zaterdag 16 maart 2024

De Parel, John Steinbeck, 1977 (1947)

Mijn editie; op de voorplaat Kino, Juana en in haar armen Coyotito. 
Personages in deze novelle zijn: Kino: Arme Mexicaan- indiaan. Hij vindt de grote parel. - Juana: Zij is de vrouw van Kino, en is erg zorgzaam voor haar man en baby, zij wil dat Kino de parel terug gooit in zee. - Coyotito: De baby van Kino en Juana. - Juan Thomas: Hij is de broer van Kino, en vangt Kino en zijn vrouw op als hun huis in de brand staat. - Apolonia: Zij is de vrouw van Juan Thomas. - ‘De spoorzoekers': Zij zitten achter Kino en Juana aan.

Ik vond dit boekje zo prachtig omdat het zo poëtisch is. Het verhaal is tegelijk spannend, meteen al vanaf het begin. Bovendien heeft het 'een boodschap' zonder belerend te zijn. 
De kleine Coyotito ligt in zijn mandje dat aan het plafond hangt, en daar daalt een schorpioen in af en steekt de baby. 
Kino, de Indiaan, hoort steeds muziek in zijn hoofd. Muziek die wij niet horen, het is soms de muziek van het kwaad, soms de muziek van het gezin. Zijn voorgevoelens en intuïtie worden ermee gesymboliseerd. 
Na de beet vindt Kino een grote parel. maar die roept alleen maar jaloezie en hebzucht op. De dokter wil aanvankelijk niet helpen, maar zodra hij hoort van de parel komt hij er als de kippen bij en verkoopt flauwekul om Kino maar geld afhandig te maken. . 
Opkopers van de parels spannen samen om Kino niks te geven voor zijn grootste parel van de wereld. Ten slotte wordt hem de parel ontstolen, wordt zijn kano lek geslagen en zijn huis in de brand gestoken. Kin probeert verhaal te halen en te ontsnappen, maar het ergste gebeurt: zijn achtervolgers doden de kleine Coyotito. 
Kino gooit uiteindelijk de parel terug in zee. 
Oorspronkelijke titel
Belangrijk is het woordje voorafgaand aan het verhaal: 
'In de stad doet nog steeds het verhaal de ronde van de grote parel - hoe die gevonden werd en weer verloren ging. Verhaald wordt van Kino, de visser en zijn vrouw, Juana en van de baby Coyotito. en omdat het een oud verhaal is dat reeds honderden malen verteld werd, heeft het wortel geschoten in de gedachten der mensen. En evenals bij alle overleveringen die diep in de harten der mensen liggen, zijn ook in dit verhaal alle dingen goed of slecht, zwart of wit, goed of kwaad heeft nergens enige tussenliggende grijze tinten. 
'Indien dit verhaal wordt opgevat als een gelijkenis, zal ieder er zijn eigen betekenis aan hechten en er zijn eigen leven in herkennen. Hoe het ook zij, in de stad wordt verteld dat...'

Ik geef nog een tweede citaat, omdat het zo mooi de droom weergeeft van Kino - die helemaal niet uit gaat komen. Het is zo mooi maar tragisch, en de aandacht die Steinbeck daaraan geeft is opmerkelijk en kenmerkend: 

"In the pearl he saw Coyotito sitting at a little desk in a school, just as Kino had once seen it through an open door. And Coyotito was dressed in a jacket, and he had on a white collar and a broad silken tie. Moreover, Coyotito was writing on a big piece of paper. Kino looked at his neighbors fiercely. “My son will go to school,” he said, and the neighbors were hushed. . . .
Kino’s face shone with prophecy. “My son will read and open the books, and my son will write and will know writing. And my son will make numbers, and these things will make us free because he will know—he will know and through him we will know. . . . This is what the pearl will do.”

Onder het plaatje staat:  
'He knew what they were, and a chill of fear went through him.' 
Gevonden op DEZE SITE
De tekening staat met enkele andere in een in 1992 verschenen heruitgave van The Pearl, met prachtige tekeningen van Vera Jarman.

Ik besluit met een prachtig citaat uit hoofdstuk 6: 

"The ants were busy on the ground, big black ones with shiny bodies and the little dusty quick ants. Kino watched with the detachment of God while a dusty ant frantically tried to escape the sand trap an ant lion had dug for him.
He watched the ants moving, a little column of them near to his foot, and he put his foot in their path. Then the column climbed over his instep and continued on its way, and Kino left his foot there and watched them move over it."

Steinbeck laat hier met een prachtig natuurbeeld zien, dat de natuur zijn eigen weg gaat. Kino kijkt 'with the detachment of God' . Maar hij kan niet ingrijpen, en zoals de mier gegrepen zal worden, is hij aan het eind zelf ook de klos. 
Omdat hij niet meer zo onthecht is als God,. maar zelf te bezeten was van het geld? 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten