dinsdag 20 november 2018

Als Beale Street kon praten, James Baldwin, 2018 (1974)

Boekomslag; Baldwins roman van 1974 werd nu pas vertaald. 
Ik was destijds erg onder de indruk van de documentaire I am not your negro, over James Baldwin. Ik vond het dus leuk een Nederlandse vertaling van dit boek van hem te zien, in boekhandel Waanders in Zwolle. Met de verjaardags-boekenbon van Tessel en Joost kocht ik dit boekje. (PM: het werd in 1975 ook al in Nederlandse vertaling uitgebracht.)
Nou is er met de titel iets merkwaardigs aan de hand: de straat ligt niet in New York, waar het verhaal zich afspeelt, maar in Memphis, Tennessee. 
 
Beale Street, 1974
Beale Street 2014
Nog een keer Beale Street, ik weet niet welk jaar. Bijnaam van Beale Street: Home of the Blues
Volgens sommigen refereert de titel aan 'Beale Street Blues', een lied van de Amerikaanse componist en liedschrijver W.C. Handy.  Beale Street was een centrum van Afro-Amerikaanse muziek in Memphis-Tennessee; publicatiejaar 1917.
Mensen met grote namen, als B.B. King en Louis Armstrong kwamen daar vandaan. Een groot stuk geschiedenis van zwarte Amerikanen heeft zich daar dan ook afgespeeld.
Zie over de geschiedenis van Beale Street onder andere DEZE SITE.
Maar zoals gezegd: de roman speelt zich af in New York. Ik vond het een goed boek, maar wel een in- en in-treurig boek. Een zwarte jongeman, Fonny, zit onschuldig gevangen, alleen maar omdat hij zwart is. Hij wordt onterecht beschuldigd van verkrachting, maar dat ligt aan een corrupte witte agent, Bell. Fonny staat op het punt vader te worden, zijn vriendin Tish (Clementine)  is zwanger van hem. 
We krijgen te lezen uit wat voor familie Fonny stamt, met vader Frank, zijn moeder en twee zussen, en die van Tish: moeder Sharon, zus Ernestine en vader Joseph. 
Vooral het gezin van Tish is uiterst liefdevol, Sharon en Ernestine ('Zus') zijn haast te mooi, erg idealistisch getekend. 
Sharon reist voor het koppel naar Puerto Rico, waar de verkrachte vrouw (Mrs. Rogers) heen is gegaan, om haar ervan te overtuigen dat aanstaande schoonzoon Fonny niet de verkrachter geweest kan zijn. Helaas mislukt die missie. 
Frank pleegt zelfmoord, Fonny wordt op borgtocht vrijgelaten. De baby wordt geboren, hoe de rechtszaak af zal lopen blijft open. 
Amerikaanse editie.
James Baldwin

De familieverhoudingen zijn mooi getekend, soms een beetje te mooi, zoals ik al zei. En toch schuilt er ook authenticiteit in. De baby wordt bij voorbeeld bij Tish thuis vol liefde verwacht, moeder en zus offeren zich op voor de aanstaande moeder. Misschien wat utopisch, maar ook aanvaardend. 
Ik vond ook een scene in de kerk erg mooi, waarin we de moeder van Fonny zien die naar een zwarte kerkdienst gaat. Eigenlijk zit ze zich enorm aan te stellen, met een witte roos op haar hoed, die heen en weer zwiept. Ik zag het gewoon voor me, een meesterlijk stukje. pagina 40-47
Ook Fonny in de gevangenis, met een scene dat hij masturbeert uit eenzaamheid en wanhoop vond ik mooi: ongelooflijk eerlijk. 
En Baldwin schreef een mooi stukje over de vrouwelijke en mannelijke verbeelding, hoe mannen en vrouwen elkaar zien. 
Het meest treffend is wel de somberheid die me steeds meer gevangen hield van het verhaal: het onrecht dat Fonny en Tish werd aangedaan, twee jonge levens die kapot werden gemaakt. Vooral zo erg, omdat de jonge man (beeldhouwer) zo veel in zijn mars heeft, en hun hele leven nog moet beginnen. 
Omdat ik zelf van mening ben dat rassendiscriminatie nog steeds niet echt weg is, raakte me dit boek zo. 
Overigens wordt het boek ook binnenkort als film uitgebracht. Regisseur is Barry Jenkins.
Zo zag de editie van 1975 eruit. 
Poster met spelers bij de film.
Nog eens James Baldwin.
Het is nog eens van belang James Baldwin te noemen als voorvechter van de Civil Rights Movement. Drie belangrijke zwarte activisten verloor hij tijdens die strijd, waaronder Martin Luther King.
Fonny in de film. 
Poster.
Trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten