Mijn editie; de vertaling is van Maarten Steenmeijer.
Via De laatste deur van Jeroen Brouwers kwam ik op deze auteur, met een bloemlezing uit zijn verhalen.
Quiroga kwam uit Uruquay, en leefde van 1878 tot 1937. Zoals te verwachten valt van een auteur die behandeld is door Brouwers in De laatste deur pleegde Quiroga zelfmoord. Dat was na een leven waarin de dood al van jongs af aan een heel grote rol had gespeeld: zijn vader schiet zichzelf per ongeluk dood met een geweer op een dagje uit, als Horacio drie jaar is. Zijn moeder hertrouwt, en zijn stiefvader maakt na een hersenbloeding een eind aan zijn leven, een feit waar Horacio (bijna) bij aanwezig was. In 1902 schiet hij zelf per ongeluk een goede vriend Federico Ferrando dood, die verwikkeld is in een duel met een ander. 
Quiroga trouwt met Ana María Cires, en trekt zich met haar terug in het oerwoud van de subtropische provincie Misiones in het noordoosten van Argentinië. In de 16e en 17e eeuw hadden Jezuïeten deze streek tot bloei gebracht. Ze werden verbannen in 1767 waarna dit gebied in verval raakte. In dit ruige, afgelegen gebied wil Quiroga leven, als fanatiek natuurmens. Hij accepteert zelfs geen dokter bij de bevalling van zijn vrouw. Die pleegt ten slotte zelfmoord.
In 1927 hertrouwt Quiroga met María Elena Bravo, zij is twintig, hij achtenveertig. Zij houdt het ook niet vol in de wildernis en verlaat haar man na zes jaar. Hij krijgt een ongeneeslijke ziekte en wacht de afbraak van zijn lijf niet af: hij pleegt zelfmoord.
Horacio Quiroga, 1878-1938.
Quiroga beïnvloedde onder anderen Gabriel Garcia Marquez:
Hij wordt wel de 'aartsvader van het Spaans-Amerikaanse korte verhaal genoemd. Hij schreef over het schrijven de Tien Geboden voor de Volmaakte Verhalenverteller. Met onder andere de regels: gebruik niet meer woorden dan noodzakelijk, liever geen bijvoeglijke naamwoorden; niet schrijven vanuit je eigen emoties, maar proberen die emoties op te roepen. Cortazar annexeerde sommige regels van 'broer Quiroga'.
1897
1926, Misiones; een kano aan het repareren.
Zijn huis, thans museum in San Ignacio
San Ignacio, ruines jezuieten
Ruïnes waterput
Weer Jezuïeten-ruïnes
Kerkhof San Ignacio
Het blijkt hetzelfde gebied te zijn waar de (historische) film The Mission zich afspeelt.
Ligging Misiones op de kaart.
Maarten Steenmeijer
Het boek bevat de verhalen Het veren kussen; De zonnesteek; De geslachte kip; De wilde honing; Tropisch geluk; De kevers; Op drift; Een klap in het gezicht; De dode man; De zoon.
Ik heb het boekje twee keer gelezen, omdat mij niet meteen duidelijk was dát, en hóe goed het was. Ik las het aanvankelijk als 'leuke griezelverhalen à la Edgar Allen Poe', maar moest daarop terugkomen toen bleek dat ik de verhalen niet eens samenvatten, noch onthouden kon.
Dus nog maar eens gelezen.
Wat bij mij doorwerkte, was het weten dat hij in Misiones gewoond heeft. Het kwam nu veel beter bij me binnen dat dit gebied zo'n belangrijke rol speelt in zijn verhalen. En hoe hij dat doet, dat is echt fantastisch. Bijvoorbeeld in Op drift, waarin een man die gebeten is door een ratelslang zijn gifbeet verzorgt en hulp gaat halen. Zijn been en lichaam zwellen afschuwelijk op, hij lijdt pijn. Dan opeens verdwijnt de pijn, hij denkt dat het git is uitgewerkt. Maar even later sterft hij.
De Iguacu watervallen in de Paraná rivier
Paraná-rivier; komt een paar keer voor in het boek.
In de Provincie El Chaco; hier in de hitte mislukte Quiroga's katoenplantage. De Zonnesteek speelt zich hier af.
Of in De zonnesteek: dat speelt in El Chaco, waar Quiroga eerder woonde, en waar hij een katoenplantage probeerde te runnen. Dat mislukte. In De zonnesteek ligt het perspectief bij vijf honden, die de Dood kunnen zien. Ze weten al dat hun baas zal omkomen van de hitte.
Een erg mooi verhaal vond ik ook De wilde honing, van een man die wasbolletjes vol honing vindt op zijn weg, en die lekker opeet. Maar hij proeft een vreemde nasmaak van eucalyptus. De honing is vergiftigd, hij raakt volledig verlamd. Zo is hij niet in staat zich te verdedigen tegen 'de strafexpeditie': een colonne van mieren die alle levende wezens op hun pad van onder tot boven opvreten... In De geslachte kip doden vier idiote broers hun zusje - de enige telg die normaal is in dat gezin. In Een klap in het gezicht zien we, hoe een arbeider, een Indiaan, zich wreekt op zijn baas nadat die hem in het gezicht heeft geslagen. Hij slaat hem volkomen tot moes met een zweep, bindt hem op een vlot dat hij stroomafwaarts stuurt, de ondergang tegemoet.
Steenmeijer is van mening, dat de verhalen van Quiroga behoren 'tot de mooiste en aangrijpendste die de Spaans-Amerikaanse literatuur tot dusverre heeft voortgebracht.'
Ik geef hier nog een link naar een LIJST VAN PUBLICATIES VAN STEENMEIJER: voor mij als liefhebber van de Spaanse en Spaanstalige cultuur denk ik dat ik er nog wel eens naar zal teruggrijpen.
Er zijn heel wat filmpjes over Quiroga te vinden op YouTube. Vanwege de taalbarrière koos ik voor een vrije na-vertelling van Op Drift, A la deriva (met weinig tekst). Zoals altijd is het boek weer stukken beter, maar de plaatjes zijn wel aardig. :-)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten