The Last Samurai, Edward Zwick, 2003.

Deze film keek ik op aanraden van Björn. Hij waarschuwde me wel dat het een vechtfilm was, maar dat is voor mij op zichzelf geen reden om niet te kijken. Waarom anders zou ik Oorlog en Vrede van Bondartsjoek bewonderen?
Bovendien, vertelde Björn, is het meeste van de film gedraaid in Nieuw-Zeeland. Een land waar ik nieuwsgierig naar ben.
En dus leende ik de film bij de bieb.
Maar...oh help, het is een film met in de hoofdrol  Tom Cruise.

 

Poster

'Tom Cruise goed crazy on Oprah Winfrey', 4 minuten.

Ik kan niet meer goed onbevangen naar Tom Cruise kijken. In het verleden heb ik hem bewonderd, bijvoorbeeld in Vanilla Sky en Mission Impossible. Maar sinds ik hem ooit bij Oprah Winfrey zag, en helemaal sinds ik iets meer van zijn achtergrond weet bij de Scientology Church (zie LINK) kan ik hem niet meer luchten of zien.

Met Penelope Cruz in Vanilla Sky 

En deze geweldige scene in Mission Impossible.

Dan is het wel moeilijk om een film eerlijk te beoordelen. 

Er komt bij mij nog een tegenzin bij:  het veramerikaniseren, of ver-hollywoodiseren. Een criticus noemde het netjes: romantiseren, en zo kun je het natuurlijk ook zeggen. Bah. Soldaat Cruise (Nathan Algren) komt gewond en wel in het huis van de echtgenote van de man die hij in de strijd gedood heeft. Zij is verplicht om hem te verzorgen. Dat zegt de baas van de samoerai-clan, waar hij als overwonnene terecht gekomen is. Het enige echte aan zijn verblijf bij haar vond ik, dat zij in het Japans zei dat hij stonk. Ha! 

Maar dat stinken en die afkeer zijn maar van korte duur. Je kon het ook voorspellen: dame en Cruise raken verliefd op elkaar. Als aan het eind de strijd gestreden is en alle samoerai gedood zijn - de enige overlevende is natuurlijk onze held Cruise - keert hij terug naar het dorpje, naar zijn geliefde met haar twee jongetjes. Die kereltjes zijn natuurlijk ook al helemaal gek geworden op de moordenaar van hun vader.

 

Zwoele blikken

Ik vond het ook niet te geloven dat een Amerikaan mee streed met de Samoerai - die overigens volgens de geschiedenis inderdaad rond 1877 in opstand zijn gekomen tegen de verwesterlijking van het Japanse leger. Maar er schijnt  in die periode inderdaad een westerling, een Fransman, te zijn geweest die aan de samoerai-kant vocht, Jules Brunet. Hij vocht samen met Enomoti Takeaki. 

Een Amerikaan, Frederick Townsend Ward, hielp het Japanse leger meer westers te maken. Dit was het begin van de zogenaamde Meiji-periode, die liep van 1868 tot 1912. In die tijd ging Japan over van een feodale maatschappij naar een meer westers model. 

In 1877 vond de zogenaamde Satsuma-opstand plaats, die geleid werd door Saigõ Takamori. Er is dus wel enige historische grond voor het verhaal, zij het dat het wat gemixt is. En aangepast aan de Amerikaanse smaak.
NB: Ik las bij de ontvangst-geschiedenis dat de Japanners de film geloofwaardiger vonden dan de Amerikanen! Heb ik het dan toch mis? Of zwelgen ze in Japan nog liever in sentimenten dan in Amerika?

Wat ik zeker mooi vond, waren de natuuropnamen in Nieuw-Zeeland. Bovendien houd ik erg van paarden, dus daar kreeg ik ook mooie beelden van mee. Het epische van grootse gevechten in mooie landschappen is ook niet te versmaden, hoe verwerpelijk het geweld ook is. 

Alle soorten oude gevechtstechnieken worden beoefend, ook deze met de idioot grote bogen

Inleiding tot het zwaardvechten. En natuurlijk wordt Cruise beter dan de beste samoerai.

Maar kijk eens naar het landschap. Nieuw Zeeland was gekozen vanwege de berg Taranaki, die lijkt op de berg Fuiji.

Of hier.

Lekker in de regen.

Werden de gevechten in het landschap van Nieuw-Zeeland opgenomen, de dorpjes waren gebouwd in de Warner Bros studio's.

Idyllisch? Ja. Hoe kan het anders, met onze Amerikaanse Tom Cruise! 

Natuurlijk kan de kersenbloesem niet ontbreken. Komt weer terug bij de dood van de leider. 

Uijo, militaire leider van de samoerai. Leert Algren een fiks lesje. Maar natuurlijk neemt Algren revanche, zoals het hoort in een Hollywood-film.

Er volgen nu wat gevechtsplaatjes:

Als Algren van alcoholist is omgeturnd tot 'samoerai', krijgt hij zelfs de eer het samoerai-harnas te mogen dragen.

Kijk!

Voorop gaat Katsumoto, de leider van de Samoerai. Hij is de broer van de vrouw die Cruise moet verzorgen. Ken Watanabe is de naam van de acteur.

Hiertegen zijn de samoerai natuurlijk niet opgewassen.

In de rol van Katsumoto kon ik ook niet echt geloven. Ik vond hem wel erg Amerikaans.

Hier sterft de brave man, seppuku (harakiri); zo mooi, in de armen van Tom Cruise. 

Ik zal er niks meer van zeggen...

Die Samoerai waren intussen in werkelijkheid ook wel corrupt. En hadden zich al lang een plaats veroverd binnen de kringen van de hofhouding van de keizer. 

Katsumoto sterft als held. 

Trailer

Ik ontkwam niet aan een vergelijking tussen de pas geziene film Merry Christmas, Mr. Lawrence, en deze film. Ik kon me niet aan de indruk onttrekken dat Merry Christmas veel authentieker, in elk geval geloofwaardiger was. Het verschrikkelijk grote cultuurverschil is daar aan alles voelbaar, en lijkt onoverbrugbaar. 

Regisseur Edward Zwick in 2008.

De film bracht me ook die andere in herinnering: van Zhang Yimou, House of the flying Daggers; of Ran, van Akira Kurosowa. De eerste is een Chinese, de tweede een Japanse film. Maar wel allebei kunst. Waar ik me een heel stuk beter bij op mijn gemak voel. 

Blogs daarover volgen te zijner tijd.