dinsdag 2 augustus 2016

Battle of Algiers, (La Battaglia di Algeri), Gillo Pontecorvo, 1966

Dyab Abou Jahjah (Glimlachende wolf; leuk dat Erdbrink naar de betekenis van zijn naam vroeg!), de eerste gast in Zomergasten, met Thomas Erdbrink als interviewer, koos deze film als slot van zijn avond. 
Het is een vijf-sterren, documentaire-achtige film, gemaakt door de Italiaan Gilberto Pontecorvo; Gillo, zoals hij ook wordt genoemd, werkte samen met de FLN-leider Yacef Saadi, die ook een rol had in de film (maar onder een andere naam).

Posters
De Algerijnse oorlog woedde van 1954 tot 1962. Deze film laat de gebeurtenissen zien vóór, en tijdens de slag om Algiers, in 1957. Het gaat om de ontwikkeling en de onderdrukking van de stadsguerilla, van de Algerijnen die door middel van strijd onder het juk van het kolonialisme uit wilden komen. 
De film ontving een Gouden Leeuw op het Filmfestival te Venetië in 1966. De muziek is bijzonder, afkomstig van Ennio Morricone. Je 'hoort' het oproer erin. 
De spelers zijn allemaal amateurs, met uitzondering van kolonel Mathieu; hij is een Frans acteur. Ali La Pointe is een historisch figuur, evenals Yacef Saadi. Beiden waren FLN-leiders. Saadi werkte met Pontecorvo samen, en kreeg ook een rol in de film, zoals al gezegd.
FLN betekent Front de Libération National. 
Naarmate de strijd voortduurde kregen zij de OAS tegen zich. De OAS komt in deze film niet voor, deze film beperkt zich tot de strijd tot ongeveer 1960. Wel is het interessant te weten, dat de OAS een rechts-extremistische reactie was van Franse zijde. In de film Outside the law komt deze OAS wel voor, zie mijn blog Hors de la loi. OAS staat voor Organisation de l'armée secrète. 
Logo van de OAS

Keltisch kruis, voor het eerst verscheen dit teken op Algerijnse muren in 1961. Het gaf aan dat de OAS daar actief was. Hun optreden de strijd enorm bloedig. Aanslagen over en weer, in Frankrijk en Algerije.
Dit is Yacef Saadi, een der FLN-leiders, die ook een rol speelt in de film, en met Pontecorvo samenwerkte om de film te maken. De andere FLN-leider, Ali Pointe, komt om in de film.
De kashbah, wijk van de Arabieren. Staat tegenover de Europese wijk in Algiers. Vol van steegjes, nieuwe steegjes achter deuren, trappetjes...
.... zo dus. Om voorgoed in te verdwalen.
De Franse koloniale politie trad hard op tegen de FLN; gevangenen werden gemarteld. Het idee was, dat de politie binnen 24 uur informatie moest loskrijgen, anders zat de FLN al weer ergens anders.
Vrouwen binnen de FLN deden hun hoofddoeken af, trokken westerse kleding aan en deden lipstick op. Zo konden ze onopvallend over straat, om ergens naar binnen te gaan om een bom te plaatsen.
Niets nieuws onder de zon: ook toen al een 'muur' tussen de wijken, hier van zandzakken en prikkeldraad.
Mannen in vrouwenkleren.
Alle drie op pad met een bom.
Kolonel Mathieu, gespeeld door Jean Martin. De enige professionele acteur. zijn sympathie lag in de werkelijkheid wel wat meer bij de Fransen dan bij de Algerijnen; vandaar Pontecorvo's keuze. 
Ali La Pointe in actie
Een Fransman ondervraagt een FLN-leider...
... en krijgt dit antwoord.
Als er één leider omkwam, nam de volgende in de hiërarchie het meteen over. Ali was de laatste. Toen hij vermoord was, leek de strijd gewonnen door de Fransen.
Deze onfortuinlijke man sloeg door bij de martelingen en verried Ali.
Ook toen bomexplosies, van beide kanten. De Fransen begonnen ermee.
Een lesje terreurbestrijding. Alles was feitelijk geoorloofd.
Het eerste wat de Algerijnen deden was agenten vermoorden om hun wapens in bezit te nemen.
De FLN-vrouwen gedroegen zich natuurlijk zo westers, of zo meegaand mogelijk.
Beelden na een explosie; levensecht.
La Pointe.
De maker van de film Gillo Pontecorvo.
Trailer
In de epiloog van de film wordt verteld, dat na deze stadsguerilla de FLN zich had teruggetrokken in de bergen. Van toen af kwam de opstand overal in het land voor. Het geluid dat uit de Algerijnse dorpen en wijken kwam, was griezelig. bedreigend. Het hoge 'lala'-geluid wat Arabische vrouwen maken met hun tong.
De Fransen hadden het dus goed mis, dat ze meenden de zaak gewonnen te hebben. In 1962 moeten ze zich gewonnen geven, en wordt de onafhankelijkheid van Algerije uitgeroepen.
Interessant om te weten is ook nog, dat in 2003 het Pentagon de film wilde zien, om zich te scholen in de technieken van de stadsguerilla. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten