Dit blog is het eerste van drie lezingen; thema is: Vertrouw op je gevoel.
De internetpastor die de inleidingen hield was de Jezuïet Nicolas Sintoban. Hij schreef ook een boek met dezelfde titel.
Dit jaar verscheen ook dit nieuwe boek van Nicolaas Sintoban.
Er namen de eerste keer ruim honderd mensen aan deel. Het scherm was verdeeld in kleine rechthoekjes, waarin de namen van de deelnemers te zien waren. Ik vond het jammer dat hij ook maar in zo'n klein rechthoekje te zien was. Dat verhinderde mij zijn vriendelijke gezicht te zien, ik moest het eigenlijk alleen van het geluid hebben.
Op de eerste avond legde Sintoban uit wat Ignatiaanse spiritualiteit was, en waar die vandaan kwam.
Interessant was dat die spiritualiteit leeg is, in die zin dat het geen leer is, geen doctrine, geen geheel van leerstelligheden. Het is daarentegen een instrument om je te helpen, je eigen ervaring te duiden.
Sintobin begint dit nader te verklaren door wat te vertellen over het leven van Ignatius van Loyola zelf.
Ignatius was van huis uit een edelman. Hij had een duur uiterlijk, en besteedde daar ook alle aandacht aan, tot gelakte nageltjes aan toe.
Hij was ook legeraanvoerder, en in die hoedanigheid raakte hij ernstig gewond. Hij ws gedwongen lang op bed te liggen, en in die periode had hij een ingrijpende bekeringservaring. Door zijn langdurige ziekbed las hij uit verveling - er was niks anders voorhanden - een bloemlezing uit het evangelie, en vele heiligenlevens. Met zijn analytische geest en een groot voorstellingsvermogen veranderde die lectuur zijn leven.
Ignatius was erg geraakt door het leven van Jezus, en ook door dat van Sint Franciscus. In zijn voorstelling maakte hij die levens allebei mee; zo was hij dagdromend aan het bidden.
Al doende, dagdromend, het verhaal meemakend, komt hij tot de ervaring dat wat hij ziet en voelt bij zijn lectuur... hem deugd doet.
Nou kent hij ook 'plezier', als hij zich terugdenkt in zijn leven als legerleider..... Maar hij ervaart een belangrijk verschil: bij het leven van Jezus voelt hij vreugde.... bij het leven van de legerleider voelt hij zich soms prettig, maar vooral toch onaangenaam, geërgerd. De kwaliteit van vreugde is bovendien bij Jezus anders, sowieso vele malen groter.
Dit verschil beweegt hem zijn leven over een andere boeg te gooien. Hij verandert, maar het duurt wel zo'n tien jaar totdat er zich een werkelijk nieuw evenwicht gaat voordoen in zijn innerlijk.
Hij voelt zich dichter bij God komen. Die weg geeft hem vreugde, rust; gedragenheid, vertrouwen. Hij leeft nu zoals God hem uitnodigt te doen.
Zodra hij zich van God verwijdert, voelt hij leegte, droefheid, woede, of wantrouwen.
Dus gaat Ignatius voor de nieuwe vreugde die hij gevonden heeft.
Uit een autobiografisch geschrift van hem leren we hoe zijn ommekeer ging met vallen en opstaan. In het begin gebeurt er zelfs iets lachwekkends, Sintoban noemt het zelfs iets vernederends: het verhaal met de ezel:
Op een dag verlaat Ignatius het kasteel, en ontmoet onderweg een moslim. Ze raken samen in gesprek over Maria. Ignatius heeft een grote verering voor Maria. De moslim (de Moor) niet. Ignatius reageert onstuimig, als voorheen. Moet hij de man achterna gaan, om hem dood te slaan?
Hij weet het niet. Dan laat hij de ezel beslissen. Welke weg die kiest, zal het lot bepalen van de vermaledijde Moor. Slaat de ezel linksaf, dan gaat de Moor eraan; is het rechtsaf, dan laat hij hem in leven. Want, redeneert Ignatius, Iemand zal de ezel leiden....
De ezel slaat rechtsaf.
Bij het ontwikkelen van zijn levensweg gebruikt Ignatius het begrip onderscheiding. Dat vertrekt van het idee dat God voor ons zorgt. Dieper ervaren vreugde zegt iets over Gods aanwezigheid.
De ervaring met de ezel is het begin van het zich laten leiden, door God; van de gehoorzaamheid aan God. Er is, met andere woorden, iets buiten ons, dat ons leidt.
Een volgende stap in zijn ontwikkeling is de reis naar het Beloofde Land, het Heilige Land, want Ignatius is verliefd op Jezus. Jezus is alles, Hij verbindt hem met God, vandaar de reis. Óp naar de Olijfberg, waar voetafdrukken zouden staan van Jezus.
Vertrouw op je gevoel, dat thema wordt steeds sterker door de sterke band met Jezus, die Ignatius meer en meer verkrijgt door gebed. De gevoelservaring blijkt betrouwbaar. Ignatius heeft een levende relatie met Jezus. En die is fundamenteel voor onderscheidingen.
In onze eigen ervaring is het ook fundamenteel om goed te luisteren naar eigen gevoelens om te weten te komen wat precies het goede leven is.
0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0
Na deze inleiding ws er enige tijd om rustig te zitten, en konden er vragen worden gesteld.
Een kort overzicht:
Hoe kom je uit je gevoelens als er veel twijfel is?
Twijfel betekent niet-weten. Dat maakt mogelijk dat je een zaak van meerdere kanten bekijkt. Dat maakt het tot iets positiefs. Kijk goed waar je de rust vindt, en waar juist niet. Het vereist wel een constructieve manier van ermee omgaan.
Bovendien: verstand moet worden gevoegd bij het hart. Gaat het om valse vreugde? Een verleiding kan je juist van God wegtrekken.
Het volgende webinar zal meer daarover gaan.
Het gaat hier ook niet om oppervlakkige gevoelens, Als ze duurzaam zijn zie je vaak ook evolueren. Dan gaat het ook om intieme, diepe gevoelens.
Uit dit alles blijkt wel, dat het in je religieuze leven om iets heel subjectiefs gaat. Jouw ervaringen zijn zeer persoonlijk, en wat ze jou zeggen geldt dus niet voor een ander. Terwijl de ratio objectief is, voor iedereen gelijk.
Beslissend is datgene wat er in je gebed in je hart in beweging komt. De diepere gedrevenheid, die tot rust voert.
Binnen het biddende leven krijg je de ervaring (die wordt je gegeven) van verbondenheid met God. Hoe kan ik dat gewaar worden? Door te voelen: waar ik word geraakt, en welke richting wijst dat uit. Waartoe word ik uitgenodigd, waartoe nodigt Hij me uit? Tot leven, tot echt te leven.
Welke rol speelt de verbeelding/inbeelding, bij het je oriënteren op het leven van Franciscus en Jezus?
Verbeelding is meer dan verstand. Zintuigen kunnen je helpen bij bij het bidden. Met je eigen voorstellingsvermogen is het mogelijk je veel dieper en vollediger te laten doordringen, je te laten aanvoelen waar het om gaat. Levend zien, horen, voelen, ruiken. Zó voelen, om te weten hoe het is om dicht bij Jezus te zijn, authentiek. Wat betekent dat hier en nu, welke betekenis heeft hij voor mij.
Zo kan ik hem ook met mijn zintuigen leren kennen, liefhebben, en navolgen.
Bidden met de bijbel is nog een andere weg.
Ignatius van Loyola, door Peter Paul Rubens.
Natuurlijk zul je verkeerde keuzes maken, stommiteiten horen op de weg. 'God schrijft recht op onze kromme lijnen.'
'Iemand wil het goede voor mij: daarop moet ik vertrouwen.' En de weg is: onderscheidend luisteren.
Als je gaat luisteren, ga je dan altijd de goede keuzes maken?
Of je het goede hebt gekozen, laat zich merken aan het gevoel van diepe vreugde, rust en stilte in je hart. Die voel je ná de keuze. Niet de keuze tussen goed en slecht, want dat is geen keuze. En als je eenmaal gekozen hebt voor hypothese A, laat dan hypothese B vallen.
Dat laten vallen van een optie kan pijn doen, en droefheid met zich meebrengen. 'Sterfdimensie', noemt Sintoban dat. Mocht die droefheid de overhand houden, dan was het wellicht toch niet de juiste keuze.
Vertrouw op God.... Maar hoe doe je dat? Kun je dat leren.... Erin groeien?
De beste methode is je oefenen in dankbaarheid. In het zien dat God werkt in jou.
Schijnbaar onbenullige, kleine mooie dingen bewijzen zijn aanwezigheid.
Uit vertrouwen voel je je gedragen, gestuwd door dankbaarheid.
Nicolaas Sintoban, internetpastor.
Foto Jaco Klamer
Geen opmerkingen:
Een reactie posten