Paul Wittgenstein
Ik kwam erop om naar deze documentaire te kijken doordat er op de leeslijst van volgend jaar van de Senia een boek staat van Alexander Waugh, De Wittgensteins. Dat gaat over de steenrijke en excentrieke familie Wittgenstein. Vader was grootindustrieel en kunstmecenas, drie zoons pleegden om verschillende redenen zelfmoord; zoon Paul werd een beroemde eenarmige pianist, en Ludwig een bekend filosoof.Paul raakte in de Eerste Wereldoorlog zijn rechterarm kwijt. Desondanks wilde hij pianist worden. Hij begreep zelf dat er dan speciale werken voor hem geschreven moesten worden. Hij had geld genoeg om opdrachten te verstrekken, dus gaf hij die aan o.a. Ravel en Prokovjev. De eis die hij stelde was, dat de muziek net zo goed zou klinken als een concert met twee handen. Vooral het concert van Ravel is beroemd geworden.
Partituur Porkovjev
Wittgenstein was een heel eigenzinnige man. Hij veranderde soms het een en ander aan de voor hem gemaakte composities. Dat werd uiteraard door de componisten niet gewaardeerd. Hij komt ook niet altijd even aardig over, bijvoorbeeld, vertelde een van zijn leerlingen, als hem iets niet beviel wat zijn leerling speelde, dan kon hij zonder commentaar zijn handen van het klavier af 'vegen'.
Aan het woord komen diverse musicologen en oud-leerlingen, en ook de dochter van Wittgenstein.
Ook andere pianisten speelden de concertos voor de linkerhand. Onder pianisten komt nog wel eens een bepaalde ziekte voor die maakt dat de rechterhand niet gebruikt kan worden. (Ik meen dat het dystonie is.)
Hier Wittgenstein met het stuk van Ravel.
En dit heerlijke boek houd ik nog even tegoed:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten