Poster
Deze film van Von Trier is uitgebracht in twee delen; wij keken die van respectievelijk 113 en 119 minuten. Ik zeg dit, omdat er nogal gedoe is geweest over welke versie wel of niet mocht worden uitgebracht. Aanvankelijk moesten er scenes verwijderd worden, omdat die in bepaalde landen niet waren toegestaan. Ik heb de hele geschiedgang van het knippen en recenseren niet helemaal begrepen, maar weet wel dat mijn versie uit de bieb bekort (en dus gecensureerd) was. De totale versie beslaat vijfeneenhalf uur. Ik heb ook ten minste één foto op internet gezien die niet in mijn videoversie voorkwam.
Nymphomaniac is een hele heftige film. Ik werd geconfronteerd met heel veel seks, ook zeer expliciete. Opvallend is, dat in bijna alle recensies vermeld wordt, dat er van pornosterrren gebruik is gemaakt: wat je bij de seks ziet is het bovenlichaam van de beroemde acteurs, het onderlichaam van de stand-ins.
Nu goed.
Het verhaal gaat over een nymfomane, die haar levensgeschiedenis vertelt aan een oudere, kuise man. Hij vindt haar in de steeg vlak bij zijn huis, waar ze gewond ligt.
Seligman lapt haar op, en legt haar te bed, waar ze haar geschiedenis vertelt.
Het begint met haar ontmaagding als ze veertien is.
Om die ontmaagding vraagt ze zelf. Het aantal stoten vergelijkt Seligman met de getallen van Fibonacci.
Reeks van Fibonacci.
Alles wat zij, Joe, aan hem, Seligman, vertelt, plaatst hij in het kader van een of ander weetje dat hij kent uit een van zijn vele gelezen boeken. Zo hangt er boven het bed een (kunst)vlieg, hij beoefent het vliegvissen. De nymf is een bepaald stadium van de vlieg. Haar manieren van mannen werven vergelijkt hij met stadia in het vliegvissen.
De vlieg boven het bed..
Een andere keer haalt hij Bach aan met het orgelstuk Ich ruf zu Dir, Herr Jesu Christi; zij vergelijkt drie van haar mannen met de verschillende stemmen, bas, middenstem, hoge stem.
Hier de driedeling, analoog naar de stemverdeling bij Bach: man vol tederheid links, rechts hij die verslindt, midden ware liefde.
En hier het stuk van Bach, Ich ruf zu Dir, Herr Jesu Christi.
In DIT ARTIKEL van Wikipedia valt heel goed de samenvatting van de film te halen; elk hoofdstuk geeft een bepaald onderdeel van de geschiedenis weer. Ik werd beurtelings getroffen door nogal schokkende seks, maar wat harder aankwam waren de emoties. Bijvoorbeeld in het hoofdstuk 'Mrs. H.'
Mrs. H.
Joe heeft hier een minnaar, die de moed heeft, zijn vrouw en kinderen te verlaten voor haar. Joe is totaal niet serieus, die man is maar één van de velen die zij heeft. Per dobbelsteen beslist ze wie ze die avond zal nemen.
Maar door haar uitdagende spel staat meneer H. op een avond met koffers op haar stoep, Joe hééft hem. Even later komt mevrouw H. met haar drie jongetjes, en het is niet na te vertellen hoe zij haar pijn laat voelen. Er zit iets schril-komisch in, maar intussen is het wel bloedserieus en pijnlijk, zij is haar man wel kwijt.
Scene uit deel I; met haar vriendin doet Joe een wedstrijdje wie van hen de meeste mannen weet te versieren in de trein, om een zak chocolaatjes. Brutaal en heftig. Seligman ziet er geen kwaad in.
Deel II was nog heftiger dan deel I, vooral omdat er nu 'gevaarlijke mannen' aan te pas kwamen. Joe wordt onderworpen aan sadomasochistische seks, en belandt met haar seks uiteindelijk ook in de misdaad. Ze verliest haar man en haar kind.
Met deze (eerste) gevaarlijke mannen liep het wel los.
Met deze niet.
Gegeseld.
Willem Dafoe
Ze raakt bevriend met dit meisje. Dochter uit misdaadkringen.
Intussen heb ik nog niets over de grote liefde van Joe verteld,
Jerôme.
Jerôme. Hij is de vader van haar kind, maar verlaat haar als zij gewoon niet goed voor het jochie zorgt. De jonge vrouw met wie Joe ook een lesbische verhouding krijgt, pikt hem uiteindelijk van haar af. Zij tweeën zijn het ook, die Joe verwonden in de steeg. Joe is alles kwijt. Zij kan niet eens meer genieten van de sex, haar hele onderlijf is beurs.
Eindelijk heeft ze alles aan Seligman verteld. Ze besluit alle seks af te schaffen voor zichzelf, het lijkt de enige weg. Ze gaat slapen, de morgen breekt al aan.
Volkomen onverwacht - we kennen Seligman als een a-seksueel - probeert hij dan toch iets bij haar.
Dit is een still die in mijn gecensureeerde versie niet voorkwam.
Maar zij heeft blijkbaar een serieus besluit genomen. In het donker schiet ze Seligman dood, het pistool hapert dit keer niet.
Einde film.
Ik heb één onderdeel van de film nog niet genoemd, en dat is de verhouding van Joe met haar vader. Hij is arts, en is dol op bomen. Hij vertelt er zijn dochtertje over. Ze hebben een bijzondere liefdevolle relatie samen. Hij vertelt haar, dat in de winter 'de ziel van de bomen' zichtbaar is. Ook, en dat is heel poëtisch, dat een mens zijn ziel in 'zijn' boom kan herkennen. Hij laat haar de es zien, voor hem is de es DE boom.
Een zeer ontroerend hoofdstuk is dat over het sterfbed van haar vader.
Het ziekenhuis waar Joes vader ligt.
Pa op zijn doodsbed, door de natte dijen van Joe heen gezien.(Seks en crisis gaan dikwijls samen, zegt Seligman.)
Tegen het einde van de film komt Joe ook haar eigen boom tegen: een volkomen scheefgegroeide boom, eenzaam bovenop een heuvel. Ze huilt, een zeldzame keer dat ze emotie toont.
Er zit veel moraal in de film, maar ook afkeer ervan. Seligman zegt bijvoorbeeld, dat alles wat Joe vertelt 'erg' gevonden wordt omdat zij een vrouw is. Voor mannen gelden andere normen.
Joe zelf beschouwt haar nymfomanie als een ziekte, zoals pedofilie dat is.
Hoe je het ook wendt of keert, Von Trier grijpt mij bij de keel, en schokt me.
Dan nog enkele weetjes over de film: alle spelers zijn voor de promotie afgebeeld in extase. Ook bijvoorbeeld Joe's moeder, die in de film frigide is. Trouwens, ook figuren die we niet met die emoties gezien hebben zien we op de posters wel zo.
Allemaal in extase.
Trailer
Charlotte Gainsbourg speelt de oudere Joe, Stacy Martin de jongere. Stellan Skarsgard speelt Seligman. Shia Labeouf is Jerome, Uma Thuma is Mrs. H. Willem Dafoe is L., de crimineel die Joe's talenten met haar te gelde maakt in de misdaad.
Gainsbourg speelt ook een belangrijke rol in MELANCHOLIA, ook een film van Lars von Trier. Met Antichrist vormen Melancholia en Nymphomaniac de Trilogie van de Depressie.
Lars von Trier
Ik geef hier nog de recensie uit de NRC en die uit The Guardian.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten