Revolutie en sigaren te Warder

Eind september, we bespraken bij Hans thuis in het schone Warder het boek van Johan Op de Beeck, Het verlies van België.

Lekker dik, leuk geschreven, rond een boeiende hoofdpersoon, Louis de Potter - maar met héél veel feiten!

Helaas ontbraken er nogal wat Senia-leden, Henk werd geopereerd en Gea waakte bij hem, Hetty fietste nog ergens op de wereld, Corien is verhuisd naar het oosten van het land... Dus wij vijven die overbleven kregen erg veel vragen voor de kiezen.
Maar we sloegen ons er goed doorheen, binnen de tijd hadden we alles beantwoord. - Zo goed en zo kwaad als het ging, want Op de Beeck had ons wel van zeer veel informatie voorzien. Had je het boek eenmaal uit, en begon je aan de vragen, dan moest je eigenlijk weer opnieuw beginnen met lezen, de vragen dwongen je daar wel haast toe.

Ik noem enkele opmerkelijke zaken die aan de orde kwamen in ons gesprek:
Iemand zei, dat het opmerkelijk was dat het boek 'het verlies van Belgïe' werd genoemd, terwijl het door een Belg geschreven was. Dat vond ik goed gezien.  Waarom niet 'de onafhankelijkheidsstrijd van België', of iets dergelijks, als titel?

Voor hém was het een verlies.... Maar voor een Belg?

Verder spraken we wat langer over Van Speijk, die zijn fregat de lucht in blies. Met zijn sigaar, zeggen ze. Hans noemde dit 'een sigaar uit eigen doos' , haha. 

Ik kon het even niet laten: een ander soort sigaar uit eigen doos...

Vandaag was ik getroffen door de recensie in Trouw van een boek over.... Van Speijk. Het is geschreven door de historicus Ronald Prud'homme van Reine, en het heet Liever niet de lucht in. De omstreden zelfmoordaanslag van Jan Carel  van Speijk.

Pas verschenen boek over J.C. van Speijk. De man leed vermoedelijk aan depressies en radicaliseerde toen hij voor Antwerpen lag.

De Historicus Prud'homme van Reine.

Prud'homme 'legt zijn hoofdpersoon op de divan' (van de psychiater, vindt Trouw), en concludeert dat Van Speijk suicidaal was. Hij was als kind en als volwassene verstoken van een echt tehuis, bij tijd en wijle viel hij ten prooi aan drankzucht en depressies. De marine had eerder gezinspeeld op eervolle zelfmoorden. Waarschijnlijk radicaliseerde Van Speijk bij Antwerpen meer en meer. In een brief aan zijn nicht schreef hij dat hij zijn 'bodem' niet zou verlaten 'voor en aleer ik onder dezelfde begraven lig.'
Vermoedelijk is na zijn daad het lastige verhaal omgetoverd tot een heldenepos.

Jan van der Heijden, uitvinder brandspuit.

Even was er nog verwarring bij ons over de naam, namelijk tussen die van Van Speijk, en van de uitvinder van de brandspuit, J.P. van der Heyden. Ik had nog nooit van hem gehoord, maar leuk vond ik dit wel. Vanwege het verband.

 Een echte Van der Heijden-spuitwagen.

Willem Wever.Dan nog iets wat wonderlijk genoeg wetenswaardig is, en wat niet ter sprake kwam:
Een van mijn kinderen vroeg, of ik nou wist waar de naam 'België' vandaan kwam.
Hmmm.... Nee. Die vraag werd ook niet behandeld in het boek.
Toch is het interessant:
Julius Cesar noemde in de eerste eeuw vóór Christus de Belgen (de 'Belgae') zijn dapperste tegenstanders. Dat was toen hij Gallië veroverde, het gebied van het huidige Frankrijk en België samen. In 1830 mochten de Belgen zelf een naam voor hun land kiezen, en toen grepen ze terug op deze naam, omdat Cesar zo onder de indruk was van de dapperheid en vechtlust van de Belgen. Zie Willem Wever.

Willem Wever, een programma met weetjes

De Belgen grepen voor de naam van hun land terug op Julius Cesar.

Een laatste vermeldenswaardige opmerking betrof het feit dat het boek zo hoofdzakelijk rond Brussel draait, terwijl de rest van België toch ook wel een rol gespeeld moet hebben.
Zou dit een gevolg zijn van het feit dat we het verhaal volgen via een hoofdpersoon, De Potter, een Brusselaar?