Jan Balliauw, maker van de docu-serie.
Drie weken aaneen op woensdag, april 2020.
Bij de ontploffing in 1986 kwamen twee mensen om het leven. Eén van hen was Chodemtjsoek, hoofd operator van de koelpompen. Hij viel in de reactor bij de explosie, en er is nooit een spoor van hem teruggevonden. Balliauw interviewt de weduwe, die eronder lijdt dat haar man geen graf heeft. Ze gaat elk jaar naar Tsjernobyl toe, op de verjaardag van haar man, 24 maart dan krijgt ze alle aandacht. Op de dag van de ramp, 26 april, komen alle bobo's, daar heeft ze geen behoefte aan.
Pripjat vóór de ramp
Ze vertelt dat ze een rechtszaak heeft moeten voeren om de dood van haar man erkend te krijgen! Pas toen kreeg ze een uitkering.
Ze woonden destijds in een mooi apparement in Pripjat, een jonge stad met een heel goede infrastructuur. Pripjat werd 36 uur na de ontploffing geëvacueerd, ruim 50.000 mensen vertrokken per bus, of met karren met huisraad. De autoriteiten zeiden dat het voor tijdelijk was, daarom ging het allemaal vrij rustig.
Foto van de evacuatie.
Tegenwoordig ligt Pripjat in het rode bos, de dennenbomen zijn allemaal rood geworden.
Het verlaten Pripjat
Heuvel in het rode bos, met waarschuwingsbord.
Dat rode is niet alleen een gevolg van de straling, maar vooral door de uitstoot van radioactieve deeltjes die zijn vrijgekomen. Het is een echt radioactieve hotspot. Ook de stad is sterk vervuild, maar daar kun je nog doorheen lopen, hetgeen Balliauw ook doet.
Een Pripjater kijkt terug, hij maakte dit mee als kind, het was het ergste wat hij beleefde in zijn hele leven.
Ook een geheime radar-installatie, de Duga, werd voorgoed gesloten.
Sovjet-radarsysteem Duga l; geheim militair object.
Al die inwoners die ergens anders hun heil moesten zoeken, kregen het zwaar, ze vormden voor de nieuwe plaatsen waar ze binnenkwamen een bedreiging, qua straling, qua het innemen van woningen et cetera.
De vlek op de kaart die tot verboden gebied is verklaard, is grillig, hij wordt bepaald door de wind, die de stralingsdeeltjes verspreidde.
Na de evacuatie kwam er een periode van opruimen, dat gebeurde door de liquidators.
Foto van liquidators op het dak van Reactor 3, door Igor Kostin. De witte strepen onderop de foto komen door de hoge stralingsdoses die van onderop doordringen.
De liquidators waren uit de hele Sovjet-Unie afkomstig, schattingen van de aantallen lopen op tot 800.000. Puin moest worden geruimd, grafietblokken vernietigd. Robots werden ingezet, en met lood beveiligde pantservoertuigen. Niet meer dan vier blokken per persoon mochten worden weggegooid, dan moesten de mannen weer maken dat ze wegkwamen. Aan het woord komt Igor Koedjan, liquidator. Hij vertelt dat de enige bescherming die hij kreeg een mondkapje was.... Igor is getrouwd, maar hij en zijn vrouw verloren twee kinderen meteen bij de bevalling. De arts wilde niet publiekelijk zeggen dat het door Tjsernobyl kwam, anders vreesde hij voor zijn leven...
Over de kapotte kerninstallatie werd haastig een sarcofaag gebouwd van staal en beton. De hele opruimactie nam zes maanden tijd in beslag.
Het valt op, dat er bijna geen foto's van de oude sarcofaag te vinden zijn op internet. Er wordt gewerkt aan een nieuwe, daar staat het vol mee!
Jodium en cesium werden uitgestoten over grote delen van Europa. Via inademing en via de voedselketen kwam het in het menselijk lichaam terecht. Veel in Wit-Rusland,
Een schandaal dat de Russen goed hebben willen verhullen, is het kunstmatig laten uitregenen van radioactieve wolken boven Wit-Rusland. Dit om te voorkomen dat de wolken Moskou zouden bereiken. Dit is een mythe, zeggen drie lui van het Departement van Wit-Rusland, maar aan het woord komt een luchtmachtpiloot, Aleksej Groesjin, die precies uit de doeken doet, hoe hij vanuit 840 raketlopen granaten met zilverjodide afvuurde, die de wolken deden uitregenen. De gevallen regen liet rood stof achter.
Over deze gebeurtenis heb ik niets kunnen terugvinden, we moeten het met de getuigenis van deze Groesjin doen!
Jodium verdwijnt na 80 dagen uit het milieu, cesium na.... 300 jaar!
Er is één man blijven wonen in het gebied. Hij eet er de paddestoelen en de bessen. Radio-actief hout wordt in de kacheltjes van de zeer weinig overgebleven bewonders gestookt, het zijn kleine kerncentrales. Balliauw komt in een levensmiddelenzaakje, ook gestookt met hout uit het gevaarlijke bos.
Aan het woord komt ook nog Stanislaw Sjoeskevitsj. Hij is kernfysicus, en was de eerste president van Wit-Rusland.
Stanislaw Sjoeskevitsj
Sjoeskevitsj laakt Gorbatschov, omdat hij leugens vertelde over Tsjernobyl. Hij noemt het ronduit een misdaad van hem. Samen met Rusland en de Oekraïne scheidde Wit-Rusland zich in 1991 als eerste af van de Sovjet-Unie. 'Gorbatschov was eerst communist, daarna pas mens. Onze leiding verkeerde als lang in een spiritueel Tsjernobyl,' zegt Sjoeskevitsj. De drie landen vormden de GOS; 1991, Gemenebest van Onafhankelijke Staten, samen met Jeltsin en Kravtsjoek.
Tsjernobyl heeft reusachtig veel gezondheidsschade opgeleverd, vooral schilklierkanker bij kinderen, maar bijvoorbeeld ook psoriasis.
Veel kinderen zijn een tijdlang naar België en ook Duitlsand geweest om te herstellen. Dat heeft zeer goed uitgepakt bij de kinderen.
Pripjat is nog voor 24.000 jaar onbewoonbaar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten