Grizzly Man, Werner Herzog, 2005.

Poster

Dit was de keuzefilm van Zomergast Rosanne Hertzberger. Ik vond het geweldig om deze prachtige documentaire van Werner Herzog nog een keer te zien. 

De man Timothy Treadwel was al bij leven omstreden. Enerzijds dweepten mensen met hem, vanwege zijn omgang met de beren in Alaska, anderzijds kreeg hij veel kritiek, omdat hij gevaarlijk deed voor zichzelf, maar ook voor de beren. 

Herzog geeft meteen zijn standpunt: hij is onder de indruk van deze 'Grizzly Man', Timothy Treadwell, omdat hij diens zoektocht serieus neemt; ook vindt hij dat hij hier en daar prachtige filmbeelden heeft gemaakt, waar menig maker slechts van kan dromen. Tegelijk heeft hij ook kritiek op de man. Hij laat zowel zien en horen wie Timothy is (een schuilnaam voor Timothy Dexter, ouders Carol en Val), laat anderen over hem aan het woord: vrienden, de helikopterpiloot die Timothy altijd wegbracht en ophaalde, zijn ouders, Jewel Palovak, de vriendin en mede-oprichter van Grizzly People; ook mede-auteur van het boek van Treadwell, en ten slotte geeft hij zijn eigen filosofie over Treadwel, die mij het meeste intrigeerde. 

 

Dit is het boek dat Treadwel schreef, samen met Jewel Palovak. 

Dit is Jewel Palovak, samen met Werner Herzog. Als beheerder van Timothy's erfenis had zij aan Herzog de opdracht gegeven om een documentaire over Timothy te maken.

Timothy Treadwell bracht 13 zomers lang door in het berengebied van Alaska, Katmai National Park en Kodiak Island.

In deze gebieden dus.

Hij schoot daar meer dan 100 uur film, met zichzelf in de hoofdrol. Op 6 oktober 2003 werden hij en zijn vriendin Amy Huguenard door beer 141 (tatoeage in zijn lip) opgegeten. De helikopterpiloot Willy Fulton had delen van zijn lijk gevonden, toen hij hem op kwam halen aan het eind van het seizoen.

Willy Fulton; was dagen van de kaart na de vondst van de resten van de twee mensen.

Toegegeven: Treadwel had prachtige opnames gemaakt, niet alleen van de beren, ook van vossen. Hij plaatste zichzelf daarbij in de hoofdrol. Want consequent was weggelaten dat hij dikwijls niet alleen was daar. Hij had vaker vriendinnen mee, niet alleen de Amy die ten slotte ook de reis fataal werd. 

Amy Huguenard; deze foto, en die hieronder, komen niet in de film voor. 

Dit is Amy ook. Dit beeld komt wél in de film voor. De beer op de achtergrond is bijna zeker de 'killer-bear'; Amy probeert buiten beeld te blijven. Zoals ze altijd moest. Ze had eigenlijk niet meer mee gewild, ze vond dat Timothy ellende aantrok. Ze ging toch mee. Enkele uren na dit beeld was ze dood. 

Timothy maakte enorm veel reclame voor de beren, en beweerde dat hij er alles aan deed om ze te beschermen. Herzog toont aan, dat dat niet nodig was, want het gaat om beschermd gebied, en stroperij komt daar eenvoudig niet voor daar. Treadwel reisde scholen af, en trad ook op in tv-programma's, onder anderen een keer bij David Letterman. Hij had ook banden met Discovery Channel.

Treadwel op campagne.

.... met zijn Prince Valiant-kapsel. 

Mij irriteerde Treadwel enorm, met zijn hoge piepstem, alles twee keer zeggen, 'I love you Mr. Chocolate, I love you', en zijn opschepperij over hoe goed hij met de beren overweg kon. Hij negeerde alle waarschuwingen.

Zo ging hij in de herfst van 2003 terug, normaal was dat hij vertrok eind van de zomer. Maar hij kreeg een conflict op het vliegveld, en keerde zodoende terug naar Alaska. Daar zette hij zijn tentje in de wildernis, het doolhof  (the maze). Beter was in het open veld. Bovendien stond hij op een berenpad. 

Opschepperige dwaas.

De meeste beren waren al op weg naar hun winterslaap. 

Beer 141 was wilder dan andere beren, kwam van dieper uit de bossen. Hij had al moeite met het vinden van voedsel in deze tijd van het jaar. Treadwel, die ook meende met de beren te kunnen spelen - hij voelde zich één met hen, wilde zelfs hun meester zijn '-  kende ook nu weer de grenzen niet. 

Met dit soort geprik kwam hij jaren weg. 

En deze beer vrat hem gewoon op. 

Uiteraard werd de beer gedood; alsmede nog een ander, die echter ronschuldig was: de resten van Amy en Timothy zaten in nr. 141. 

Timothy werd maar 46 jaar, Amy 37.

Herzog analyseert zo goed mogelijk de houding van Treadwel. Hij noemt hem sentimenteel, omdat hij van de goedheid van de beren uitgaat. Dat ziet Herzog helemaal niet. Hij ziet vijandigheid en onverschilligheid, en vraatzucht.

Leuk, met die vosjes.

Ook merkt Herzog op, dat Treadwel met zijn opnames - die soms ettelijke malen herhaald werden - overgaat soms in een soort biecht. Hij vertelt bijvoorbeeld dat hij verslaafd is geweest aan alcohol en drugs, en dat hij moeite heeft met vrouwen. 

Een van de buitenstaanders die optreden is de lijkschouwer. Hij geeft het horloge van Treadwel aan Jewel Palovak, de vrouw van Grizzly People. Het horloge liep nog. Samen met Herzog praat zij over de band, die gemaakt is van het opeten door de beer. Herzog luistert ernaar, en huilt. 'Luister hier nooit maar. Gooi hem weg.' Zegt hij tegen Palovak. Zij zegt dat ze dat zal doen. 

Later - las ik op internet - had Herzog spijt van dat advies, het was onder de invloed van de overweldigende band. Palovak heeft gelukkig (?) ook iets heel anders gedaan: ze heeft de band in een klui laten leggen. 

De patholoog-anatoom vertelde wel wat hij gehoord had: een enorm gegil van Amy, gekreun van Timothy. Hij zegt tegen Amy dat ze weg moet. Later slaat Amy de beer met een pan op de kop. 

Hier toon Herzog dit beeld. En zegt erbij dat hij de enorme vijandigheid, onverschillige vraatzucht van het dier ziet. 

In het zwart gekleed, óók als een beer eruitzien.

Dit plaatje, en dat hieronder, heb ik geplaatst als uitdrukking van de schoonheid van het vulkanische gebied daar. Herzog vindt dat Treadwel met al die mooie beelden van hem iets van zijn innerlijk heeft laten zien. Dat vond ik mooi.  

Niet uit de film, maar van internet:

Dit is de Belg Rudy de Bock, uit Ronse. Deze leeft ook al jaren tussen de beren. Vergelijkbaar met Treadwel, al is hij een heel ander mens. 

Nog twee andere berenliefhebbers kwamen in dezelfde periode als Treadwel en zijn vriendin om het leven. Op dezelfde manier. Een Rus en een Japanner, in een Russisch natuurreservaat. 

Nogmaal Rudy de Bock. In DE VOLKSKRANT kan men over hem lezen, en over het verschil tussen hem en Treadwel. 

Dit is een grapje. :-)