Boekomslag
Een voor mij nauwelijks leesbaar boek. Niet dat het onderwerp me niet interesseert: integendeel! Vanwege mijn interesse in Spanje en zijn geschiedenis schafte ik dit boekje juist aan.
Even kort het onderwerp: tijdens de Tweede Wereldoorlog gingen Spaanse falangisten, met instemming van Franco, in dienst van de Duitse Wehrmacht, om mee te helpen vechten aan het oostfront. Ze hebben daar een belangrijke bijdrage geleverd aan de belegering van Leningrad. De Spaanse hulp was bedoeld om de ereschuld van Franco aan Hitler in te lossen, voor de hulp die de Duitsers in de Spaanse Burgeroorlog aan Franco gegeven hadden.
Hier Hitler en Franco samen. Hitler liet liever drie kiezen trekken, dan nog één keer met Franco te moeten spreken.
De kleur 'blauw' hoort bij het Frankisme.
Dit was onderdeel van de Duitse hulp in Spanje: ruïnes Guernica.
Met de Duitsers bestreden de Spanjaarden dus het communisme. Franco was wel zo leep, om alleen maar van 'vrijwilligers' te spreken. Dit vanwege zijn neutraliteit in de oorlog. De verdiensten van de mannen - het waren er in totaal 47.000 - werden echter na de oorlog al snel verdonkeremaand.
Wat het boek voor mij onleesbaar maakte, waren de strategische aantekeningen van de verschillende gevechten. De bijgevoegde kaarten verduidelijkten al helemaal niets.
Verder was het heel slecht Nederlands. Zo staat er bij een tekening: De Spaanse soldaat stond bekend als levensluchtig.
Er staan ook dingen in die voor mij wel wetenswaardig waren, bijvoorbeeld hoe verschillend de Spanjaarden waren van hun Duitse wapenbroeders. Spanjaarden waren klein, smerig, en diefachtig. Wel konden ze veel beter met de Russen overweg. Ze maakten ook makkelijk contact met Joden, wat de nazi's hen niet in dank afnamen. Het waren echte vechtjassen.
Opmerkelijk vond ik ook, dat de Spanjaarden te voet naar het front gestuurd werden: vanaf Oost-Polen tot aan het front, 900 kilometer lang!
Tocht per trein van Spanje naar Duitsland, de eerste manschappen. Ze werden in Beieren opgeleid. 1941.
De term 'blauw' moeten we overigens niet al te letterlijk nemen: blauw was de kleur van de Frankisten, maar er streden óók mensen van de andere kant mee. Het zou dus eigenlijk de paarse divisie moeten heten. Deze roden zagen in de blauwe divisie een manier om Spanje te kunnen verlaten, later te deserteren en zich over Europa te verspreiden. Ook waren er gedwongen deelnemers, die met hun deelname hun levenslange straf ontliepen, of familieleden van de doodstraf vrij kochten.
Gebied waar de Blauwe Divisie actief was.
Na de oorlog werden de soldaten helemaal niet erkend door Franco, omdat hij het etiket van 'neutraliteit' van Spanje niet in gevaar wilde brengen. Wat erg is, is dat veel van de geschiedenis van deze strijders verloren is geraakt. Wel stond er nog in 1996 een artikel in De VOLKSKRANT over nabestaanden die bezig waren de stoffelijke resten van hun familie naar Spanje te repatriëren.
Een duidelijk overzicht van de gebeurtenissen in Rusland, met veldslagen, foto's, e.d. is te vinden op
HISTORIEK.
De Spaanse Blauwe Divisie
Spaanse soldaten aan het oostfront
Blauwe Divisie in de omgeving van Leningrad.
Vlag van de Blauwe Divisie
Er is in 2015 nog een ander boek verschenen over ditzelfde onderwerp, van de hand van de Rus Boris Kovalev,
In 2015 verschenen boek over hetzelfde onderwerp.
Ook in het Russisch
In een recensie in EL PAIS van 2015 las ik, dat deze Rus de Spanjaarden als gewelddadig en 'diefachtig' afschilderde, maar wel humaner dan de Duitsers. Helaas is het boek niet in een voor mij gemakkelijk toegankelijke taal geschreven.
Verder is er nog het boek Hitler's Spanish Legion, van Gerald R. Kleinfeld, in een serie Stackpole Military History.
Dit boek dateert al van 1979.
Muñoz Grandes in Duits uniform; hij was de leider van de Division Azul. Later werd hij minister in de Spaanse regering. Een hof in Spanje veroordeelde hem in 2008 postuum voor misdaden tegen de menselijkheid begaan tijdens de Spaanse Burgeroorlog.
Ik vond dit boek nog, van de Spaanse historicus Xosé M. Nuñez Seixas.
Dit is één van de auteurs van het onderhavige boekje, Perry Pierik, van uitgeverij Aspekt. Van de vrouwelijke auteur kon ik niets vinden. Pierik heeft veel meer historische werken op zijn naam staan.
Er zijn veel documentaires terug te vinden op YouTube. Helaas wel allemaal in het Spaans, al was bovenstaande nog met Nederlandse ondertiteling te bekijken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten