Geniaal getekend, Taco Dibbets, Cromhouthuis, 2017.

Cromhouthuis, Stadspaleis aan de Herengracht nummer 368, Amsterdam.

Voor ons een nieuwe ontdekking. Erg leuk, dit huis van verzamelaars. Op de bovenste verdieping een Bijbels Museum. Cromhout was zo'n verzamelaar, evenals Fodor. 

Met een prachtige Museumshop.

We waren hier voor de tentoonstelling Geniaal getekend, samengesteld door gastcurator Taco Dibbets. Hij is thans directeur van het Rijksmuseum. 

Ik had erover gelezen in de Trouw, het sprak me erg aan. Uit de tekeningencollectie van de kolenmagnaat Fodor had Dibbets 25 hoogtepunten gekozen. Die collectie had Fodor in 1860 geschonken aan de stad Amsterdam.

De tentoonstelling is nog te zien tot 17 oktober van dit jaar. 

Ik heb een paar prachtige hoogtepunten op internet aangetroffen:

Francesco Salviati, Vrouwenhoofd. 

Leonardo da Vinci, kop van een grijsaard. 

Rembrandt van Rijn, Oude vrouw met platte muts.

Dit is van Cornelis Visscher, jonge man met een kap van schapenbont.

Dit is wel een heel duidelijk voorbeeld van weglaten: de uitgebeelde vrouw 'is' er nauwelijks. Rubens. Elders in het museum was een kopie van het schilderij te zien waar deze figuren op staan. 

Taco Dibbets.

De audiotour van Taco Dibbets is erg goed. Hij legt uit - wat ook al in de Trouw stond - dat tekenen vaak de kunst van het weglaten is. Overigens gaat dat niet altijd op, want als men met pen tekende, gebeurde het juist vaak weer heel gedetailleerd. 

Dibbets legt mooi uit wat het verschil is tussen een krijttekeningen of een met stift. En een tekening met rood krijt erop verraadt Italiaanse invloed. 

Soms was een tekening bedoeld als zelfstandig werk, soms moest het deel gaan uitmaken van een groter schilderij. Tekeningen zijn dan voorontwerpen. Zie boven het voorbeeld van Rubens.

Voor mij zijn tekeningen de ideale kunstvorm: ik kan alles op schilderijen niet goed onderscheiden, omdat er vaak een heleboel te zien is, in tal van kleuren. Juist het kleine trekt mijn aandacht, ik kan het zien.

Over de Cromhout-dynastie:
Tijdens de Gouden Eeuw verkeerden zij in de hoogste kringen van Amsterdam. Verschillende telgen bekleedden de functie van burgemeester waardoor hun macht en invloed in de stad was verzekerd. Zo stonden zij aan de basis van de uitbreiding van de grachtengordel en inpoldering van de Beemster. 

Adriaen Cromhout. 

Van Fodor heb ik geen afbeelding kunnen vinden. Hij heette voluit Carel Joseph Fodor, en leefde van 1801 tot 1860. Hij was kolenmagnaat; vrijgezel. Er heeft een tijdlang een museum Fodor bestaan, aan de Keizersgracht 609. Dit hield in 1993 op te bestaan. Sinds 2001 is het FOAM, het Fotomuseum Amsterdam erin gevestigd. 

Voormalig Fodor-Museum; thans museum FOAM.