The secret life of the Berlin wall - Kevin Sim, BBC 2008

Einde van een tijdperk





Gisteren op Holland Doc een herhaling gezien van een documentaire uit 2008, getiteld De twee kanten van de Berlijnse muur.
Het is een BBC-documentaire onder regie van Kevin Sim, 90 minuten.
De film gaat over de splitsing van Duitsland na de Tweede Wereldoorlog, het ontstaan van de Berlijnse muur in 1961 tot aan de val in 1989, en de tijd daarna.

Eerste slachtoffer, Peter Fechter, 1962



Het verhaal was bijzonder gemaakt door persoonlijke getuigenissen die erin verweven waren. Zo bijvoorbeeld van een Oost-Duitse vrouw, die heilig geloofde in het ideaal van een communistische samenleving. Toch ging ze er weg vanwege een liefde in het westen. Toen ze daar met moeite gearriveerd was met haar kind, bleek de man een gezin te hebben. Zij kon niet terug.

een nieuwe werkelijkheid, vanaf 1961



Nu nog steeds mist ze in het moderne Berlijn het gevoel van saamhorigheid van het oosten.
Indrukwekkend was ook het ontstaan van het protest in het Oostblok, met name Leipzig. Mensen kwamen samen op schoolpleinen en in kerken, echt met het doel het oude regime weg te werken door middel van demonstraties. Toen de aantallen deelnemers zo groot geworden waren dat er geen politiemacht meer tegenop kon, trok de politie zich terug. Het was de definitieve doorbraak. Het gescandeerde 'wir sind das Volk'  maakte veel indruk.
Een moeder in Oost-Berlijn vertelde hoe ze vlak voor de neergang van de muur nog schoten hoorde, 's avonds rond elven. Het bleek om haar zoon te zijn, de allerlaatste die vanwege een vluchtpoging werd neergeschoten.

Chris Gueffroy, laatste Muur-slachtoffer

Een spion van de Stasi kwam aan het woord, een man die alleen maar om het avontuur leek te geven. Toen de muur viel, juichte hij met de overwinnaars mee.
Er speelden ook circusfragmenten dwars tussen de andere beelden: het circus, in dit geval circus Probst, herstelde zich na de Tweede Wereldoorlog vrij snel. We zien een jonge vrouw die daar als clown ging werken. Een van de directeuren kwam ook gevangen te zitten dankzij verraad aan de Stasi. Je wist nooit wie je aangegeven had, maar vaak waren het goede bekenden. Dieren werden doodgeschoten door de Stasi, toch werd het circus weer vanaf de grond opnieuw opgebouwd.
Nog even over die circusbeelden: in die tijd presteerde men het om leeuwen op paarden te laten rijden! Een wonderbaarlijk schouwspel.

Oorspronkelijke titel: van de documentaire: The secret life of the Berlin Wall.

Herdenkingsmonument Berlijnse muur