Studiebol: Memento, Christopher Nolan, 2000.

Posters

Het leek me een goed idee deze film eens te her-bekijken, aangezien er na de eerste keer heel veel vragen overbleven.

De film is inmiddels beroemd, omdat hij zo bijzonder is: het is een puzzel, van zwart-wit en kleurenbeelden; er zijn chronologische beelden, en beelden andersom in de tijd. Je weet absoluut niet wie je kunt vertrouwen, en wie wel. Oftewel: wat nu eigenlijk de waarheid is. De VPRO-gids raadde aan de film meermaals te bekijken om erachter te komen hoe het zit.

Daar heb ik het geduld niet voor. Ik heb wel gekeken op internet wat erover te berde is gebracht...

Jonathan Nolan, de broer van de regisseur, die een short story schreef, getiteld Memento Mori. Dit werd de basis voor de film.

Christophor Nolan had de regie; hij regisseerde ook o.a. The Dark Knight.

Onder en boven: twee handzame (?) schema's, bedoeld om de film beter te doen begrijpen. Het was mij te ingewikkeld. (Beide afbeeldingen van Wikipedia)

Deze en de volgende drie 'dia's' vond ik veel verhelderender (maar ook niet allemaal).

Deze 'slides' zijn terug te vinden op: DEZE SITE.

Ik had door dat Natalie onbetrouwbaar was; dat er wat Jimmy G. betreft drugs in het spel waren. Ik was er nog steeds niet zeker van of de hoofdpersoon Leonard Shelby (Guy Pearce) zichzelf bedrogen had, en ik begreep het verband niet met de suikerpatiënte, de vrouw van Sammy.
Er is wel enorm goed uitgebeeld wat iemand met een anterograde amnesie moet voelen. Neurologen hebben dat bevestigd. [Anterograde amnesie of anterograad geheugenverlies is een vorm van geheugenverlies waarbij iemand een onvermogen heeft nieuwe herinneringen te vormen vanaf het moment dat het geheugenverlies begint. Hierdoor kan het voorkomen dat iemand geen recente herinneringen meer heeft, terwijl hij of zij zich nog wel dingen herinnert van langer geleden. Anterograde amnesie staat in contrast met retrograde amnesie, waarbij juist oude herinneringen vooral zijn aangedaan. Wanneer iemand zowel anterograde als retrograde amnesie heeft, spreekt men van globale amnesie.- Bron: Wikipedia.]
Wij weten ook wat hijzelf nog weet: dat zijn vrouw vermoord en verkracht is, en hijzelf een slag op het hoofd kreeg toegediend. Daarna is alles in een mum van tijd weg. Hij 'onthoudt' alles door het te fotograferen en van bijschrift te voorzien, en door sommige zaken op zijn lijf te tatoeëren.

Tattoos als geheugensteuntjes.

Dit is zijn motelkamer, in The Discount Inn. Maar zelfs over die kamer is onzekerheid, omdat de hoteleigenaar hem twee kamers verhuurt. Leonard onthoudt het immers toch niet.

Met een van zijn polaroid-foto's.

Dit is Sammy's vrouw, lijdt aan suikerziekte. Zij wil zeker weten of haar man echt lijdt aan geheugenverlies, en doet daarvoor een dodelijk experiment.

Ik vertrouwde Jimmy G. heel lang, tot hij over die drugs begon.

We weten al dat Lenny hem zal vermoorden: met dat shot begint de film immers - we zien het in omgekeerde volgorde, dus de afgeslagen bril gaat terug naar zijn hoofd, enzovoorts.

Hier zit Leonard met Nathalie. Wordt omschreven als een femme fatale. Haar rol was mij niet duidelijk.

Een uitgebreide uitleg, onder andere van de verschillende karakters, is te vinden onder DEZE SITE. Ik sta niet in voor de betrouwbaarheid ervan, hetgeen illustreert hoe moeilijk de film te interpreteren is.
In een werkstuk van TORBEN SCHMIDT kunnen we lezen, dat Memento zowel elementen heeft van de film noire, als van een wraak-film.
Memento speelt een belangrijke rol in de geschiedenis van de film. Ik wees er al op de specialisten hebben erkend dat de film heel waarheidsgetrouw is wat betreft deze geestelijke aandoening.

Ik ontdekte ook nog, dat de interpretatie door internet-experts onderling kan afwijken. Op de Engelse Wikipedia las ik bijvoorbeeld dit:
By going backward in time, Memento draws the real mystery from viewers learning the first step in Leonard's investigation, the origins of his self-deception. Yes, we also learn what really happened to his wife, what happened to him, and what happened to his killer, and we understand more about Teddy's complicated role in using Leonard for his own purposes. But the most telling revelation at the end of Memento isn't limited to his condition: Leonard lies to himself. And when he isn't outright lying to himself, he's guilty of confirmation bias, accepting only the facts that affirm his pre-cooked conclusions, and tossing out all the rest. - Scott Tobias, from The A.V. Club[66]

Op dezelfde site las ik, dat veel kijkers niet wilden geloven dat Teddy wél de waarheid sprak aan het eind van de film. In een interview met Chuck Stephens voor Filmmaker in 2001 verklaarde Nolan:
The most interesting part of that for me is that audiences seem very unwilling to believe the stuff that Teddy [Pantoliano] says at the end and yet why? I think its because people have spent the entire film looking at Leonard's photograph of Teddy, with the caption: "Don't believe his lies." That image really stays in people's heads, and they still prefer to trust that image even after we make it very clear that Leonard's visual recollection is completely questionable. It was quite surprising, and it wasn't planned. What was always planned was that we don't ever step completely outside Leonard's head, and that we keep the audience in that interpretive mode of trying to analyze what they want to believe or not. For me, the crux of the movie is that the one guy who might actually be the authority on the truth of what happened is played by Joe Pantoliano ... who is so untrustworthy, especially given the baggage he carries in from his other movies: he's already seen by audiences as this character actor who's always unreliable. I find it very frightening, really, the level of uncertainty and malevolence Joe brings to the film.[72]

'Ga kijken in die kelder! Daar zie je wat je niet wil zien van jezelf.' Of woorden van die strekking, schreeuwt Teddy vlak voor Leonard hem vermoordt. - Ondanks de drugs, toch een betrouwbaar persoon voor Leonard?