zondag 11 november 2018

As with rosy steps the morn, Lorraine Hunt Lieberson, 1996

Georg Friedrich Händel, 1685-1759
Onderweg naar huis van mijn zusje in het ziekenhuis hoorde ik dit lied, gezongen door Lorraine Hunt Lieberson. Uit Theodora's Händel, en door de presentatrice gezien en gehoord al in 1996, tijdens de uitvoering geregisseerd door Peter Sellars.
Via de playlist van radio vier ontdekte ik de precieze titel, en de naam van de mezzo-sopraan. Heerlijk om er via YouTube nu vrijelijk over te kunnen beschikken, want het is lang geleden dat een lied mij zo aangreep. Het zingt de hele dag door me heen - wat des te indrukwekkender is, omdat  recentelijk nog iemand uit onze nabije kring is overleden. De tekst 'Raise Thou our hopes of endless light...' gaat dwars door het verdriet heen.
 
As with rosy steps the morn, het lied begint op ongeveer 44 seconden.
Lorraine Hunt Lieberson speelt de rol van Irene, vriendin van Theodora; ze zingt: 

As with rosy steps the morn,
Advancing, drives the shades of night,
So from virtuous toil well-borne,
Raise Thou our hopes of endless light.
Triumphant saviour, Lord of day,
Thou art the life, the light, the way!
As with rosy steps. . . da capo

Het oratorium Theodora van Händel dateert van 1750, en is in zijn tijd maar drie keer uitgevoerd. Daar waren twee redenen voor: ten eerste het onderwerp: een heiligenleven, dat niet (meer) in het oude testament stond. Ten tweede de aardbeving die Londen trof in hetzelfde jaar: die deed  een belangrijke sponsor van Händel de stad ontvluchten.
Londenaren ontvluchten de stad bij de aardbeving van 1750.
Toch vond Händel zelf het zijn beste werk, en was onder anderen Lord Shaftesbury er enthousiast over. 
Voor het libretto werd geput uit dit werk van Robert Boyle.
Het is een dramatisch oratorium, en het gaat over de christen Theodora.
Op 28 april wordt haar naamdag gevierd. Theodora was een jonge adellijke vrouw uit Alexandrië die geweigerd had te offeren aan de Romeinse goden. Voor het gerecht bekende ze christen te zijn. De prefect vroeg haar waarom ze niet getrouwd was, aangezien ze van adel was en nog mooi ook, en dus een ruime keus had aan huwelijkskandidaten. Ze antwoordde dat ze zichzelf aan God had gewijd en besloten had maagd te blijven in naam van Christus. Ze bleef vasthouden aan dit besluit, en werd daarom naar een bordeel gestuurd. 
Robert Boyle, 1627-1691.
Filosoof en scheikundige, schrijver van boek boven. Basis libretto
De christen Didymus, die gekleed was in soldatenplunje, ruilde van kleren met haar en zij ontkwam, heelhuids. Toen Didymus ontdekt werd, werd hij gevangen genomen en naar de prefect gebracht, die hem ter dood veroordeelde. De heilige Ambrosius vertelt, dat Theodora het niet aan kon zien dat haar redder alleen ter dood gebracht werd, en zijn voegde zich bij Didymus om vóór Proculus ook ter dood te worden gebracht. Dit gebeurde onder keizer Diocletianus in het jaar 304 in Alexandrië. 
Het verhaal is te boek gesteld door Robert Boyle, zie plaatje hierboven.
Theodora en Didymus ruilen van kleding in het bordeel antieke prent.
Peter Sellars, Amerikaans regisseur, geboren 1946. Niet onomstreden, Elisabeth Schwarzkopf had een hekel aan hem. Theodora was eigenlijk een oratorium, hij maakte er een opera van. 
Zie en luister op THEODORA INTEGRAAL.
 Lorraine Hunt Lieberson: 1954-2006, stierf na lange strijd tegen borstkanker.
Lorraine met haar man, Peter Lieberson, die ook veel te jong stierf aan kanker. 
1946-2011.
Hij componeerde voor zijn vrouw de Rilke-songs en de Neruda-songs. 
‘We were in a secret cathedral’ … the 1996 Glyndebourne production of Theodora, featuring Dawn Upshaw as Theodora and David Daniels as Didymus. Photograph: Mike Hoban
Dvd-hoes
Dawn Upshaw als Theodora
Dit oratorium eindigt als een tragedie, met de dood van beide hoofdpersonen.
David Daniels, in de rol van Didymus. Aria Kind Heaven. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten