Nymphomaniac, Forget about love; Lars von Trier, 2014.

 

Poster

Deze film van Von Trier is uitgebracht in twee delen; wij keken die van respectievelijk 113 en 119 minuten. Ik zeg dit, omdat er nogal gedoe is geweest over welke versie wel of niet mocht worden uitgebracht. Aanvankelijk moesten er scenes verwijderd worden, omdat die in bepaalde landen niet waren toegestaan. Ik heb de hele geschiedgang van het knippen en recenseren niet helemaal begrepen, maar weet wel dat mijn versie uit de bieb bekort (en dus gecensureerd) was. De totale versie beslaat vijfeneenhalf uur. Ik heb ook ten minste één foto op internet gezien die niet in mijn videoversie voorkwam.

 

Nymphomaniac is een hele heftige film. Ik werd geconfronteerd met heel veel seks, ook zeer expliciete. Opvallend is, dat in bijna alle recensies vermeld wordt, dat er van pornosterrren gebruik is gemaakt: wat je bij de seks ziet is het bovenlichaam van de beroemde acteurs, het onderlichaam van de stand-ins.

Nu goed.

Het verhaal gaat over een nymfomane, die haar levensgeschiedenis vertelt aan een oudere, kuise man. Hij vindt haar in de steeg vlak bij zijn huis, waar ze gewond ligt.

Seligman lapt haar op, en legt haar te bed, waar ze haar geschiedenis vertelt.

Het begint met haar ontmaagding als ze veertien is.

Om die ontmaagding vraagt ze zelf. Het aantal stoten vergelijkt Seligman met de getallen van Fibonacci.

Reeks van Fibonacci.

Alles wat zij, Joe, aan hem, Seligman, vertelt, plaatst hij in het kader van een of ander weetje dat hij kent uit een van zijn vele gelezen boeken. Zo hangt er boven het bed een (kunst)vlieg, hij beoefent het vliegvissen. De nymf is een bepaald stadium  van de vlieg. Haar manieren van mannen werven vergelijkt hij met stadia in het vliegvissen.

De vlieg boven het bed.. 

Een andere keer haalt hij Bach aan met het orgelstuk Ich ruf zu Dir, Herr Jesu Christi; zij vergelijkt drie van haar mannen met de verschillende stemmen, bas, middenstem, hoge stem.

Hier de driedeling, analoog naar de stemverdeling bij Bach: man vol tederheid links, rechts hij die verslindt,  midden ware liefde.

En hier het stuk van Bach, Ich ruf zu Dir, Herr Jesu Christi. 

In DIT ARTIKEL van Wikipedia valt heel goed de samenvatting van de film te halen; elk hoofdstuk geeft een bepaald onderdeel van de geschiedenis weer. Ik werd beurtelings getroffen door nogal schokkende seks, maar wat harder aankwam waren de emoties. Bijvoorbeeld in het hoofdstuk 'Mrs. H.'

Mrs. H.

Joe heeft hier een minnaar, die de moed heeft, zijn vrouw en kinderen te verlaten voor haar. Joe is totaal niet serieus, die man is maar één van de velen die zij heeft. Per dobbelsteen beslist ze wie ze die avond zal nemen.

Maar door haar uitdagende spel staat meneer H. op een avond met koffers op haar stoep, Joe hééft hem. Even later komt mevrouw H. met haar drie jongetjes, en het is niet na te vertellen hoe zij haar pijn laat voelen. Er zit iets schril-komisch in, maar intussen is het wel bloedserieus en pijnlijk, zij is haar man wel kwijt.



Scene uit deel I; met haar vriendin doet Joe een wedstrijdje wie van hen de meeste mannen weet te versieren in de trein, om een zak chocolaatjes. Brutaal en heftig. Seligman ziet er geen  kwaad in.

 

Deel II was nog heftiger dan deel I, vooral omdat er nu 'gevaarlijke mannen' aan te pas kwamen. Joe wordt onderworpen aan sadomasochistische seks, en belandt met haar seks uiteindelijk ook in de misdaad. Ze verliest haar man en haar kind.

 

Met deze (eerste) gevaarlijke mannen liep het wel los.

Met deze niet. 

Gegeseld. 

Door al dit soort ervaringen valt ze op bij een man die haar talenten inzet voor het innen van schulden. Of chantage?

Willem Dafoe 

Ze raakt bevriend met dit meisje. Dochter uit misdaadkringen.

Intussen heb ik nog niets over de grote liefde van Joe verteld,



 Jerôme.

Jerôme. Hij is de vader van haar kind, maar verlaat haar als zij gewoon niet goed voor het jochie zorgt. De jonge vrouw met wie Joe ook een lesbische verhouding krijgt,  pikt hem uiteindelijk van haar af. Zij tweeën zijn het ook, die Joe verwonden in de steeg. Joe is alles kwijt. Zij kan niet eens meer genieten van de sex, haar hele onderlijf is beurs.

Eindelijk heeft ze alles aan Seligman verteld. Ze besluit alle seks af te schaffen voor zichzelf, het lijkt de enige weg. Ze gaat slapen, de morgen breekt al aan.

Volkomen onverwacht - we kennen Seligman als een a-seksueel - probeert hij dan toch iets bij haar.

Dit is een still die in mijn gecensureeerde versie niet voorkwam.

Maar zij heeft blijkbaar een serieus besluit genomen. In het donker schiet ze Seligman dood, het pistool hapert dit keer niet.

Einde film.

 

Ik heb één onderdeel van de film nog niet genoemd, en dat is de verhouding van Joe met haar vader. Hij is arts, en is dol op bomen. Hij vertelt er zijn dochtertje over. Ze hebben een bijzondere liefdevolle relatie samen. Hij vertelt haar, dat in de winter 'de ziel van de bomen' zichtbaar is. Ook, en dat is heel poëtisch, dat een mens zijn ziel in 'zijn' boom kan herkennen. Hij laat haar de es zien, voor hem is de es DE boom.

Een zeer ontroerend hoofdstuk is dat over het sterfbed van haar vader.

Het ziekenhuis waar Joes vader ligt.

Pa op zijn  doodsbed, door de natte dijen van Joe heen gezien.(Seks en crisis gaan dikwijls samen, zegt Seligman.)

 

Tegen het einde van de film komt Joe ook haar eigen boom tegen: een volkomen scheefgegroeide boom, eenzaam bovenop een heuvel. Ze huilt, een zeldzame keer dat ze emotie toont.

 

Er zit veel moraal in de film, maar ook afkeer ervan. Seligman zegt bijvoorbeeld, dat alles wat Joe vertelt 'erg' gevonden wordt omdat zij een vrouw is. Voor mannen gelden andere normen.

Joe zelf beschouwt haar nymfomanie als een ziekte, zoals pedofilie dat is.

Hoe je het ook wendt of keert, Von Trier grijpt mij bij de keel, en schokt me.

 

Dan nog enkele weetjes over de film: alle spelers zijn voor de promotie afgebeeld in extase. Ook bijvoorbeeld Joe's moeder, die in de film frigide is. Trouwens, ook figuren die we niet met die emoties gezien hebben zien we op de posters wel zo. 

Allemaal in extase.

 

Trailer

Charlotte Gainsbourg speelt de oudere Joe, Stacy Martin de jongere. Stellan Skarsgard speelt Seligman. Shia Labeouf is Jerome, Uma Thuma is Mrs. H. Willem Dafoe is L., de crimineel die Joe's talenten met haar te gelde maakt in de misdaad.

Gainsbourg speelt ook een belangrijke rol in MELANCHOLIA, ook een film van Lars von Trier. Met Antichrist vormen Melancholia en Nymphomaniac de Trilogie van de Depressie.

Lars von Trier

Ik geef hier nog de recensie uit de NRC en die uit The Guardian.

Poetins Weeskinderen, Sarah McCarty, 2012.

In zijn soort een geweldige documentaire! Nog te bekijken op DE VPRO-SITE.

Vóór alle ellende met Poetin en de Krim en Oekraïne, werden wezen door rijke Amerikanen geadopteerd. Poetin zette die stroom kinderen stop toen er een stop kwam op handel met Rusland. Dan zou hij het westen, in casu Amerika, ook wel krijgen.

Maar in deze film is dat nog niet zo ver.

De film gaat over de familie Diaz uit Wisconsin, die al een dochter van zichzelf hebben. Zij willen graag een gezin met vier kinderen, en besluiten op een dag drie  (!) weeskinderen tegelijk aan te nemen. Het wordt een tweeling, twee jongetjes, en het meisje Sasha.

We zien de ouders naar Rusland reizen en de kinderen ophalen.

Sasha. Had misschien het voordeel, dat ze door een vaste oppaster was opgevoed in het weeshuis.

De tweeling is een vrijgevochten stel rot jochies, die nooit luisteren en alleen maar ongehoorzaam zijn. Sasha heeft een bevroren glimlach op haar gezicht, zegt dat ze nooit huilt, en dat iedereen moet denken dat ze gelukkig is.

De titel in het Engels is The Darak matter of Love. Behalve het emigratie- en aanpassingsverhaal binnen het Amerikaanse gezin worden er beelden getoond van wetenschappelijk onderzoek naar hechting. Zal dat hier wel, of niet gaan lukken?

De familie Diaz wordt stevig begeleid door een aantal deskundigen, die middels video-opnamen goed duidelijk kunnen maken wat er gebeurt in hun opvoedingssituaties.

We beginnen heel pessimistisch, de familie zelf ook: ze hebben al haast spijt van hun beslissing. De vader geeft de moeder de schuld van de moeilijke situatie, hij is doodop van de hele dag alert te moeten zijn, de biologische dochter dringt zich tussen de ouders in, het verwachte kindergeluk blijft uit, de kinderen schelden er in het Russisch op los..

Toch ontwikkelt alles zich ten goede. Sasha begint het echt fijn te vinden, ze kan ook huilen, en vindt haar moeder echt leuk. De jongetjes zeggen aanvankelijk de vreselijkste dingen in het Russisch, maar het worden langzamerhand keurige, leuke mannekes.

Moederdag

 

 

Pa Diaz 

Je ziet aan de gezichten dat het okay is!

Maakster Sarah McCarty.

 

Trailer

 

Hemelbestormers, Geertjan Lassche, 2014

We keken deze documentaire van Geertjan Lassche bij de EO op 26 december jongstleden.

De documentaire gaat over een groep bergbeklimmers, die de Cho Oyu (8201 meter) in Nepal willen beklimmen. De Engelse titel luidt Killer Slope.

Maker Geertjan Lassche was embedded, en filmde vooral de dilemma's waarvoor het team kwam te staan. Zéér onthullend! 'Egocentrisme levert ook iets op' staat in het artikel in Vrij Nederland van 15 november jongstleden.

Dat zal dan wel, het maakte voor mij de hoofdrolspelers in deze bergbeklimmersgroep er niet sympathieker op.

Uiteraard hadden wij onze eigen mening:

Wilco van Rooyen, beroepsavonturier (volgens de EO)

Bart van der Berkmortel, die andere onsympathieke kwast.

Vooral deze Wilco en zijn maatje Bart vonden dat ze de kans moesten grijpen als ze konden om de top te bereiken. Met achterlating van Hugo van 24, die alleen in een van de kampen terechtgekomen was. De rest van de groep vond eigenlijk dat de leiding (waaronder deze Wilco) Hugo niet aan zijn lot had mogen overlaten. Maar keihard gingen die twee die alleen verder gingen hiertegenin. En dan te bedenken dat iedereen zo'n € 13.000,-- betaald had om van het team deel te mogen! Terecht werd gezegd dat dit geen teamwork was.

Nee, wij hier thuis waren er verontwaardigd over. Alleen een wat oudere man vertolkte de gevoelens van de groep overigens kalm en waardig aan de twee 'leiders'. De rest mopperde wel voor de camera, maar zei niets in hun gezicht. Of ze voelden zich gewoon afgetroefd, kan ook.

Op een gegeven moment zeiden de twee 'haantjes' ook, dat ze 'niets te maken hadden'  met wat de sherpa's eigenlijk vonden. Zij wilden dóór, terwijl het hele kamp 2 verwoest was door een lawine: lapjes oranje stof, in plaats van tenten. Beheerst zei de sherpa dat hij ermee stopte, er waren te veel tekenen dat het niet goed was door te gaan. Ha! Net goed, dat die vervelende mannetjes nu gewoon een grens gesteld was, en geen keus meer hadden!

Kortom: ik kon me lekker opwinden over dit egocentrisme, en tegelijk genieten van een mooie film. Die bergbeklimmers zijn een volkje apart, huilen als ze naar huis moeten, die top moet en zal gehaald worden...

Hier volgen nog wat beelden uit de film. Tot 2020 is hij nog te zien op Uitzending Gemist.

 

 

Maker Geertjan Lassche

Trailer

Angst, Antisemitisme in Polen na Auschwitz, Jan T. Gross, 2006

Boek

Ik las dit boek als vervolg op het boek Buren, van dezelfde auteur, dat destijds veel indruk op mij, en trouwens op de hele wereld maakte. Zie MIJN BLOG BUREN.

Dit boek gaat, zoals de titel zegt, over antisemitisch geweld ná de Tweede Wereldoorlog, alweer door Polen aangedaan aan (Poolse) Joden.

Voor een goede samenvatting zie DIT ARTIKEL IN LIBERALES,  een Belgische site.

Ik geef hier mijn korte overzicht van wat dit indrukwekkende, belangrijke boek biedt:

Het is een wetenschappelijk onderzoek, met veel voetnoten, annotaties en literatuuroverzicht. Het gaat om wat bekend staat als de pogrom van Kielce in 1946. De gebeurtenissen toen, en alles wat daarna plaats vond, plus de betekenis ervan, zijn voorwerp van onderzoek. Maar die pogrom stond niet op zichzelf, hij maakte deel uit van een golf van antisemitisch geweld dat Polen overspoelde van 1944 tot 1946. In totaal kwamen daar zo'n 1500 Joden bij om het leven. In Kielce alleen ruim 40.

Kielce op de kaart.

In Kielce  begon alles met een Pools jongetje, dat een avond niet thuiskwam, hij was naar een vriendje gelift in een naburig dorp. De volgende dag komt hij gewoon thuis, maar het verhaal heeft dan al postgevat dat hij door Joden is ontvoerd en dat zijn bloed gebruikt is voor het maken van matzes. Dat is een vooroordeel dat heerste, net als de gedachte dat Joden communistenvrienden zouden zijn. Meteen komt er een beweging op gang van gewone mensen op weg naar het huis waar het jongetje 'gevangen' gezeten zou hebben. Doodkalm worden vervolgens Joden vermoord, met staven bewerkt, uit de trein gegooid, noem maar op. Zonder enige gewetensnood, in sommige gevallen lachend. Politie, padvinders, iedereen doet mee.

Er waren wel wat mensen die de Joden hielpen, maar daar konden ze maar beter niet voor uitkomen, of ze liepen zelf gevaar.

Gross onderzoekt getuigenverslagen, archieven, allerhande documenten en boeken. Van het verhaal van de matzes - dat altijd weer opduikt om de Joden zwart te maken - deugt helemaal niets. Evenmin is het waar dat de Joden communistenvrienden waren. Integendeel vreesden ze het geweld dat die met zich meebrachten toen ze het land na de Tweede Wereldoorlog bezetten. En trouwens, de communisten zelf waren anti-joods.

Uiteindelijk zijn, ten eerste door Hitlers Holocaust, ten tweede door het antisemitisme van na de Wereldoorlog, vrijwel alle Joden uit Polen verdwenen (velen emigreerden, ontvluchtten zo het geweld). Desondanks meent een groot deel van de bevolking tegenwoordig nog altijd, dat de Joden de macht hebben in Polen!

Gross onderzoekt ook de rol van de Kerk. Die hebben de Joden in de steek gelaten, op één uitzondering na. De moedige bisschop van Czestochowa namelijk, Theodor Kubina, erkende ronduit dat wat er in Kielce gebeurd was, misdadig was.

Theodor Kubina, die wel de moed had de wandaden in Kielce te veroordelen. 

Kardinaal Wyczynski, die dat niet deed. Toch werd hij in mijn jeugd als een halve heilige gezien!

De rest van de kerk, tot en met de paus toe, vergoelijkte en verdonkeremaande de misdaden. Zelfs de beroemde kardinaal Stefan Wyczynski, geloofde niet in het gewelddadige antisemitische karakter van de gebeurtenissen.

Gross probeert ook een verklaring te vinden voor wat er gebeurde. Volgens hem haatten de Polen de Joden omdat de Joden slachtoffers waren. Waarbij zij, de Polen, ooit baat hadden bij hun slachtofferschap, want het leverde geld op. Bijvoorbeeld als ze aanboden om de Joden tegen betaling te beschermen. Erger: als ze hun huizen en bezittingen plunderden, zodra hun dorpsgenoten of buren afgevoerd waren. Eisten de Joden op een zeker moment hun bezittingen weer op, dan moesten de dieven in hun eigen ziel kijken, en het geroofde teruggeven. Dát zorgde voor de haat. Als ze geliquideerd waren, dan konden ze alles lekker zelf houden.

Het sprookje van de matzes is nooit waar geweest, al bleef dat rondspoken. Evenmin dat van het communisme, zoals Gross aantoont.  

Zogenaamde  goudzoekers: zochten in graven van joden naar mee-begraven goud, kiezen e.d.

Deportatie joden naar ghetto.

Joden voor de synagoge in Kielce

De schrijver. Ik heb grote bewondering voor zijn heldere, klare taal. Hij heeft mij heel veel geleerd over vooroordelen, en hoe die kunnen leven in een volk. Welke voordelen dat oplevert. En hoe de eigen zwarte kant van de ziel geprojecteerd kan worden op de andere mens.

Drie mannelijke slachtoffers van de pogrom in Kielce 

Lijkkisten slachtoffers van de pogrom in Kielce

Nog meer slachtoffers

Regina Fisz en haar baby 

Gedenkzuil Kielce.