Studiebol: Gedichten uit A quiet passion, Emily Dickinson.

Ik had er behoefte aan de film A quiet passion over Emily Dickinson nog een keer te zien, omdat de gedichten allemaal zo snel aan je voorbij gaan.
Het is een beetje wonderlijk, vind ik: Dickinson's gedichten zijn niet gemakkelijk. Ik kan me niet indenken hoe iemand het tot zich kan nemen, zoals het gepresenteerd wordt.
Maar goed: nu was eindelijk de dvd dan via de bieb te leen, en bij het afspelen op de computer slaagde ik erin veel van de gedichten vast te leggen.

Edward Dickinson, Emily's vader.

Niet alle die gezegd werden, overigens.
Om te beginnen, de zin Bees in the lavender, then the lazy owl. - Het enige wat ik daarover kon vinden, was de blog van Jack Pendarvis, die naar dezelfde dichtregel zocht, en hem niet kon vinden, in het hele werk van Dickinson niet! Zie DEZE LINK.

Ik vond anderzijds ook gedichten die niet in mijn verzameld werk staan. Ik heb de tweetalige uitgave van Van Oorschot, vertaling van Peter Verstegen. Nou kan dat goed kloppen, want dit boek bevat de Nederlandse vertalingen van de helft van haar poëzie. Van Oorschot gaf ook Gedichten I (2005) en Gedichten II (2007) uit. Daarvan zijn niet alle vertalingen herdrukt, en vele zijn herzien.

Portret van de kinderen Dickinson; links is Emily.

Het gedicht Of so divine a Loss staat bijvoorbeeld niet in mijn boek:

Of so divine a Loss
We enter but the Gain,
Indemnity for Loneliness
That such a Bliss has been.

(Ik waag me niet aan een vertaling, helaas heb ik er ook geen op internet kunnen vinden.)

Amhurst, Massachusetts, het huis waar Emily woonde; thans museum.

Ik kon verder een streepje zetten in mijn boek bij de volgende gedichten (eerste dichtregels ervan):

Because I could not stop for Death;
For each ecstatic instant;
He fumbles at your soul;
I'm nobody! Who are you?
I reckon - when I count at all;
If you were coming in the Fall;
My life closed twice before its close;
Our journey had advanced;
The Dying need but little, Dear;
The Heart asks Pleasure - first;
This is my Letter to the World.

Ik zeg niet dat ik compleet ben, maar veel is het wel. Because I could not stop for Death is erg bekend. Het wordt gelezen bij haar dood en begrafenis. Erg mooi klinkt daarbij de muziek van Charles Ives, The unanswered question.

The unanswered question, muziek van Charles Ives onder het gedicht Because I could not stop for Death.

Voor ik verder ga met de gedichten, haal ik hier het lied aan, dat klinkt als Emily 's nachts alleen zit in haar kamer, en een man de trap oploopt. Het is nooit in werkelijkheid gebeurd, maar gedroomd heeft ze er misschien wel van. Ik vond dit ook geweldig mooie muziek, heel passend bij het beeld.

Since first I saw your face, John Harle with Sarah Leonard as Soprano.

De saxofoon wordt bespeeld door John Harle

De stem is van Sarah Leonard.

Ik ga verder met de gedichten; eerst nog een paar die niet in mijn boek staan:

We never know we go,—when we are going
We jest and shut the door;
Fate following behind us bolts it,
And we accost no more.

En deze:

This world is not Conclusion
A species stands beyond
Invisible, as Music
But positive, as Sound
It beckons, and it baffles
Philosophy - don't know
And through a Riddle, at the last
Sagacity, must go
To guess it, puzzles scholars
To gain it, Men have borne
Contempt of Generations
And Crucifixion, shown
Faith slips-and laughs, and rallies
Blushes - if any see
Plucks at a twig of Evidence
And asks a Vane, the way
Much Gesture, from the Pulpit
Strong Hallelujahs roll
Narcotics cannot still the Tooth
That nibbles at the soul.

Voor wie Emily's werk zoekt: haar verzamelde poëzie is te vinden onder de link: Alle gedichten van Emily.
Voor liefhebbers van mooi muziek: de gebruikte muziek in de film staat onder de link Muziek in A Quiet Passion.

Ik geef ten slotte één gedicht, dat zowel in de film, als in mijn boek voorkomt. Ik heb gekozen voor:

My life closed twice before its close;
It yet remains to see
If immortality unveil
A third event to me,

So huge, so hopeless to conceive
As these that twice befell.
Parting is all we know of heaven,
And all we need of hell.

De vertaling van Peter Verstegen:

Mijn leven sloot eer 't sloot tweemaal;
Het valt nog te bezien
Of mij ooit de Onsterfelijkheid
Een derde keer laat zien,

Zo weids, zo hopeloos voor begrip
Als wat twee maal geviel.
Afscheid al wat je van hemel weet,
Meer wil je niet van hel.

Volgens het commentaar van Verstegen vat het tweede couplet bondig samen hoe overweldigend het gevoel van ontroostbaarheid (was) ten gevolge van twee sterfgevallen in Emily's leven.

Filmposter

Bij de tweede keer de film zien vielen me de wat ongemakkelijke pauzes op bij het spreken van de personages. Ook viel nu veel meer op, hoe ingesloten Emily Dickinson altijd was, omdat ze praktisch nooit het huis verliet. Kritische stemmen noemen de film 'rigide'. Ik begrijp dat wel, vooral ook door de strengheid van Dickinson zelf.
Toch vond ik het de moeite waard nog een keer te kijken. Alleen maar ter ere van haar poëzie.