Filmposter
Verrassende, maar vooral onthutsende documentaire over de componist Karlheinz Stockhausen. In het bijzonder ging het om het ten uitvoer brengen van zijn opera Licht, waarvoor De Nationale Opera, het Holland Festival, het Koninklijk Conservatorium en de Stockhausen Foundation for Music de handen in 2019 inéén sloegen. Toen kwam een selectie uit dit werk op de planken. In de regie van Pierre Audi zagen we zo'n 500 uitvoerenden en vier helikopters. "Hoogendijk toont Stockhausens mystieke universum: de toewijding aan zijn werk en de zoektocht naar liefde. Muzikaal en dramaturgisch adviseur Suzanne Stephens en muzikaal leider Kathinka Pasveer speelden een leidende rol in Licht. Voor hen een unieke kans om het werk van hun meester en geliefde eindelijk als cyclus uitgevoerd te zien."
Plaat, met Suzanne Stephens als uitvoerend musicus. Archief.
Kathinka Pasveer, fluitiste. Ook uit het verleden.
Ik heb de hele documentaire gefascineerd en verbouwereerd zitten kijken.
Beide hierboven genoemde vrouwen waren groot onderdeel van mijn verbazing. Pierre Audi moest de regie van de opera voeren, maar deze twee vrouwen wisten precis hoe heer en meester Karlheinz Stockhausen alles bedoeld had. Heel wonderlijk daarbij was, dat Stockhausen ook voorschreef, hoe de muikanten zich te bewegen hadden. Er was een opname van strijkers, cellisten, die idioot heen en weer bewogen. Ik vond het absurd!
Gebeurde het, dat Audi de vrije hand wilde houden, dan staken de beide vrouwen daar wel een stokje voor. Zij wisten precies hoe het door Stockhausen bedoeld was...
Trailer van de serie Heimat; in deel 8 of 9 komt Hermannchen voor.
Schabbach heet het dorp.
Het werk Licht is idioot groot, en is nog nooit eerder op de planken gebracht. Ik noemde al de vier helikopters die erin voorkwamen; daarin zat dan weer een blazer, fluit of weet ik wat... (Ach, het hád ook wel weer wat, zie de trailer...)
Soms fascineerde de muziek me, maar meestal vond ik het piep-jan-knor-muziek. Stockhausen geldt als de meester van de elektronische muziek. Wikipedia noemt hem zelfs een van de grootste componisten van de 20e eeuw! Ton herinnerde zich Hermannchen, een personage uit Die Heimat, zie de trailer hierboven. Die maakte vergelijkbare vreselijke muziek, ik weet niet of die figuur naar Stockhausen getekend is, maar het klonk me niet helemaal onwaarschijnlijk.
Oeke Hoogendijk
(Foto Annaleen Louwes.)
Het levensverhaal van Stockhausen is overigens gruwelijk: zijn moeder die krankzinnig was, of werd, werd door de nazi's opgeruimd.... Zijn vader ging de oorlog in, en stortte zich expres in de vuurlinie.
Stockhausen zelf had veel seksuele relaties, en meerdere huwelijken. De band met zijn kinderen was heel problematisch, een aantal van zijn kinderen komt in de film ook aan het woord. Papa was onverdraagzaam tegenover andere meningen, en brandde de muziek van zijn kinderen af. Hij brak zelf met zijn kinderen, dat moet gruwelijk veel pijn hebben gedaan! Ook een poging om het weer goed te maken door één van zijn zoons, negeerde Stockhausen...
Veelzeggend was deze opmerking: "Hij maakte heel bijzondere muziek.... Maar zo'n geniaal iemand zou geen kinderen moeten krijgen..."
Twee keer werd de componist 'een kind' genoemd. Niet dat hij 'kinderachtig' was, wel 'kinderlijk'. Hij schreef ook kinderlijke muziek. Dat blijft maar steeds bij mij hangen. Als componist kon ik hem nauwelijks serieus nemen. Vooral door die regieaanwijzingen voor de musici. Maar natuurlijk vond ik ook de muziek niet mooi - op een paar uitzonderingen na, eerlijk is eerlijk.
Oeke Hoogendijk is ook de maakster van de documentaire Het nieuwe Rijksmuseum.
Die film was zó geweldig, die hebben we twee keer gezien, één keer in de bioscoop. 
Dvd-hoes.
En overigens was ook dit pareltje van haar hand....
Ik kende Pierre Audi alleen van naam. Het leek mij onterecht dat de regisseur zijn werk niet vrijuit kon doen. Hij bleef heel beminnelijk.
Karlheinz Stockhausen werkte 26 jaar aan de opera Licht, de uitvoering duurt dagen. Zijn magnum opus werd echter nooit uitgevoerd; productioneel te ingewikkeld, logistiek zo goed als onmogelijk en daarnaast domweg te duur.
Stockhausen, 1928-2007.
Leuke trailer over Licht; aan het woord onder anderen Kathinka Pasveer met journaliste Nadia Mousaid.
Regisseur Pierre Audi, geboren 1957.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten