Hermitage Amsterdam - Gauguin, Bonnard, Denis - Een Russische liefde voor Franse kunst

Vandaag met Henny naar de Hermitage geweest.
Voor Henny een bijzondere gebeurtenis, de eerste keer weer naar Amsterdam, waar ze voorheen zo graag met haar Jan wandelde en mooie plekjes bezocht. En ja, de Hermitage, daar zijn ze zo vaak samen geweest, gek als ze allebei waren op alles wat Russisch is. Ze heeft een boek gelezen over Peter de Grote, de hele tentoonstellingscatalogus over hem gelezen, Natasja's dans van Orlando Figes gelezen, samen met Jan....
Ik had hier nooit met haar gelopen als haar Jan er nog was. Maar hij is dood sinds 21 november. Haar man, maatje, haar alles... Onze vriend, met zijn vriendelijke lach, en knipoog naar ons.
Henny is dol op Amsterdam. 'Kijk, het oudste huis in Amsterdam.' Ik kijk omhoog in de Warmoesstraat, een prachtig houten pand. Nooit eerder gezien.

Warmoesstraat 83

Een eind verder laat ze me het Gebed zonder End zien, een steeg, of doorgang naar een ander straatje. Het is vlak bij het Huis aan de Drie Grachten, dat voorheen boekhandel Postuma (Postma? Posthumus?) huisvestte. Hier kocht ik mijn eerste boeken voor mijn studie Nederlands. Ik ben hier wel vaker langs dit punt gelopen, nooit eerder dat Gebed zonder End opgemerkt.

Gebed zonder end

Voor mij was het lang geleden, die Hermitage. Voor Henny niet, de tentoonstelling over Peter de Grote bezochten zij en Jan zelfs twee keer.
Deze tentoonstelling is niet heel bijzonder, in die zin, dat er niet veel bekende werken hangen. De bekendste is voor mij Gauguin. Zie hier zijn interpretatie van de zonnebloemen die we zo anders kennen van Van Gogh.

Zonnebloemen, Gauguin. Zie het alziend oog in één ervan.

De verzamelnaam voor de Franse kunstenaars ná het Impressionisme was Les Nabis, dat De Profeten betekent. Zieners van het nieuwe. Hieronder valt onder andere het symbolisme. Deze kunstenaars banen het pad voor de vrije en abstracte kunst.

Behalve de schilderijen waren er enkele beeldhouwwerken, o.a. dit prachtige beeld van Bartholomé,

Huilend meisje

We spreken in deze tentoonstelling over kunst van circa 1890 en iets later.

Wat heel leuk was, was de eenmalige reconstructie van de muzieksalon van kunst- en muziekkenner Ivan Morozov. Dit is gedaan in houten panelen van een bijzondere, donkergroene kleur (niet dat blauw van de foto!). Op die panelen zijn allemaal schilderingen te zien van Amor en Psyche. Ons viel op, dat die panelen zo glad waren, in vergelijking met 'gewone' schilderijen leek het wel behang.

Reconstructie muzieksalon Morozov

Gaandeweg ons bezoek raakte ik steeds meer in de sfeer. De Russen hadden veel contact met Parijs en hun kunstenaars. Denk ook aan Diaghilev en zijn beroemde Ballets Russes, de danser Nijinski. Ondanks de grote onbekendheid met deze schilders was goed te zien uit welke periode ze stamden. Ik vond niet alles mooi, maar was nu en dan toch zeer getroffen. Bijvoorbeeld door deze:

Vuillard, kinderen

Na afloop aten we samen een tosti in café De Amstelhoeck.

De Amstelhoeck

De enige keer dat Henny hier eerder was, was ook weer met Jan. Ja, ik voel al die dingen mee. Al is het mij niet overkomen, ik begrijp het en voel met haar mee. 

Voor mij was deze plek nieuw. We aten een lekkere volkoren tosti met ham en kaas, en dronken een warme beker thee.

Terug liepen we een andere route naar het Centraal Station. Soms herkende ik het, een andere keer leek het wel helemaal nieuw. 'Daar heb ik ook een keer met Jan gezeten,' zei ze. 'Dan gaan wij er ook eens heen,' zei ik.

Ze lacht.

Het bekendste van de stukken: Gauguin, heilige lente, zoete dromen.