Poster; Furyo betekent krijgsgevangene; het was in veel Europese landen de titel van de film.
Grapje: de filmmuziek, op andere wijze
Dit beeld blijft iedereen bij die de film heeft gezien.
Een stukje van het mimespel dat Jack Celliers speelt om zijn Japanse bewakers te tarten.
Toen Bowie net gestorven was, liet de NOS Merry Christmas Mr. Lawrence nog eens zien ter nagedachtenis aan de kunstenaar. Bowie speelt in deze film de rol van de Japanse krijgsgevangene Jack Celliers, in 1942.
Andere hoofdrolspelers zijn daarin de Japanse sergeant Hara, gespeeld door Takeshi Kitano
Sergeant Hara, gespeeld door Takeshi Kitano.
Takeshi ziet er in een van zijn huidige rollen zo uit. Het is een veelzijdig kunstenaar, o.a. bekend van een spelshow.
Tom Conti speelt luitenant kolonel John Lawrence, een oude vriend van Celliers. Lawrence begrijpt de Japanners en spreekt hun taal. Het leidt wel tot conflicten met de woordvoerder van de Engelse krijgsgevangenen, groepskapitein Hicksley, gespeeld door Jack Thompson.
John Lawrence, gespeeld door Tom Conti
Conti in 2012.
Captain Hicksley, gespeeld door Jack Thompson
Hier de twee mannen tegenover elkaar. Hicksley kan Lawrence ten slotte niet uitstaan, omdat hijzelf geen enkel begrip kan opbrengen voor de andere cultuur der Japanners.
Close up van Hicksley
En vele jaren na 1983 vond ik Jack Thompson zó op internet: een lesje in naakt poseren. ;-)
David Bowie speelt de rol van een 'Strafer', dat wil zeggen een 'soldier's soldier. Hij tart de Japanners voortdurend, wat hem ook duur komt te staan.
Hier bijvoorbeeld: de mannen moeten 48 uur lang vasten. Bowie verzamelt in een mand koekjes en bloemen en laat de mannen op zijn verantwoording de wet overtreden. Hier biedt hij zelfs de Japanners een bloem aan.
In de isoleercel, met niks te eten of te drinken.
Op deze plek wordt hij voor de schijn geëxecuteerd. 
Ook geen lolletje.
De interessantste tegenspeler is natuurlijk captain Yonoi. Gespeeld door de musicus Ryuichi Sakamoto.
Captain Yonoi, Ryuichi Sakamoto.
De knappe, jonge kampcommandant.
De Japanners in de film zijn allemaal verbeten mensen. De regisseur, Nagisa Ôshima, regisseerde hen allemaal tot in detail. De westerlingen kregen veel minder aanwijzingen, 'doe maar wat je altijd doet.' Op mij komt het Japanse gedrag geloofwaardig over.
Ik zet deze foto hier juist neer, omdat het strakke masker van Yonoi (versterkt door zijn kromme Engels) hier helemaal weg is. Een ontspannen moment tussen de opnamen door. 
Zie maar eens!
De ultieme vernedering van Yonoi: iedereen weet dat hij homo is, en iets heeft met Celliers, d.w.z. een wel erg grote belangstelling koestert. Celliers voorkomt hier dat Yonoi kampcommandant Hicksley vermoordt, door Yonoi een zoen op de wang te geven. Hierna wordt Yonoi overgeplaatst, en komt er een echte harde commandant.
De kus van de andere kant bezien. Foto werd ook als promotiemateriaal gebruikt.
Dit is Sakamoto anno nu. Ik bewonder zijn composities, in deze film en in The Revenant.
Dit is het gruwelijke lot dat Celliers ondergaat voor zijn uitzonderlijke (idiote?) moed. Niet Yonoi, maar een nieuwe, echt harde kampcommandant doet hem deze dood aan.
Als hij bijna dood is, komt Yonoi en snijdt een lok bij Celliers af. In de Coda van de film (speelt enkele jaren na het einde van de oorlog) horen we dat Yonoi in 1945 geëxecuteerd is. De haarlok heeft hij aan Lawrence gegeven om in een tempelschrijn te laten zetten.
Enkele malen wordt in de film seppuku gepleegd:
Seppuku, rituele zelfdoding door de maag.
Japan heeft/had een echte schaamtecultuur, zoals ook blijkt uit deze prent over seppuku voor vrouwen. Zij moesten bij seppuku de benen samenbinden teneinde een decente houding te hebben in de dood...
Regisseur Nagisa Ôshima aan het werk
.
Trailer
De film dankt zijn titel aan een gebeurtenis met Kerstmis. Zowel Lawrence als Celliers zijn ter dood veroordeeld, maar sergeant Hara is stomdronken, en speelt voor kerstman. Hij laat de mannen in zijn dronkenschap vrij.
Aan het einde ontmoeten Hara en Lawrence elkaar nog één keer. Ze praten wat na, vóór de executie van Hara. 'Merry Christmas, Mr. Lawrence,' roept Hara Lawrence dan nog één keer na.
De film is gebaseerd op twee boeken van Laurens van der Post. The Seed and the Sower, van 1963 en The Night of the New Moon van 1970.
Van der Post heeft ook nog een rol gespeeld in Indonesië, ten tijde van de revolutie. Hij is geboren in Zuid-Afrika, en sprak ook Nederlands; vadaar zijn rol in Indonesië.
Hij schreef veel boeken, en werd tijdens zijn leven als een held gezien; een soort goeroe. Hij is zelf ook in Japanse krijgsgevangenschap geweest. Na zijn dood werd duidelijk dat hij het meeste verzonnen had. Ook kwam hij toen in opspraak omdat hij een 14-jarig meisje dat aan zijn zorgen was toevertrouwd, zwanger had gemaakt. Het ruïneerde haar mogelijke carrière als ballerina.
De omstreden Laurens van der Post, op wiens verhalen de film teruggaat. (Ik vroeg me nog af, of Lawrence getekend is naar Laurens van der Post. Van der Post werd postuum verweten dat veel van wat hij als autobiografisch presenteerde, gelogen was. Ik weet niet of hij het onderhavige verhaal als autobiografisch heeft gepresenteerd.)
De opnamen van de film vonden gedeeltelijk plaats op een Polynesisch eiland, Rarotongo, waar Ôshima een kamp had laten nabouwen.Ôshima had Bowie gevraagd vanwege zijn rol in The Elephant Man. Hij vond Bowie 'iets onverwoestbaars' in zich hebben.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten