Autobiografie van Generaal Franco - Manuel Vázquez Montalbán. 1994.

 

Het was heel leuk om dit boek nog te pakken te kunnen krijgen. Job had het gelezen, en hij betreurde het zeer dat hij het niet in zijn bezit had. Maar het was onvindbaar.
Na enig speurwerk zag ik, dat de uitgeverij Menken Kasander & Wigman het nog in hun bestand hadden. Zij hebben enige moeilijk te verkrijgen titels (uit het Spaans) nog te koop. Onder andere Unamuno is ook bij hen nog te koop. Franco kon ik zelfs verkrijgen tegen een lagere prijs!

Omslag

Ik kocht twee exemplaren, omdat Jobs mening me wel nieuwsgierig had gemaakt: een voor Job, een voor mijzelf. .

Eerlijk gezegd viel het lezen mij niet mee! Job vond het zo goed, dat de beweringen van Franco mooi werden weerlegd door de auteur, met verhalen over wat hij zelf had meegemaakt of uitgezocht. Daar zat zeker wat in. Toch kostte het mij moeite om door te lezen over die verschrikkelijke man, die zichzelf zo geweldig vond! Ik vond het zeker interessant om te lezen wat voor opvattingen hij erop nahield: hij vond, dat hij Spanje was, en verdedigde. Alles moest zuiver Spaans, en katholiek en militair zijn. Tegelijk maakte me dat ook heel mies: hij heeft zo veel mensen in de ellende gestort, of gewoon vermoord. En dan te lezen dat God op zijn hand was... Het moeilijkste vond ik de periode ná de Burgeroorlog, omdat hij zich toen ten volle ontpopte als de kille, meedogenloze Caudillo.

Zijn vrouw Carmen had alle trekken die we zo goed kennen van Imelda Marcos, of de vrouw van Ceaucescue: zichzelf verrijkend, volgestopt met juwelen. Als Franco cadeaus voor zijn kleinkinderen kreeg, gaf hij die niet aan hen door, maar bewaarde alles voor zichzelf in een speciale kamer.

Mensen die hem heel trouw waren gebleven, beloonde hij soms veel te weinig. Hij gaf veel aan vleiers, of aan mensen die geestelijk boven hem stonden.

Overigens is dit niet de officiële (auto)biografie: de 'enige echte' is van Paul Preston, van 1993. Deze autobiografie (deze fictieve, van Vázquez) wordt door de NRC-recensent 'hybridisch' genoemd, omdat de auteur zijn eigen leven erdoorheen vervlecht.

Dat mag dan waar zijn, het geeft ook juist een prima belichting van het leven van de dictator, die scherp geportretteerd wordt als een vreselijke ijdeltuit. Hij heeft een paar rare stopwoordjes/zinnen: 'Er is geen kwaad of er komt wel iets goeds uit voort'; 'Wat eerst het aambeeld was, wordt later de hamer.' En irritant zijn zijn vertragingstactieken. En dit zijn dan niet eens de ergste dingen.

Ik werd dol van de hoeveelheid namen; ik had net Hugh Thomas gelezen, wat al niet te doen was voor een leek als ik ben. Dezelfde overvloed aan mensen trof ik in dit boek aan. Omdat ik de mensen niet ken, zei het me soms ook niets.

Er was één uitzonering: de priester (later kardinaal) Tarancon. Ik miste die naam bij Thomas, maar hier kwam hij een aantal malen voor. Dat maakte de film die ik over Tarancon gezien heb onverdacht!

Ik ben blij dat ik het uit heb, het heeft me zeker ook wat opgeleverd... maar het was eerlijk gezegd wel een opgave!

Ik vermeld nog, dat Vázquez verder beroemd is geworden met zijn detectives rond de figuur Pepe Carvalho. Tevens was hij dichter. Hij leefde van 1939 tot 2003. 

De auteur.