Ga niet naar anderen: hun blik verraadt
weigering, te beseffen wat er is.
Straks woedt hún onrust om in uw gemis.
Mijd hun bedisselen, hun ergernis
dat ge u blijkbaar niét gezeggen laat.

Zoek het bij een goede vriend, u toegewijd,
één die u niets verwijt, niets vraagt, niets raadt,
maar u verdraagt met uw beschreid gelaat.
Die, zelf zwijgzaam, u kent voor wie ge zijt
en merkt dat het, nog bevend, berg-op gaat.

Het gedicht komt voor in Ida Gerhardt, Verzamelde gedichten, uitgave van Athenaeum – Polak &; Van Gennep, Amsterdam 1992.
Ida Gerhardt, zoals ze eruit zag in 1968. Gerhardt stierf in 1997, 92 jaar oud. 
De vingerafdruk op de omslag trof me, omdat mijn schoonzus een vingerafdruk van mijn broer had laten maken voor hij gecremeerd werd. Zij overweegt om die een bijzondere plaats te geven. De uitgave die ik uiteindelijk aanschafte voor mijzelf en voor mijn schoonzus, is anders. 
Andere uitgave van hetzelfde boekje. 
Het boekje is ook mooi uitgegeven, met kunstwerkjes van Kari van Tine. Zie HAAR WEBSITE. Van die website haal ik wat plaatjes om te illustreren hoe mooi die passen bij het onderwerp: 

Plaatje rechts staat op de voorkant.




Ik kwam haar naam hier nog tegen, maar ben hier niet verder op gaan zoeken. 
In 2017 stond er een mooi artikel in Trouw over Keirse. Hij geeft een paar belangrijke lessen, waarvan ik er hier één noem:
Les 2: Verlies verwerken bestaat “Iemand die een dierbare heeft verloren, krijgt vaak de vraag: ‘Heb je het al verwerkt, ben je er al overheen?’ In mijn eerste boek ‘Helpen bij verlies en verdriet’ beschrijf ik hoe mensen hun verdriet verwerken. In mijn heruitgave - die totaal anders is, maar dezelfde titel heeft - heb ik dat idee helemaal losgelaten. Want hoe kun je nu een groot verlies accepteren? Dat kan niet. Als je je kind verliest, raak je daar niet overheen. Je blijft altijd de ouders van dat gestorven kind. Je leert wel met het verlies te leven, maar dat is iets anders dan verwerken of aanvaarden. De meest gestelde vraag aan mij als rouwdeskundige, door de jaren heen, is: ‘Kom ik ooit dit verdriet nog te boven? Kan ik ooit nog een dag gelukkig zijn?’ En dan antwoord ik altijd: ‘Ik geloof erin. Sterven is een moment. Het verlies overleven duurt een hele tijd en het gemis zal nooit echt overgaan. Maar ooit zullen de herinneringen aan het leven van je geliefde dat moment van sterven en verdriet overstijgen.’”

Geen opmerkingen:

Een reactie posten