donderdag 26 maart 2020

We kunnen niet naar Caravaggio en Bernini...... maart 2020.

.... en dat is reuze jammer! Maar: De Vrije Academie verzorgt ArtBites, zie DE SITE VAN DE VRIJE ACADEMIE.
Deze ArtBite gaat over de geheime liefde van Bernini, Constance Bonarelli
De poster van de tentoonstelling toont de Medusa van Bernini: 
Giovanni Lorenzo Bernini. Medusa, ca. 1638 - ca. 1648. Geleend van Musei Capitolini
Gian Lorenzo Bernini  leefde van 1598 tot 1680; hij was behalve beeldhouwer ook architect; hij hoort bij de Barok. Zijn voornamen worden meestal samen gebruikt, Gianlorenzo, of Giovanni Lorenzo.
De man die de lezingen geeft (circa 12 minuten) heet Peter van Duinen. 
Wat hij vertelde over de geheime liefde van Bernini, was dat deze Constance Bonarelli model heeft gestaan voor dit beeld.
Vergelijk maar met deze beelden: 

Gianlorenzo Bernini, portret van Costanza Bonarelli, 1637-38, Nationaal Museum, Florence.
Van Duinen vertelt, dat de kin van de Medusa en van deze geliefde van Bernini dezelfde is. Met dat kuiltje.

Ik vond het de moeite waard om ook het beeld van opzij te laten zien; zo mooi!
Dit is de man van de artbite, Peter van Duinen. 
Wetenswaardig vond ik nog wel, dat Bernini geen aardige man was. Zijn geliefde - die gehuwd was - pleegde óók nog eens overspel met de broer van Bernini. Voor straf haalde Bernini twee halen over haar wangen, verminkte haar dus! 
Dat haalde het trouwens weer niet bij het karakter van Caravaggio, maar daarover straks. 
Ik vond de artbite over De roof van Persephone van Bernini ook heel mooi - omdat het beeld zo prachtig is. 
Aan de achterzijde zie je goed de driekoppige hellehond, Cerberus.  
Detail.... Het is toch bijna niet te bevatten dat die handen in dat vlees.... in marmer zijn uitgehouwen?! 
Pluto en Persephone, vooraanzicht.  
Dit beeld in de Villa Borghese in Rome. Ik moet het daar gezien hebben, toen ik in Rome was, ooit. Van Duinen vertelt ook over de geschiedenis van het beeld, hoe het een rol speelde als 'steekpenning', in de Vaticaanse politiek. 
Overzichtsfoto hall Villa Borghese, 17e eeuw.
 De machtige kardinaal Scipio Borghese begon destijds met het aanleggen van een privé kunstcollectie. 
De engel van de Annunciatie, Orvieto. Het is van een voorloper van Bernini, Francesco Mochi, 1580-1654, Mochi beïnvloedde Bernini, met zijn geslaagde pogingen om de realiteit van het leven 'als een schilder' tot leven te brengen. Denk terug aan de vingers van Pluto in het been van Persephone. Of deze engel - die op een wolk zou zitten (zie ik zelf niet zo goed, ik zie wel het 'leven'). 
Orvieto was een van de doelen van een reis kunstgeschiedenis van Ton en mij, ooit. 
Matteüs en de engel van Caravaggio in Rome, chiesa San Luigi dei Francesi
Behalve de twee artbites van Peter van Duinen, beluisterde ik een podcast van het Rijksmuseum, van Ilja Leonard Pfeijffer, en de samensteller van de tentoonstelling, Frits Scholten. Ter sprake kwam onder meer dit schilderij van Caravaggio. De kruk waarop Mattheus leent, lijkt uit het schilderij te vallen.
Pfeijffer bracht in 2018 zijn boek Grand Hotel Europa uit. Centraal in dat boek staat de spannende zoektocht naar het laatste verdwenen schilderij van Caravaggio. Een vroege kopie van dit werk is te zien in de tentoonstelling. Waar komt Pfeijffers fascinatie voor Caravaggio vandaan en hoe zag die spannende en vernieuwende kunst, de barok, er uit? De podcast is HIER te besluisteren.
Het schilderij dat Scholten en Pfeijffer bespreken, is dit: 
Maria Magdalena in extase. Er bestaan verschillende versies van dit werk. Op de huidige tentoonstelling hangt een copie. Dit hierboven komt uit een privécollectie in Rome. 
Verder praatten Pfeijffer en Scholten nog over de Accademia di San Luca, gesticht in 1577. Het is een samenwerkingsgilde in Rome, waarin schilders, beeldhouwers en architecten verzameld waren. Barok; van belang voor de katholieke kerk.
Caravaggio door Ottavio Leoni
En oh ja: die Caravaggio was geen aardige man. Op zijn minst pleegde hij één moord, bij een tennisspel. Wikipedia zegt kortweg: Caravaggio's korte leven was een aaneenschakeling van schandalen. Caravaggio was een heethoofd met neiging tot zelfdestructie en hij kwam in Rome voortdurend in aanvaring met justitie. Uiteindelijk vluchtte hij in 1606 Rome uit, nadat hij zijn tegenstander in een zwaardgevecht had gedood ter verdediging van een vrouw.
Ilja Leonard Pfeijffer, met vriendin-kunsthistorica Stella Seitun. In zijn boek Grand Hotel Europa komt het doek van Caravaggio over Maria Magdalena voor. 
Frits Scholten; hij en Pfeijffer maakten de podcast, samen met Janine Abbring. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten