Boekomslag
Ik schrijf dit blog naar aanleiding van de Senia-bespreking van het boek van Geert Mak. Het is een prachtig werk, het boeit, en het geeft een heel rijk overzicht van de geschiedenis van Europa van 1999 tot 2019.
Door de coronatijd ligt onze leesgroep half plat: we kunnen niet bij elkaar komen om de boeken te bespreken. Zodoende werken we de vragen van Senia via e-mail door.
Het leek me leuk in het kader van die bespreking de herinnering op te halen aan de bijbehorende documentaireserie; Mak maakte die samen met anderen voor de VPRO. De serie is nog geheel terug te vinden op internet.
De schrijver met zijn boek.
Eerst nog over het boek, de titel: die herinnert aan een veel ouder boek:
Boek van Charles Dickens, met dezelfde titel. Verscheen tussen 1860 en 1861 in het tijdschrfit All the year Around, aansluitend in boekvorm.
Great Expectations vertelt het verhaal van de wees Pip, van zijn vroege jeugd tot aan zijn jonge volwassenheid. De handeling speelt zich af van 1812 (Dickens' geboortejaar) tot 1840.
Selexyz verwoordt de associatie die Mak wekt met Dickens als volgt:
Het boek geschreven door Charles Dickens gaat over mensen die met alle mogelijke middelen hun lot trachten te verbeteren in het Victoriaanse Engeland; over de armoede waarin ze verkeren en waaruit ze weg, naar rijkdom willen. - Dat is een band!
Het boek geschreven door Charles Dickens gaat over mensen die met alle mogelijke middelen hun lot trachten te verbeteren in het Victoriaanse Engeland; over de armoede waarin ze verkeren en waaruit ze weg, naar rijkdom willen. - Dat is een band!
In 2002 werd Great Expectations opgenomen in de lijst van beste 100 boeken uit de wereldliteratuur. Het boek is ook meerdere keren verfilmd.
Foto uit David Lean's "Great Expectations” (1946),
Citaat Dickens
De onderhavige documentaire-serie werd gemaakt door Stefanie de Brouwer en Roel van Broekhoven.
De documentairemakers met de auteur.
Ik vat hier de reeks kort samen, per aflevering. Ik bekeek hem met plezier!
Per aflevering kwam een land/onderwerp aan de orde, waarin het verhaal weer van meerdere kanten belicht werd. .
Nummer 1: De piloot die uit de cockpit sprong.
Wat heeft de kaping van een Frans vliegtuig in 1994 te maken met de aanslag op de Twin Towers in 2001? Was 9/11 te voorspellen geweest als we beter hadden opgelet? Een zoektocht naar de voortekenen én de impact van terreur door moslimextremisten.
Het is 1994. Een vliegtuig van Air France wordt gekaapt in Algiers, Algerije. De enige eis van de kapers: naar Parijs vliegen. Veertig uur en drie executies later stijgt het toestel op. De piloten maken de kapers wijs dat er onvoldoende brandstof is om Parijs te halen en landen in Marseille. Daar eisen de kapers drie keer zoveel brandstof als nodig is voor een vlucht naar Parijs. Maar zo ver komt het niet. Commando's bestormen het vliegtuig en doden alle kapers. De co-piloot springt uit de cockpit om de kogels te ontwijken.
Nummer 2: De pop van Poetin.
Was de leiderscultus rond Poetin te voorzien geweest? Het verbod op de razend populaire satirische poppenserie Koekli, waarin Poetin veelvuldig gepersifleerd werd, was in ieder geval een aanwijzing.
Koekli; de satire in Rusland moest weer ondergronds.
Nummer drie: Bankier achter tralies.
Was de ellende die het cowboykapitalisme in 2008 veroorzaakte te voorzien geweest? IJslandse bankiers sleepten in hun val Europese spaarders én hun eilandgenoten mee. De IJslanders pikten het niet. Zij stuurden, als enige land in de wereld, de bankiers naar de gevangenis.
Nummer 4: Zwijgen als het graf.
Al werd de oorlog in 1995 beëindigd, Bosnië zit nog hopeloos vast in het verleden. Oorlogscriminelen zitten comfortabel op hun bestuurszetel en de massa zwijgt. Wanneer wordt de stilte doorbroken en kan er eindelijk begonnen worden met het schrijven van de geschiedenis?
In deze aflevering het hartverscheurende verhaal van Fikret Bačić, die al ruim twintig jaar naar de lichamen van zijn vermoorde familieleden zoekt. Terwijl veel buurtgenoten weten waar ze liggen.
Nummer 5: The Love Bridge.
Terwijl iedereen kijkt naar Hongarije en Polen, is Denemarken al veel eerder een weg ingeslagen van populisme en protectionisme. Zelfs de Sociaal-Democraten, die hun achterban zagen slinken, steunen anti-migratiebeleid. En dit beleid heeft ook zijn weerslag op Denen met een niet-westerse achtergrond. Hoe heeft het zo ver kunnen komen in Denemarken?Wat gebeurt er als een Deen verliefd wordt op een niet-Deen? Het gebeurde met Jackie, die verliefd werd op de Fillipijnse Jennifer. Jennifer en haar kinderen uit een eerder huwelijk krijgen niet de Deense nationaliteit. Hun gezamenlijke zoontje Ethan weer wel... Het gezin woont daarom in Zweden. Het Zweedse Malmö, door de bekende brug verbonden met Kopenhagen, zit vol met Denen die een niet-Deense partner hebben. De Deense partner reist vaak noodgedwongen op en neer naar Denemarken, de niet-Deense partner probeert te integreren in Zweden, waar de toelatingseisen voor het staatsburgerschap veel soepeler zijn.
Aflevering 6: wanneer het ijs smelt.
Het valt niet langer te ontkennen: we hebben een groot klimaatprobleem. De aarde wordt steeds warmer en er zijn ingrijpende maatregelen nodig om daar iets tegen te doen. Hadden we dat niet eerder kunnen zien aankomen?
Aflevering 7: aan de goede kant van de geschiedenis.
West-Europeanen weten maar weinig van de Poolse geschiedenis. Dat is ook niet zo gek, want toen Europa van de nazi's werd bevrijd, kreeg Polen te maken met inmenging van de Sovjet-Unie. De echte vrijheid kwam pas dertig jaar geleden, nadat de muur viel. Sindsdien is Polen bezig zijn nationale identiteit vorm te geven, waarbij de geschiedenis door velen nogal selectief wordt ingezet.
Aflevering 8: De krekel en de mier.
In deze aflevering kruipt de Portugese komiek Nuno 'Jel' Duarte in de huid van Jeroen Dijsselbloem. Naar aanleiding van de uitspraak van Dijsselbloem, dat de Zuid-Europeanen al hun geld zouden uitgeven aan vrouwen en drank, confronteert Nuno de Portugezen op straat met hun levensstijl.
Een van de bekendste fabels van Jean de la Fontaine, "La cigale et la fourmi" (De krekel en de mier). Hierin vermaakt een kunstzinnige krekel de hele zomer een werkende mier met zijn gezang, waarna de mier te beroerd is om de zanger hiervoor te belonen.
Het beeld van de luie feestende krekel en de hardwerkende mier wordt op verschillende manieren verkend. Zo komt ook het E-fatura-programma van de Portugese belastingdienst naar voren dat door middel van het verloten van Audi's ervoor moest zorgen dat alle Portugezen netjes hun boekhouding op orde brachten.
Aflevering 9: De wetten van de zee.
Op 20 juni 2004 vaart kapitein Stefan Schmidt met het vrachtschip Cap Anamur op de Middellandse Zee, als in de verte een klein bootje zichtbaar wordt. Het blijkt een rubberboot van zes meter lang en twee meter breed met 37 mensen erop. Hij aarzelt geen moment en redt de opvarenden door ze aan boord te nemen.
Als hij vervolgens koers zet naar Italië, wordt hem door de kustwacht van dat land verboden om aan te meren. Zeven dagen vaart de Cap Anamur doelloos rond, omringd door helikopters, kustwacht- en politieboten. Als ze uiteindelijk na veel druk toch in de Italiaanse haven mogen aanmeren, worden ze niet als helden ontvangen, maar worden de kapitein en de eigenaar van de Cap Anamur meteen gearresteerd.
Aflevering 10: Dansende beren; Bulgarije.
Deze aflevering begint met Radi Ivanov, de laatste berentemmer van Jagoda. Jarenlang verdiende hij de kost met zijn beer Gosjo, tot hij het dier moest inleveren. Gosjo werd ontdaan van kettingen en neusring en geplaatst in een speciaal natuurpark, waar hij moest leren een gewone beer te zijn.
Zoals de dansende beren nooit hebben geleerd voor zichzelf te zorgen, zo hebben Oost-Europeanen ook niet geleerd hoe met de nieuw verworven vrijheid om te gaan. Kolenmijnen werden gesloten, maar er kwam niets voor terug. Dat verklaart de heimwee naar het communisme, zo stelt de Poolse schrijver Witold Szabłowski.
Tot slot goed nieuws: op 25 oktober wordt de serie van Geert Mak In Europa, de geschiedenis op heterdaad betrapt, vervolgd! Er komen weer tien nieuwe afleveringen.
Zie voor meer informatie: DEZE LINK!!!!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten