donderdag 5 maart 2015

Zero Dark Thirty, Kathryn Bigelow, 2012.

Posters
Een buitengewoon spannende film, gemaakt door Kathryn Bigelow. Hij beschrijft de 'greatest manhunt in history', namelijk de aanloop tot en de uiteindelijke liquidatie van Al Qaeda-leider Osama Bin Laden op 2 mei 2011. Deze strijd begon onmiddellijk na de aanslagen op de Twin towers, 9 september 2001.
In het verhaal spelen de martelingen tijdens de verhoren door CIA-agenten een grote rol. De film begint daarmee, met het waterboarden, uit de slaap houden, slaan, half ophangen, nu eens grof, dan weer vriendelijk doen. Het wordt allemaal precies getoond. Dit roept veel vragen op. De maakster zelf lijkt uit te willen dragen, dat de verhoren noodzakelijk waren, omdat ze uiteindelijk hebben geleid tot de overwinning op Bin Laden. Daarover straks meer.
Een hoofdrol is weggelegd voor een vrouwelijke CIA-agente, Maya. Zij martelt niet zelf, maar is er wel bij aanwezig, én het brein achter de hele operatie. De slimmerik die alles doorziet, en door wie het team er ook in slaagt Bin Laden uiteindelijk te doden.
Maar natuurlijk maken we eerst alle hobbels en bobbels mee die onderweg naar die vangst toe genomen moeten worden. Het uiteindelijke hoogtepunt vindt plaats in de nacht, om half één, en daaraan is dan ook de titel ontleend.
Zo ziet de uiteindelijke inval in het huis van Boin Laden eruit.  
Er is een enorme discussie uitgebroken naar aanleiding van deze film. Wel degelijk vond men de film fantastisch, groots, goed uitgebeeld enzovoorts.... Maar tegelijk vroegen critici (met name The Guardian) zich af, of deze film niet de martelingen voorstelde als noodzakelijk. Als een 'pro-torture' propaganda. De CIA zelf stelde, dat de film het zó voorstelt, dat de ondervragingen tot de vangst hebben geleid, wat - naar zij zeiden, in de werkelijkheid niet zo was.
Op zijn minst werd Bigelow verweten dat ze zich te weinig bewust was van de 'morele ambiguïteit'. In mijn woorden: dat ze te weinig liet zien van de andere kant, de kritiek; het leven van de moslims dat erdoor getekend werd, enzovoorts.
 
Ik zelf heb ervaren, dat het moeilijk is om over dit thema met mensen te praten. Ik hoorde al vrij snel  de mening, dat de ondervragingen 'fout' waren, de Amerikanen alleen maar misdadig in dit opzicht. Discussie was verder niet meer mogelijk, wat mij speet. Bij mij leidde de film juist tot vragen waar ik graag over dóór wilde kunnen denken. Wat, als 'het westen'  om de tuin geleid wordt....  wat, áls er vele aanslagen voorkomen kunnen worden... Wat is dan het ergste kwaad?
Maar misschien ben ik ook wel geïndoctrineerd door de film. Hoe dan ook ben ik na  het zien ervan ook hier niet meer zo zeker van mijn zaak. 
In bijgaande links is meer te vinden over de kritiek op de film. Ik noem nog even het verwijt van 'jingoisme' dat ik ergens tegen kwam: niet de rechtvaardiging van de martelingen zouden het kenmerkendste zijn van deze film, maar het jingoïsme, dat is het overdreven patriottisme. De Amerikanen zijn allemaal goed, de Moslims allemaal slecht, om maar één van de sterkste zwartwit-tegenstellingen die de film hanteert te noemen.
 
In de volgende link dus één van de belangrijkste kritieken tegen de film: THE GUARDIAN. En in WIKIPEDIA een overzicht van  allerlei  kritieken; er waren natuurlijk ook mensen/kranten die wél positief waren.
Kathryn Bigelow, (1951), regisseuse 
Onderweg naar de compound van Osama, waar noch telefoon, noch internet was. 
Maya, het brein. Scriptwriter Mark Boal begon te schrijven aan zijn verhaal toen hij hoorde dat er een vrouw werkzaam was bij de hele operatie. Tegelijk staat Maya (Jessica Chastain) model voor méér vrouwen die werken in deze branch.   
Op het vliegveld. 
Het is griezelig, met die kijkers voor de ogen. 
Zij identificeert het lijk in de zak. 
Doelwit. 



Allemaal beelden van de inval en de moord.
Trailer
Mark Boal, journalist en screenwriter

Geen opmerkingen:

Een reactie posten