dinsdag 28 november 2023

Magic Mountain, Idfa Documentaire, Mariam Chachia, Nik Voigt - 2023.

Filmposter
Prachtige documentaire van het IDFA-festival, die we bezochten op uitnodiging van Artsen Zonder Grenzen.  Onderwerp was tuberculose. 
De titel Magic Mountain herinnert aan het boek Der Zauberberg van Thomas Mann, dat als onderwerp heeft een sanatorium vóór de Eerste Wereldoorlog.
Ook in deze film gaat het over een sanatorium, namelijk Abastumani, dat lag in de heuvels van Georgië.
Dit is Abastumani
Als je nu googelt op Abastumani, dan krijg je óf een plaatsje met die naam in Georgië, ofwel een flink hotel dat in 2024 geopend gaat worden. Ik citeer:
“Abastumani is located in a resort area with a unique climate, in the building of the historical Arazindo sanatorium, which will get a new life in 2024, exactly 100 years after its initial opening,” says Adjara Group.
Adjara Group zal het sanatorium in Abastumani renoveren met medefinanciering van DFC, bericht 8 november 2022
Met bovenstaande foto (de huidige situatie) van Adjara  begin ik mijn blog eigenlijk met het einde van de film: de sloop van het oude sanatorium.
Het complete verhaal is dit: we zien de maakster van de film, Mariam Chachia, die in een groene jas Abastumani betreedt. Ze gaat erheen omdat ze er steeds nachtmerries van heeft; en ze heeft tbc. We zien haar lopen door het veel te grote, vervallen gebouw, eindeloze gangen, leeg. 
We maken kennis met enkele patiënten, en zien de verpleegkundigen aan het werk. Enkele schetsen van de omgeving: een vlieg kruipt over een wegrottende vensterbank; een verwassen gordijn wappert door een hoge, openslaande balkondeur; de buitenmuren brokkelen af; sommige gedeelten zijn onbewoonbaar en ook de vertrekken van het oude paleis Abastumani waar wél geleefd wordt verkeren in staat van verval. Kokkinnen roeren in ongelooflijke grote pannen. 
Want ja, ondanks het enorme verval, vertelt het verhaal verder, wordt er geleefd - zij het soms op het randje van de dood.
In een ziekenkamer
Want hier worden patiënten met open tbc behandeld, bij wie antibiotica niet aanslaan. 
Chachia zelf kon gelukkig wel thuis met medicijnen behandeld worden, maar ze had het nodig het sanatorium te bezoeken vanwege die nachtmerries die haar maar bleven achtervolgen.
Vijf jaar lang is ze in het kuuroord af en aan onderdeel van deze samenleving in het klein en ontdekt ze dat de bewoners, die er vaak jaren verblijven, een lichtvoetiger karakter hebben dan hun ziekte en de halve ruïne die ze bewonen doen vermoeden. 
In een sinistere wending - en hier komt de beginfoto aan de orde - wordt dit ook een verhaal over hoe deze plek en de patiënten zijn verbonden met de geschiedenis van Georgië. Die wending is dus de sloop van het gebouw, en wie daarachter zit, en hoe er met de geschiedenis wordt omgesprongen in Georgië...  We zien ook bulldozers aan het werk met de daadwerkelijke sloop van het oude paleis, althans een groot deel ervan. Het is opgekocht door een oligarch. 
Dit zijn de twee makers. Georgisch-Pools. 
Het gebouw lag prachtig daar in de bossen. Ondanks de ellende was de film van een grote schoonheid.
Ik citeer nog een stukje uit het interview, zie Cineuraopa Interview
"Towards the end of the film, there’s a line saying that Georgia’s “future is certain but the past is unpredictable” perhaps referring to the ongoing erasing and rewriting of the past. However, what is certain about Georgia’s future?
Mariam Chachia: In Georgia, we believe that if we don't talk about the unpleasant past, it will disappear. Our government financed by oligarchs is destroying Georgian heritage — with evidence erased, it will be easy to rewrite history. That's what this line stands for. When I made Magic Mountain, it was crucial for me to screen it in Georgia, however that seems very difficult to achieve now. The Ministry of Culture has already started censoring new Georgian independent films which do not glorify Georgia."
Trailer
Na afloop van de film was er nog een praatje (voor de volle zaal!) met een arts van Artsen Zonder Grenzen, gespecialiseerd in tuberculose. Dat was voor ons een eye-opener:
"Tuberculose is een van de grootste gezondheidscrises ter wereld. In 2020 was het met 1,5 miljoen slachtoffers wereldwijd, na COVID-19, de meest dodelijke besmettelijke ziekte. De afwezigheid van een effectief vaccin, goede tests om de juiste diagnose te stellen, goede testmiddelen en moderne behandelingen maakt tuberculose een lastige ziekte." 
(Tekst Artsen zonder Grenzen.)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten