Op 28 december een mooie documentaire gezien op BBC 4, over zin en onzin over de zogenaamde Bermuda-driehoek. Het was de eerste keer dat de film op de BBC werd vertoond.
Twee belangrijke mythes werden ontzenuwd: de onverklaarbare verdwijning van vijf vliegtuigen in 1945, en het soms verzwolgen worden van schepen door gaten in de oceaan.
Er werden getuigenissen over 1945 gegeven, en het geval van de vliegtuigen werd ook helemaal nagespeeld. Tot en met de verdrinking toe, dat had wel iets minder gekund wat mij betreft.
In 1945 stonden piloten nog geen technische middelen ter beschikking om te zien waar men zich in de lucht precies bevond. Jawel, er was een kompas aan boord, maar verder oriënteerde men zich op de omgeving onder zich om zijn plaats te bepalen.
Maar er zijn daar zo veel eilanden die op elkaar lijken, en de menselijke factor werd zo duidelijk in kaart gebracht, dat overtuigend werd aangetoond dat de vliegeniers 'gewoon' verdwaald waren.
Ook is men de vliegtuigwrakken onder water gaan zoeken. Er werden er vijf bij elkaar op de zeebodem gevonden! Van slechts één kon met zekerheid worden vastgesteld dat het bij de groep behoorde die toen ten onder was gegaan. Waarmee geconcludeerd werd dat de andere vier er ook bijhoorden.
Interessant was ook het andere deel, het verzwolgen worden door de zee van grote schepen.
Er werd een experiment gedaan met luchtbellen, die via een mat naar buiten kwamen. Onder, of half onder een schip. Een kleine boot verdween met dat experiment onder water. Het is een goede verklaring: onder de oceaan ontsnappen soms gasbellen. Als dat in grote hoeveelheden gebeurt, en een schip vaart daar juist boven, dan is het met dat schip gebeurd.
Ademloos zitten kijken!
De film is gemaakt naar het boek van Tracy Chevalier, en is een pseudo-biografie van Johannes Vermeer, over het ontstaan van het beroemde schilderij met deze titel uit circa 1665.
Vermeer heeft in deze film een groot gezin, en woont in Delft in een huis waarin ook zijn schoonmoeder woont. Ze hebben aardig wat personeel in dienst, waaronder het dienstmeisje Griet. Toch lijden ze geldgebrek, omdat Vermeer niet voldoende verkoopt.
Griet heeft een wonderbaarlijk gevoel voor het werk van de kunstschilder, zo begrijpt zij dat het reinigen van de ramen van zijn atelier het licht verandert. Vermeer schakelt haar in om bijvoorbeeld verf te mengen. Maar dit werk van haar moet stiekem gebeuren, omdat Vermeers echtgenote jaloers is. Uit het intiemere contact tussen schilder en dienstmaagd ontstaat de vraag van Vermeer of hij haar mag portretteren.
De actrice met de parel
Hij wil dat doen met een parel in het oor, die hij stiekem leent van zijn vrouw. Als die deze 'ontrouw' bespeurt raakt ze zo buiten zinnen dat Griet de deur uit gejaagd wordt. Gelukkig weten wij dan al dat ze verkering heeft gekregen met een jonge slager. Het verhaal eindigt ermee dat ze als loon voor haar poseren de parels toegestuurd krijgt.
Het 'echte' meisje
De film heeft heel weinig dialoog, we moeten het doen met veelbetekenende stiltes. Gek is, dat dit middel de ene keer prima werkt (bijvoorbeeld bij Stille Seelen), de andere keer irriteert (hier, en helemaal bij Oorlog en Vrede, zie aldaar.)
De film is leuk omdat alle 'Vermeertjes' als zodanig gefilmd worden; gangetjes, keukens, het atelier, de vrouwenfiguren, het komt allemaal even schilderachtig over, mooi met licht donker etcetera.
De stad daarentegen is wel héél erg duidelijk decor, je ziet het karton ervan af. Maar toegegeven: qua beeld past het allemaal.
Trailer
Overigensis het interessant te weten, dat Vermeers parelmeisje normaal gesproken in het Mauritshuis hangt, maar nu, omdat dat museum verbouwd wordt, over de wereld reist. Zie hiervoor het Mauritshuis.
Zoals het wellicht veel mensen is vergaan, was het eerste dat ik van/over deze film zag en hoorde de ontroerende én inspirerende speech van Nasrin Dchar. Zie hieronder. Ik krijg er nog steeds tranen van in mijn ogen als ik ernaar kijk!
Speech Nasrin na ontvangst Gouden Kalf
Ikmoest dus wel kijken, toen Rabat deze kerstweek werd uitgezonden op Nederland 3. Helaas schakelde ik iets te laat in, ik kreeg daardoor de film pas mee ongeveer vanaf de ontmoeting met het Franse meisje onderweg.
Ontmoeting onderweg
Natuurlijk is het imponerend dat de film met zo weinig budget en in korte tijd ook nog gedraaid is. Er zaten ook zeker verrassende stukken in, bijvoorbeeld de ontmoeting met de Spaanse politie onderweg, alsook met 'de gek' in Rabat, die de jonge mannen aan een nieuwe autospiegel helpt.
De toespraak van Nadir tegenover zijn vrienden Abdel en Zakkaria vond ik mooi, en terecht: hij is volwassen geworden en heeft geen zin meer in hun levensstijl van nergens verantwoordelijkheid voor nemen.
Overigens houd ik niet zo erg van films met vervelende Marokkaanse jongeren. Tenminste niet als er, zoals hier, voor mij te veel in voorkomt wat voor de hand ligt. Maar, zoals ik al zei, dat geldt niet voor de hele film.
Het stoorde me overigens dat ik de jongens zo slecht kon verstaan. En wat me vooral opviel, en wat ik een fout vond, was dat de enige echte acteur toch echt Nasredin is. Vergeleken bij hem zijn de andere twee veel minder goed. Zijn mimiek en acteren springen eruit, de andere twee lijken daardoor minder 'karakter', meer 'type'.
Een prachtige film, opgenomen van Arte. Russisch, met Duitse ondertiteling.
Er zijn drie hoofdpersonen: Aist, die het verhaal ook vertelt, Miron, zijn vriend en baas, en Tanja, de jonge vrouw van Miron.
Tanja is in het begin van het verhaal al overleden, en Miron vraag aan Aist hem behulpzaam te zijn met de begrafenis van Tanja. Die gaat geheel naar eigen wijze der Fins-Oegrische Merja, die in Neja leven, en nog een geheel eigen cultuur hebben.
Tanja wordt met wodka gewassen, in een wollen deken gewikkeld, en naar een ver afgelegen plek aan de rivier de Wolga gebracht, waar ze aan de oever in een open vuur verbrand wordt. Zo wil het de traditie.
Het water is de mooiste manier om te sterven; vandaar dat de as verstrooid wordt op de rivier. Een zelfmoord in het water mag weer niet, je mag niet stiekem sneller naar de eeuwigheid sneaken.
Onderweg 'raucht' Miron, dat wil zeggen hij vertelt Aist allerlei erotische intimiteiten tussen hem en Tanja, om zo te kunnen rouwen.
Aist heeft een kooitje met twee gorzen bij zich (Ammern). Tijdens het 'roken' horen we dat Miron zijn Tanja ook wel 'Ammer' noemde.
In zijn jeugd heeft Aist meegemaakt hoe zijn vader de schrijfmachine in het water begraven heeft.
'begrafenis' van de schrijfmachine
Op de terugweg ontsnappen de Ammern uit het kooitje, de beide mannen raken te water en vinden de mooiste dood. Miron is terug bij zijn Tanja, Aist vindt de schrijfmachine waarop hij op vissenvel het verhaal schrijft dat hij hier vertelt.
De film is heel poëtisch, mooie, langdurige beelden van het landschap, of bijvoorbeeld maar een oude brug.
Maakte op mij veel indruk.
Trailer
Klik HIER voor meer informatie van dit 'kleines Wunder der Sinnlichkeit' op Wikipedia.
Vandaag met Henny naar de Hermitage geweest.
Voor Henny een bijzondere gebeurtenis, de eerste keer weer naar Amsterdam, waar ze voorheen zo graag met haar Jan wandelde en mooie plekjes bezocht. En ja, de Hermitage, daar zijn ze zo vaak samen geweest, gek als ze allebei waren op alles wat Russisch is. Ze heeft een boek gelezen over Peter de Grote, de hele tentoonstellingscatalogus over hem gelezen, Natasja's dans van Orlando Figes gelezen, samen met Jan....
Ik had hier nooit met haar gelopen als haar Jan er nog was. Maar hij is dood sinds 21 november. Haar man, maatje, haar alles... Onze vriend, met zijn vriendelijke lach, en knipoog naar ons.
Henny is dol op Amsterdam. 'Kijk, het oudste huis in Amsterdam.' Ik kijk omhoog in de Warmoesstraat, een prachtig houten pand. Nooit eerder gezien.
Warmoesstraat 83
Een eind verder laat ze me het Gebed zonder End zien, een steeg, of doorgang naar een ander straatje. Het is vlak bij het Huis aan de Drie Grachten, dat voorheen boekhandel Postuma (Postma? Posthumus?) huisvestte. Hier kocht ik mijn eerste boeken voor mijn studie Nederlands. Ik ben hier wel vaker langs dit punt gelopen, nooit eerder dat Gebed zonder End opgemerkt.
Gebed zonder end
Voor mij was het lang geleden, die Hermitage. Voor Henny niet, de tentoonstelling over Peter de Grote bezochten zij en Jan zelfs twee keer.
Deze tentoonstelling is niet heel bijzonder, in die zin, dat er niet veel bekende werken hangen. De bekendste is voor mij Gauguin. Zie hier zijn interpretatie van de zonnebloemen die we zo anders kennen van Van Gogh.
Zonnebloemen, Gauguin. Zie het alziend oog in één ervan.
De verzamelnaam voor de Franse kunstenaars ná het Impressionisme was Les Nabis, dat DeProfeten betekent. Zieners van het nieuwe. Hieronder valt onder andere het symbolisme. Deze kunstenaars banen het pad voor de vrije en abstracte kunst.
Behalve de schilderijen waren er enkele beeldhouwwerken, o.a. dit prachtige beeld van Bartholomé,
Huilend meisje
We spreken in deze tentoonstelling over kunst van circa 1890 en iets later.
Wat heel leuk was, was de eenmalige reconstructie van de muzieksalon van kunst- en muziekkenner Ivan Morozov. Dit is gedaan in houten panelen van een bijzondere, donkergroene kleur (niet dat blauw van de foto!). Op die panelen zijn allemaal schilderingen te zien van Amor en Psyche. Ons viel op, dat die panelen zo glad waren, in vergelijking met 'gewone' schilderijenleek het wel behang.
Reconstructie muzieksalon Morozov
Gaandeweg ons bezoek raakte ik steeds meer in de sfeer. De Russen hadden veel contact met Parijs en hun kunstenaars. Denk ook aan Diaghilev en zijn beroemde Ballets Russes, de danser Nijinski. Ondanks de grote onbekendheid met deze schilders was goed te zien uit welke periode ze stamden. Ik vond niet alles mooi, maar was nu en dan toch zeer getroffen. Bijvoorbeeld door deze:
Vuillard, kinderen
Na afloop aten we samen een tosti in café De Amstelhoeck.
De Amstelhoeck
De enige keer dat Henny hier eerder was, was ook weer met Jan. Ja, ik voel al die dingen mee. Al is het mij niet overkomen, ik begrijp het en voel met haar mee.
Voor mij was deze plek nieuw. We aten een lekkere volkoren tosti met ham en kaas, en dronken een warme beker thee.
Terug liepen we een andere route naar het Centraal Station. Soms herkende ik het, een andere keer leek het wel helemaal nieuw. 'Daar heb ik ook een keer met Jan gezeten,' zei ze. 'Dan gaan wij er ook eens heen,' zei ik.
Ze lacht.
Het bekendste van de stukken: Gauguin, heilige lente, zoete dromen.
Letterlijk vertaald betekent vadrouille iets als wandeling.
Het is een komische oorlogsfilm, een genre dat wij maar al te goed kennen van Allo!Allo! Maar deze film is al veel ouder.
Twee grappenmakers spelen de hoofdrol: Luis de Funes en André Bourvil. Eigenlijk zelfs drie, als we de Engelsman Terry-Thomas (met het spleetje tussen de tanden) meerekenen.
portret van de drie helden
Een stel Engelse parachutisten landen boven Parijs en worden voor de Duitsers verborgen gehouden door een schilder (Bourvil) en een knorrige dirigent (De Funes). Tegen hun zin in belanden de twee laatsten in allerlei avonturen waarbij zij en de Engelsen trachten te ontkomen aan de moffen.
Natuurlijk stoten ze hier met de koppen tegen elkaar!
Tenslotte lukt het hun naar vrij Frankrijk te ontkomen.
Het was soms hard lachen met deze oude film! Hij heeft jarenlang bovenaan op de lijst van best bekeken films in Frankrijk gestaan, tegenwoordig is het nummer vijf daarvan. Daarboven staan o.a. Titanic en Bienvenue chez les Ch'tis.
Op YouTube kan ik nog aanbevelen http://www.youtube.com/watch?v=l30ONNO50So , De Funes als dirigent. Helaas niet te embedden, blijkbaar worden de beelden nog erg beschermd.
Ik schreef op 30 november al, dat ik naar de boekpresentatie geweest was van Anna Mulder, een van mijn zangmaatjes van koor. Zij heeft een boek geschreven en in eigen beheer uitgegeven. Ik, die zelf zo graag schrijf, en wel ongeveer weet hoe lastig het is om een boek gepubliceerd te krijgen, leefde natuurlijk erg met haar mee. Ik had op het koor een idee gekregen van al het werk dat zij verricht had. Een grondige research van het oude Egyptische rijk, het schrijfproces zelf, het bondiger maken van het manuscript, het zelf redigeren en persklaar maken....Ik kon me heel gemakkelijk in haar rol als schrijfster verplaatsen, en me indenken welke bergen zij verzet had. En dus ook hoezeer het haar met trots moest vervullen. Want het mag gezegd: zij heeft het gepresteerd in haar eentje dit dikke boek te schrijven, vorm te geven, compleet met illustraties en omslag, uit te geven en er publiciteit aan te geven. Geweldig! Ik zou het niet kunnen. (Ik ga het ook niet doen ;-).)
Als ik nu google op 'Djehoetimes' - de tegenspeler van de hoofdfiguur Bint/vrouwe Nebetta - krijg ik allemaal hits met Anna's boek! Dat lijkt me voor haar hartstikke leuk, een beloning. Diana, ik gun het je!
Gedramatiseerde documentaire over de historische tegenspeler van Nebetta
Al lezende in Godengeschenk kreeg ik steeds meer het gevoel of ik in het hoofd van de schrijfster zat. Alle kennis die ze had vergaard, die varieert van allerlei attributen in het dagelijks leven, sieraden, was- en eetgewoontes, dagelijkse bezigheden van de vrouwen, uiterlijkheden - het gekste vond ik de geparfumeerde vetkegel die men soms op het hoofd droeg, en die door de warmte nog wel eens smolt! - tot strijdverhalen, schieten met pijl en boog, beoefenen van de schrijfkunst, de godenwereld, in het algemeen: de mores van die tijd - krijgt een rol in het verhaal. En soms zijn die gewoontes net als heden ten dage, bijvoorbeeld het opdienen van wijn of bier met een schaaltje olijven. - Alleen gaat de drank dan wel door een zeefje!
Egyptenaren hielden er een meer geëmancipeerde houding tegenover vrouwen op na dan de Kanaänieten. Daar waren ze tot grote onderdanigheid gedwongen. Wat niet wil zeggen dat de farao geen potentaat was.
Bint heet de hoofdpersoon. Zij wordt als jonge vrouw uit Meggido
Stadspoort Meggido
in Kanaän naar Egypte gevoerd door veldheer Djehoetimes - zie boven, Thoetmosis III. De naam Bint roept onmiddellijk de roman van die naam in de herinnering van Bordewijk, maar een verband is is er niet. Als Bint eenmaal vrouw van de farao is, heet ze Nebetta. En hoewel ze aanvankelijk een hekel heeft aan alles en iedereen wat Egyptisch is, gaat ze geleidelijk juist zielsveel van het land en zijn farao houden. Ze voelt zich dan ook Vrouwe Nebetta, favoriete van Djehoetimes, rivale van de oppervrouw Satiah. Nebetta schenkt haar man drie kinderen.
Het verhaal zit vol met avonturen, waarbij Nebetta opvalt door een zeer geëmancipeerde houding. Ze weerstaat de wellust van de farao zo'n 250 pagina's lang, dient hem bij gelegenheid van ongezouten repliek en simuleert dat ze hem niet verstaat. Intussen raakt ze geliefd bij kinderen en verwanten van de farao aan het hof, ze speelt daar hoe langer hoe meer een sleutelrol en iedereen is graag in haar vertrekken. Ze leert onder andere lezen en schrijven van het Egyptisch - in haar eigen taal kon ze dat al, wat uitzonderlijk was - en boogschieten. Door haar kennis en vaardigheden, maar vooral door haar blonde schoonheid onderscheidt ze zich van haar seksegenoten in het Vrouwenhuis. Vecht- en schrijfkunst en haar intelligentie komen haar later, als ze in de moeilijkheden raakt na een ontvoering, goed van pas. Ze is dan zelfs in staat haar verschrikkelijke broer Soera meermalen tegen de grond te slaan, en uiteindelijk ook uit lijfsbehoud te doden.
De rode draad is de verhouding tussen Nebetta en Djehoetimes. Nebetta overwint haar oorlogstrauma's en haar wantrouwen, de farao ziet geleidelijk ook méér in haar dan alleen een mooie vrouw voor in bed. Maar de inbedding van het verhaal is Egypte, de veldtochten die de farao onderneemt, de boottochten over de Nijl, de vijanden in de landen rondom, het leven van mannen, wachters, slaven, vrouwen, bijvrouwen en kinderen aan het hof, vragen rond troonsopvolging, rituelen rond geboorte en dood, eten en drinken, kleding: noem het maar op.
Het boek las soms als een trein weg, dan zat ik er helemaal in. Dat de schrijfster de boog niet 600 pagina's lang aan één stuk gespannen wist te houden is logisch. En het kan ook aan mijzelf gelegen hebben dat mijn aandacht hier of daar inzakte. Er komen heel veel namen in voor waarmee ik niet vertrouwd ben, en er gebeurt ook heel veel!
De jeugdliefde van Bint in Meggido van het begin keert aan het eind weer terug. De kwelgeest van haar jeugd óók, haar ellendige broer Soera. Maar alle gebeurtenissen verdiepen enkel de liefde tussen man en vrouw. Want hoeveel vrouwen Thoetmosis ook gehad heeft, en bij wie hij ook zijn troonopvolger verwekt, zijn enige echte zielshelft is Nebetta. Aan het eind staat dat voor iedereen, ook henzelf, vast als een huis! Het verhaal is rond.
De titel Godengeschenk komt binnen het verhaal een paar keer terug: Zo wordt Nebetta's talent voor boogschieten een godengeschenk genoemd. Maar het werkelijke godengeschenk is Nebetta zelf, als innig geliefde favoriete vrouw van de farao.
Het is leuk te weten dat Anna de geschiedenis van Egypte gevolgd heeft, en daarbinnen een eigen verhaal heeft weten in te passen. Achterin staat welke figuren historisch zijn.
Enkele wetenswaardigheden wil ik niet onvermeld laten, omdat een winstpunt voor mijzelf is een vergrote belangstelling voor het oude Egypte:
Zoals in het boek het boogschieten werd beschreven vond ik opmerkelijk. Dit was werkelijk gezien, dat was te merken aan details zoals waar de hand en vingers rusten bij het afschieten.
Boogschieten voor kinderen
Een ander interessant, vermeldenswaardig feit vond ik de geschenken die de farao deed aan zijn vrouw. Daar hoorden ook wijngaarden bij. Zij had dat landgoed ook te beheren, en werd dus wijnbouwer. Zij trad hiermee in de voetsporen van haar vader. In dat kader is het ook interessant te weten dat rond de Nijl allerlei irrigatiewerken waren aangelegd. Zo vlak bij de woestijn werd zo vruchtbaar land gecreëerd.
De farao werd aangesproken als Zijne majesteit Leven, Kracht, Gezondheid. Sprak hij over zichzelf, dan had hij het over Mijne Majesteit. (Dit deden wij als kinderen wel eens voor de grap ;-)) Maar goed, hij had behalve een menselijke ook een goddelijke natuur, dus het mocht ook wel.
Bint groeide op in Meggido, een zogenaamde stadstaat. De naam hangt samen met Armageddon, een samenstelling van "har" (heuvel) en "Mageddon" (Megiddo). Klik HIER voor meer informatie.
Hatshepsoet komt in het boek voor als Merit Re; zij redt het koninkrijk door Thoetmosis een koninklijk nageslacht te geven, na de dood van Satiah. Ondanks de grote liefde van Nebetta voor haar man is die rol niet voor haar weggelegd vanwege haar afkomst.
Na deze strijd voert Djehoetimes Bint mee naar Egypte
Hiërogliefen van de tempel van Amon (Karnak), Luxor, Egypte; hier wordt ook verslag gedaan van de veldslag bij Meggido
Strijdwagen met strijder met pijl en boog; zo bracht de vechtjas Djehoetimes veel van zijn tijd door
En zo is de boogschieter te zien in het Luxor museum
Rood-granieten beeld van Thoetmosis III, Cairo
Het gemummificeerde hoofd van Thoetmosis III
Tenslotte nog dit: tijdens het beleg van Meggido bezoekt Bint de bron van de stad. Bij mijn naspeuringen op internet vond ik dit over de watervoorziening destijds:
Een buitengewoon vernuftig watersysteem voorzag de stad van water uit een bron die buiten de stadswal gelegen was. Een 40-meter diepe schacht en een méér dan 70m lange tunnel verbonden de stad met de bron. De opening van de bron was met aarde bedekt om haar voor vijanden te verbergen. Deze informatie klopt met Bints tocht door de tunnel, zie pag. 48.
Tunnel naar waterbron, Meggido
Een jaar geleden bezochten wij - enkele zangers van het Waterlands Kamerkoor met introducés - met Diana het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden, naar de tentoonstelling de Tuinen der Farao's. Het was erg leuk om nu weer in het boek te lezen hoe belangrijk die tuinen met de daarin aanwezige vijver waren voor de paleisbewoners.
Samsara wordt geprezen als een zintuiglijke film. We zagen kort geleden de trailer in Eye, en waren meteen enthousiast over de beelden. Over de muziek waren we verdeeld, Ton hield er niet zo van.
Met dit plaatje wordt de flyer opgeluisterd: allemaal mooie meisjes achter elkaar
Gisteren hebben we hem gezien, in de week voor Kerstmis. Ik ging al met een gevoel van blijdschap erheen, het leek me echt een geschikte film voor deze tijd.
Tempelcomplex
Ik ben niet teleurgesteld in mijn verwachtingen. De film is vol grootsheid: weidse beelden van de woestijn, van vulkanen, tempelcomplexen. Prachtige beelden van beelden waarover het licht van zon of maan en verschillende schaduwen vielen. (Opgenomen over een langere tijdsduur.)
Maar behalve mooie dingen waren er ook enge: zoals de machine die letterlijk kippen oogstte. Ook de jonge Afrikaanse krijgers met machinegeweren boezemden angst in.
Er waren ook opnamen van gevangenen die massaal een dans uitvoerden. Waarna de volgende reeks overging op weer andere massa-gebeurtenissen, bijvoorbeeld een giga-fabriek waar computeronderdelen aan de lopende band werden gemonteerd. Of marcherende soldaten,
marcherende soldaten, haast doorschijnende benen
of slachters die varkens of kippen klaarmaakten voor consumptie.
Kippenslachterij
Of rijen in een supermarkt bij de kassa. En ook: de kring van duizenden en duizenden pelgrims in Mekka rondom de heilige steen. Als in Nederland van boven cirkelden wij erboven en zagen het krioelen van de massa.
Pelgrims in Mekka
De overgangen van het ene naar het andere onderwerp waren ook erg bijzonder. Steeds verraste het, nergens verveelde het me. De film deed denken aan Mondo Cane van 1962.
Toen hij was afgelopen had ik het gevoel dat ik in een soort trance was geraakt. Ik las ook ergens dat het de bedoeling was, een beetje een meditatie.
De film Baraka van twintig jaar geleden, ook van Ron Fricke, wordt als een voorloper van Samsara gezien.
Samsara betekent iets als: de wiel van het leven, het is een Sanskriet woord. De cyclus van dood en wedergeboorte zonder begin of einde.
Monniken met mandala van zand; wordt altijd snel weer vernietigd
Trailer
Overigens is de film al in 2011 in kleinere kring uitgebracht.
Een punt van kritiek is wel, dat er niets wordt gezegd of geschreven over wat je precies ziet. Er komen bij de aftiteling pas namen van plaatsen voor.
Het zou jammer zijn als de flow van de film onderbroken werd door tekst, gesproken en geschreven. Er moet dus maar een tekstboekje uitgereikt worden aan de geïnteresseerde bioscoopganger. ;-)
Ron Fricke en Mark Magidson
Klik tenslotte HIER voor een vakmatige review (New York Times).
Turistas was een aangename film om naar te kijken. Er gebeurde enerzijds aardig wat, anderzijds juist bijna niks. Ik leg het even uit:
De film begint met een echtpaar in de auto, op weg naar hun vakantieadres. Een waterscooter o.i.d. bungelt achter hun auto aan de trekhaak.
Joel en Carla
Op en nogal onderkoelde manier vertelt de vrouw haar man, dat zij niet meer zwanger is. Hij, Joel, schrikt daar erg van, huilt, en wil weten waarom ze die abortus buiten hem om heeft laten doen. Zij wil er niet over praten, het ging gewoon zo. Ze houdt er niet van geanalyseerd te worden. Ze gaat de auto even uit om te plassen, als ze terugkomt heeft hij haar bagage aan de kant van de weg gezet en is er vandoor.
Wij volgen Carla dan op haar weg alleen. Ze gaat naar een aangelegd wildpark, waar ze de Noor Ulrik Skabbekak (ha!) ontmoet.
Ulrik in het modderbad
Ook maakt ze er kennis met een voormalig popster, en twee Susanna's. Het leven gaat verder zoals het bij Carla lijkt te passen: ze neemt de dingen voor wat ze zijn. Ze slaapt in een klein tentje samen met Ulrik - die later een gewone Miguel blijkt te zijn; ze bekijkt met ex-popster Orlando kevers, spechten, de bomen in het wildpark. Ze verdwaalt 's nachts in het bos, vindt warmte bij een houtvuur, waarin ook een gitaar opgaat, en krijgt uiteindelijk ook sex met de veel jongere Skabbekak. Alles gebeurt zonder commentaar.
Tenslotte verdwijnt de blonde jongen in een moment van even niet kijken uit haar leven. Het lijkt zo te horen.
Aandacht voor de natuur; geeft rust en beschouwelijkheid
De natuurbeelden zijn prachtig, er is veel aandacht voor het moment zelf. Scherson is zelf biologe, met die blik van haar kijken we mee.
Om nog even naar een ander commentaar dan dat van mij te kijken, kun je HIER klikken.
Regisseuse Alicia Scherson; ook van de film Il Futuro, 2013. Met o.a. Rutger Hauer
Documentaire uitgezonden op Holland doc op 19 december jl.
Het gaat om het West Lake (Xihulou) restaurant in Changsha in de Chinese provincie Hunan. De bazin van het restaurant geeft een rondleiding en vertelt van alles over de Chinese keuken: waar komen de ingrediënten vandaan, hoe wordt het bereid, door wie. Wie is haar man, hoe organiseert ze de feesten daar. Ze is heel openhartig over het wel en wee van haar restaurant en de verantwoordelijkheid die ze draagt voor de 1000 werknemers die 5000 diners per dag verzorgen.
Er werken o.m. 300 koks.
Lekker griezelige beelden: een slang die wordt bereid - de stukken bewegen nog na op het bord! - de speciale manier van doden van een eend: met een naald wordt een opening in de borst gemaakt, waarna het hart eruit getrokken wordt; levende vis bereiden: zó, dat de vis gebakken en besausd is, maar nog ligt te trekkebekken op je bord, géds!
De bazin leek me een dwingende tante. Personeel moet lang werken en verdient weinig. Haar man was uit zachter hout gesneden dan zij.
Ook een grappig inkijkje in de manier van feest vieren: een oma zit op het podium, haar kinderen en kleinkinderen buigen voor haar, allemaal toch een beetje Kim-Yung-Oenig. :-)
Het was leuk hiernaar te kijken, beetje zorgeloos.
In het kader van een week met meer eetfilms: o.a. over restaurant Parkheuvel (Erik van Loo), en over Johannes van Dam.
Laat ik het maar meteen bekennen: ik heb deze documentaire - Ís het wel een documentaire? Aangezien er veel wordt nagespeeld - niet bekeken. Gisteravond werd hij door de VPRO uitgezonden, en vanavond volgt een herhaling op Holland Doc.
De VPRO-gids wijdde er een artikel aan voorin in de gids.
Dat ik hem toch opneem in mijn blog, is omdat mijn twijfel steeds door mijn hoofd blijft spoken. De film lijkt me belangwekkend genoeg om hem wel te bekijken. Hij laat een stuk historie zien dat bij mij onbekend was, ik denk bij veel mensen. En die historie is zo belangrijk, dat ik er kennis van zou moeten nemen.
Maar ik durf het niet aan. Ik durf niet naar moordenaars te kijken, die naspelen wat ze in het verleden hebben gedaan. Niet een keer, maar duizenden keren. En er dan nog trots op zijn ook. En straffeloos rond blijven lopen, ja zelfs in hun land als helden vereerd worden. Dit alles druist zó in tegen mijn rechtsgevoel, en mobiliseert zo veel angstgevoelens bij mij, dat ik denk dat ik deze beelden nooit meer zal kunnen vergeten. Het is te erg.
Ik nam er dus kennis van, in de enkele samenvattende termen van de genoemde artikelen, en liet het daarbij. Ondanks het belang van de film, de kunstvorm die werd toegepast, de vijf sterren, en de naam van Werner Herzog die eraan verbonden werd.
Ook Ton wilde hem niet zien. 'Moet het dan zó?'
Dit is het onderwerp:
In 1965 werden in Indonesië 6 generaals vermoord. Het zou om een communistische coup gaan, maar de ware toedracht is nog steeds onduidelijk. Direct gevolg was dat Soekarno werd afgezet door Soeharto. Die zag zijn kans schoon en riep op tot het massaal doden van communisten. In de volgende maanden worden zo'n miljoen (!) mensen vermoord, communisten, maar ook etnische Chinezen, intellectuelen, iedereen die tegen de nieuwe leiding van het land lijkt.
Hoofdpersoon is Angwar Congo. Hij is een filmliefhebber, hij leeft in 1965 van kleine zwarte handel. Een jaar later heeft hij al 1000 slachtoffers gemaakt. Hij maakt deel uit van Pemuda Pancasila (PP), de paramilitaire organisatie die de moorden beging.
Aan Congo wordt gevraagd de moorden na te spelen, wat hij graag doet met behulp van scenes uit bekende films. Hij speelt alles vol overgave, en is trots op zijn daden. De kijker kijkt rechtstreeks in de ziel van een rauwe moordenaar.
Volgens de New York Times stond ook het westen achter de moorden, uit angst voor de communisten destijds.
De daders van toen gaan nog steeds vrijuit, ja, ze zijn in Indonesië zelfs helden.
De film mag dáár niet gewoon in de bioscopen vertoond worden, er zijn alleen geheime, besloten voorstellingen. Wel is hij er intussen verkrijgbaar op dvd, en te downloaden.
Het is vast en zeker een kunstwerk.
Maar ja.
Dit keer geen trailer, ik blijf mijzelf trouw.
Klik hier om een goede beoordeling te zien door de New York Times.