Boek
Na NEVEL van Miguel de Unamuno las ik dit keer Liefde en Pedagogiek (Amor y Pedagogía) van Unamuno, de hoogleraar te Salamanca die (een natuurlijke dood) stierf aan het begin van de Spaanse Burgeroorlog, in 1936.
Hier treft men enige Biografische gegevens aan over Unamuno. En in onderstaand filmpje worden enkele grondbegrippen van Unamuno uitgelegd.
Met het Requiem van Mozart enkele grondbegrippen van Unamuno; in het Spaans.
Eén van die grondbegrippen is het Don Quichottisme: de permanente strijd die de mens levert voor een irreëel ideaal.
Dit Don Quichottisme komt ook voor in Amor Y Pedagogía: in Don Avito Carrascal, die zijn zoon Apollodoro tot genie wenst op te voeden.
De Spaanse uitgave.
Het boek heeft een voor- en een nawoord; de structuur staat hieronder keurig weergegeven.
Apolodoro wordt in zijn korte leven op pedagogisch 'verantwoorde' wijze tot genie opgevoed door zijn vader. Zijn moeder leeft juist geheel en al uit haar gevoel, zij noemt haar zoon Luis, maar haar man mag dat niet weten. Zo staat liefde (de moeder) tegenover pedagogiek (de vader), die Apolodoro bekoopt met de dood. Hij voelt zich geheel en al mislukt en pleegt zelfmoord.
Behalve Don Avito spelen een rol: Fulgencio, de excentrieke filosoof. In hem heeft Unamuno het meeste van zichzelf gelegd. Heeft sympathieke vrouw Edelmira.
Het boek heeft een uitgebreid voor- en nawoord.
Het voorwoord is het beste te lezen als je het boek uit hebt, anders begrijp je er toch niets van. Hij zegt in andere woorden wat hij ook in de vertelling (over Apolodoro, het middendeel) vertelt.
Unamuno schreef associatief, zonder vooropgezet plan. De karakters in zijn boeken zijn marionetten, dragers van ideeën; zijn romans zijn meer ideeënromans. Hij spot met zichzelf, en propageert wat hij zegt te bestrijden.
De epiloog is belangrijk vanwege de zogenaamde cocotologie. Unamuno legt dit uit aan de hand van dit gevouwen vogeltje:
Leidraad bij de cocotologie: het gevouwen vogeltje.
De wetmatigheden waaraan dit gevouwen vogeltje (cocotte: Frans voor vrouw van lichte zeden, maar ook, Spaans voor vogeltje, kuikentje, en gevouwen vogeltje) voldoet, gelijken wel heel sterk op de religieuze waarheden van de mens. Zo maakt Unamuno op een vriendelijke manier de godsdienst, en met name het scheppingsverhaal belachelijk.
De filosofie die hij voorstaat, is humanistisch en existentieel. Het gaat hem om de hele mens, en tegenstrijdigheden horen daarbij. In het nawoord speelt hij ook subtiel in op de heersende idealen (begin van de Burgeroorlog) van zowel links als rechts: niemand kan goed opvoeden als er vooropgestelde idealen bestaan. Unamuno richt zich specifiek als schrijver tot de lezer, hij legt uit: tot het individu. Overigens zet hij die lezer steeds graag op het verkeerde been.
Vertaler Bart Peperkamp heeft het over 'het sympathieke geouwehoer' van Unamuno in voor- en nawoord, wat later zo in de mode zou komen. Waarschijnlijk was één van de redenen dat de uitgever het boek van een bepaalde omvang wilde hebben.
De eerste druk van Liefde en Pedagogiek was in 1902, de volgende in 1934.
Unamuno hoort tot de Generatie van 1898; de periode van 1900-1933 wordt in de Spaanse letterkunde ook wel de Zilveren Tijd genoemd. Het was de tijd van het Modernismo.
Unamuno was gelukkig getrouwd (hoewel hij zegt geen verstand van vrouwen te hebben) en was vader van negen kinderen.
Aforisme van Unamuno
De schrijver.
Ik heb dit boek met veel plezier gelezen; eerst het kernverhaal. na afloop pro- en epiloog, waarna ik des te meer bewondering en liefde voor hem voelde. Wat een fijne man, en wat schrijft hij leuk over deze filosofische gedachten! Liefde gaat voor alles.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten