Arlene Fraser vlak voor haar dood. Ze had met haar man twee kinderen onder de tien jaar.
Dit was een prachtige, spannende documentaire, een verslag van een echte rechtbankzaak in Schotland. Het was de eerste keer dat er in Groot-Brittanië toestemming werd verleend om zo'n echt proces met ver-af-camera's te volgen.
De zaak betrof de moord op een jonge moeder, Arlene Fraser.Ze verdween op een dag spoorloos, en is nooit teruggekeerd. Een goede moeder, die haar kinderen nooit in de steek zou laten.
Verdachte Nat Fraser
Het bijzondere aan de zaak was, dat er geen lijk was, geen moordwapen, geen 'crime-scene'. Toch werd haar man, Nat Fraser, en 2003 al veroordeeld tot de moord.
De zaak werd heropend in 2013 door een hoger beroep van de verdachte. Een jury moest het oordeel vellen - De jury mocht overigens niet in beeld worden gebracht.
De bedoeling was, dat ons duidelijk werd gemaakt hoezeer het echte leven in een dergelijke rechtszaak verschilt van de fictionele rechtszaken waarmee we overspoeld worden op de televisie.
De advocaat van de verdachte. Het rrappige was dat hij tussendoor een amicaal gesprekje voerde met de openbaar aanklager. Beiden waren het roerend eens dat de verdachte een vreemde vogel was, die vooral uitblonk in het niet laten zien van enige emotie.
De rechter. Ik was onder de indruk toen hij getuige Hector Dick toesprak. Deze getuige werd maar liefst zeven dagen achter elkaar verhoord. Hij kwam heel verdacht over, onder andere omdat hij als boer een installatie had om er dode dieren mee te vernietigen. De vraag lag duidelijk voor: heeft hij het lijk van Arlene laten verdwijnen? En waarom heeft hij een verdachte auto in de fik gestoken?
Toch stond niet hij terecht, de verdachte was Nat Fraser alleen.
Maar wat op mij speciaal zo'n indruk maakte, was zijn reactie op Hector Dick toen die maar bleef ontkennen, eromheen draaien, liegen. De rechter zei duidelijk dat hij dat als minachting van het gerechtshof beschouwde, en dat Dick daarvoor bestraft kon worden. Toen draaide die engerd wel bij.
Hector Dick. Zijn rol bleef onduidelijk. Hij was verliefd op Arlene. Nat had tegen hem gezegd dat de politie nooit het lijk zou vinden, ze was verbrand, en haar gebit was vermalen, zodat identificatie uitgesloten was. Hoe hij eventueel ertoe gekomen zou kunnen zijn om Arlene te doden weet ik niet. Mogelijk als handlanger van Nat? Beide mannen lieten niet het achterste van hun tong zien.
De openbaar aanklager.
Overzicht van de rechtbank.
Moeder van Arlene. Voor de nabestaanden was het natuurlijk een gruwel. Fijn dat Fraser veroordeeld werd, al was daarmee Arlenes lichaam niet teruggevonden, en kon zij dus nooit een waardige begrafenis krijgen.
De maker van de documentaire, Nick Holt. Hij ontving een BAFTA, een onderscheiding van de British Academy of Film and Televison Arts.
Het was zeer opmerkelijk dat deze man zelf niet wilde getuigen. Dat hoeft ook niet, dat recht heeft een verdachte. Maar het blijft opmerkelijk. We konden hem de hele tijd in de ogen kijken, en zien dat hij aantekeningen zat te maken, alsof hij de zaak grondig aan het bestuderen was. Verder niets. Pas toen hij veroordeeld werd, zag je de ontzetting op zijn gezicht. Opmerkelijk was ook, dat de jury oordeelde los van kennis vooraf. Die 'vooraf-kennis' kregen wij als toeschouwer achteraf, namelijk dat Fraser zijn vrouw mishandelde. Vijf weken voor haar dood had hij al geprobeerd haar te wurgen, en was ze naar een Blijf-van-mijn-Lijf-huis gevlucht. We zagen haar foto met bloeduitstorting in het oog. Het was méér dan 'een ongelukkig huwelijk.'
Zo kreeg ik met terugwerkende kracht het gevoel dat er juist geoordeeld was.
Helemaal 'echt' was het rechtbankverslag natuurlijk niet, Nick Holt had wel degelijk 'een film' gemaakt. Tussendoor konden sommige getuigen hun indrukken weergeven; ook zagen we opnamen van de plaatsen die van belang waren geweest.
Niet iedereen was overigens van de schuld van Fraser overtuigd: zijn dochter, die nu adolescent is, blijft ervan overtuigd dat niet hij, maar Hector Dick de moordenaar van haar moeder is.
Een geweldige documentaire, die ik niet gauw zal vergeten!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten