Banner
Vrijdag jongstleden bezochten we de tentoonstelling John Constable in het Teylersmuseum. De coronamaatregelen golden uiteraard nog, er waren tijdssloten ingesteld. In de hoofdzaal mochten niet meer dan dertig mensen, in een kleiner zaaltje met tekeningen niet meer dan tien. Het was redelijk rustig. Toch voel je je onrustiger dan normaal, je loopt niet even terug naar een schilderij, om elkaar heen lopen geeft onrust, je wil ook niet te lang staan te kijken, ook niet even met je dochter - die niet tot je huishouden hoort - even iets bespreken.
Zelfportret John Constable, 1804.
Nu terugkijken (om te bloggen) op de tentoonstelling is óók weer lastig, omdat Teylers niet de getoonde werken op internet heeft staan,
Gelukkig vond ik een John Constable Site,waar ik graag gebruik van maakte. (En nog van wat andere sites.)
Deze foto komt van Christie's, geplaatst in 2010.
View of Reading from the River, Oxfordshire
Ik kende Constable eigenlijk niet. John Constable leefde van 1776 tot 1837, en was een Engels landschapschilder en aquarellist van het romantische realisme. 
The Beach at Osmington Mills, 1816. Met dit schilderij adverteert Teylers.
Teylers maakte vooral reclame voor zijn schilderijen met wolkenluchten. Wolkenluchten ontroeren mij zeer!
Wolkenstudie, 1822. Het interessante is, dat hij van elke studie exacte datum en tijdstip noteerde. Hij deed niet zo maar wat, hij observeerde op wetenschappelijke wijze.
View at Hampstead, looking towards London, John Constable, V & A
Cloud study 1821
Study of cumulus clouds, 1822.
Interessant is te weten, dat Constable zich ook wetenschappelijk verdiepte in de meteorologie.
Hij had verstand van wolken, regenbogen en andere eigenaardigheden van de zon.
Hier had ik het over: zowel een dubbele regenboog, als nog zeldzamere zogenaamde anti-zonnestralen, die uit een punt aan de horizon recht tegenover de zon lijken te komen. De correcte weergave toont hoe wetenscappelijk precies Constable op dat moment te werk ging, Waarschijnlijk is dit de eerste visuele registratie van dit lichteffect in combinatie met een dubbele regenboog.
(Tekst gidsje bij de tentoonstelling, onder nummer 42.)
Rainstorm over the sea, 1824-1828
Nog ééntje, om het af te leren....
Stonehenge, 1835.
Landscape with a double rainbow.
We maakten dit uitje met onze dochter,die kunsthistoricus is. Altijd leuk om van haar te horen wat háár opvalt in een schilderij:
A Watermill at Gillingham, Dorset, V&A
Zij keek hier naar de opmerkzaamheid waarmee Constable het groen geschilderd had. Op de voorgrond links zie je een heel bossage, waarin toch de verschillende soorten goed te onderscheiden zijn. 
Study of the Trunk of an Elm Tree, oil painting, John Constable, about 1821, England. Museum no. 786-1888. © Victoria and Albert Museum, London
Teylers had deze boom-studie gehangen naast die van een andere kunstenaar, Anthonie Waterloo.
Oude wilg.
Hier had dat plaatje moeten staan van Anthonie Waterloo (1609-1690), voorstellende een oude eik; Waterloo is een van de oude meesters die Constable hebben geïnspireerd. Het plaatje hierboven is weliswaar van Waterloo, maar het stelt een oude wilg voor. De eik is onvindbaar op internet, helaas. (Het was wel ook zo'n mooie opengespleten stam.)
A Willow tree in Flatford Meadows, Constable.
Helaas een onduidelijk plaatje. In de kleine zaal was van deze tekening een sterke vergroting als dia neergelegd, waarop duidelijk zichtbaar was hoe elk lijntje telde.
Deze vond ik heel merkwaardig, daardoor ook mooi. Ik wist eigenlijk helemaal niet wat ik zag!
Ik citeer het Victoria and Albert Museum:
This drawing is based upon the central section of Constable's oil painting Dedham Lock and Mill, which is also in the V&A's collection. It is likely to be a reworking of the painting, rather than a direct drawing from nature. The drawing, though, gives the scene a strikingly different character. Whereas the painting is bathed with sunlight and depicts busy water traffic, the drawing's dramatic use of tone creates an atmosphere of brooding melancholy. Line is hardly evident at all. Nearly all the forms are created with solid blocks of dark sepia ink, with few mid-tones. The tower of Dedham church can be seen in the distance, apparently threatened by the ominous and overhanging forms of the trees.
Deadham lock and mill; Constable had een paar uitgewerkte versies van deze plek.
Dit is ook interessant: onder is van Ruisdaal, boven van Constabel. Het is bijna een exacte kopie.
De molen, Rembrandt van Rijn, ca. 1646.
Ik kan de versie van Constable niet terugvinden; het zou heel best een exacte kopie kunnen zijn (vergelijk de kopie van Van Ruisdaal).
Dit zag je een paar keer: beschadigde rechterzijde, Constable schilderde kennelijk op papier. Soms waren er ook nog de gaatjes te zien, waarmee hij het vel had vastgepind. Of je zag nog een verkleuring van een oude rand.
Leuk filmpje over de expositie. Er is er nog een op YouTube te vinden, nog wat langer, met nog meer beelden + info.
Ik wil niet verhullen dat ik via Jan Voerman Sr. tot Constable gekomen ben. Voerman is 'de IJsselschilder' , van hem kende ik al de ontroering bij wolkenluchten.
(En dan die IJssel er nog bij, geweldig!)
Jan Voerman sr.
1857-1941Gezicht op Hattem na de storm in Borculo
Geen opmerkingen:
Een reactie posten