maandag 20 maart 2023

Plato and Platypus walk into a bar - Thomas Cathcart & Daniel Klein.

Boekomslag
Grappig boekje, geschreven door twee filosofen, die beiden aan Harvard gestudeerd hebben. 
De auteurs.
De bedoeling is, filosofie te begrijpen aan de hand van grappen. Het boekje is ingedeeld naar type filosofie, bij voorbeeld: metafysica, logica, empirisme etcetera.

Wij hebben dit boekje aan elkaar voorgelezen na het avondeten. Het was gewoon een grappig moppenboekje. Soms ontging ons de clue, vanwege het Engels. Wij hebben niet speciaal ons best gedaan om te kijken hoe de grap paste in de betreffende filosofie-stroming. Daar maakte één van onze bekenden wel een sport van.
En zoals het met moppen vaak gaat: we vergaten ze net zo snel als we zo gehoord hadden.
Maar leuk is het boekje zeker.

Op YouTube zijn nog wel meer grappen van beide heren filosofen vinden.
De beide filosofen. 
Als enige herhaal ik hier een mop die hoort onder de richting: circulair redeneren. Die is wél blijven hangen. Ik schrijf hem hier over:

"It was autumn, and the Indians on the reservation asked their new chief if it was going to be a cold winter. Raised in the ways of the modern world, the chief had never been taught the old secrets and had no ways of knowing whether the winter would be cold or mild. To be on the safe side, he advised the tribe to collect wood and be prepared for a cold winter. A few days later, as a practical afterthought, he called the National Weather Service and asked whether they were forecasting a cold winter. The meteorologist replied that, indeed, he thought the winter might be quite cold. The chief advised the tribe to stock even more wood.
(wordt vervolgd na plaatje)

A couple of weeks later, the chief checked in again with the Weather Service. 'Does it still look like a cold winter?' asked the chief.
'It sure does', replied the meteorologist. 'It looks like a very cold winter.' The chief advised the tribe to gather up every scrap of wood they could find.

A couple of weeks later; the chief called the Weather Service again and asked how the winter was looking at that point. The meteorologist said: 'We're now forecasting that it will be one of the coldest winters on record!'
'Really?' said the chief. 'How can you be so sure?'
The meteorologist replied: 'The Indians are collecting wood like crazy!'"

Nog wat losse opmerkingen: 
Danile Klein is Jood, er zijn nogal wat Joodse grappen. 
Platypus betekent: Vogelbekdier... 
Op deze uitgave een afbeelding van Plato met het vogelbekdier uit de titel.
Ethiek, existentialisme, relativiteit, sociale en politieke filosofie zijn enkele van de afdelingen van het boekje. 

zondag 19 maart 2023

Triangle of sadness, Ruben Östland, 2022.

Deze film draait op het ogenblik in de betere bioscopen; wij zagen hem via Pic, thuis. We vonden het een vreselijke film. 
Eerder zagen we van Ruben Östland The Square, van 2017. Daarin komt die vreselijke scene voor van een soort aapmens, die losgelaten wordt op een groep beschaafd etende mensen. Hij neemt aan het eind van een enge rondgang door het restaurant een vrouw bijna te grazen, waarna de mannen eindelijk te hulp schieten en de man doodslaan. 
Poster The Square
Triangle of Sadness bestaat uit een aantal delen.  Het eerste deel gaat over het koppel Yaya en Carl, twee jonge influencers; het tweede deel heet Het Jacht, en gaat over een cruise voor de allerrijksten; het derde deel heet Het Eiland, waar alle verhoudingen omgekeerd komen te liggen, omdat de laagste in rang van het schip de meeste skills heeft om te overleven. 
Regisseur Roben Östland in 2014.
De film heet een satirische zwarte komedie te zijn. Ik kon er helemaal niet om lachen, ik kreeg van alles een akelig gevoel. Alles was slecht, zwart, zonder hoop of enig lichtpuntje. Rijkdom leidt alleen maar tot absurde machtsspelletjes, tot idioot eet- en drinkgedrag. De kapitein van het cruiseschip is de baas, maar laat voor elke verantwoordelijkheid zijn personeel in de steek; hij laat 'captain's dinner' houden op een dag dat er storm verwacht wordt, hij zit alleen maar te drinken op zijn kamer. Het personeel is onderhorig aan welke idiote eisen de passagiers ook maar stellen. De rijkelui zuipen en eten zich kotsmisselijk.
Na de schipbreuk spoelt het lijk aan van een van de echtgenotes. De vrouw wordt ontdaan van haar sieraden, dat is het wel zo'n beetje. De schoonmaakster van de toiletten weet vis te vangen en vuur te maken, en met die skills in huis maakt zij aansprak op Carl als haar minnaar. 
Op het einde dreigt diezelfde vrouw, Abigail, Yaya dood te slaan - zoals eerder de ezel werd doodgeslagen met een grote steen - omdat Yaya een uitweg heeft ontdekt. Abigail wil helemaal niet weg uit haar machtspositie. 
De naam Triangle of Sadness slaat op de rimpel boven je neus, de frons die je kunt samentrekken als je veel nadenkt of piekert. De naam komt in het eerste deel voor, als jonge mannen gekeurd worden om model te worden. 
Trailer
Bij het nakijken van de reviews op deze film stuitte ik op die van Roger Ebert. Die site merkte iets op waar ik het nog wel mee eens kan zijn: 
In het eerste deel, het stuk over Carl en Yaya, vindt een ruzie plaats tussen twee influencers over wie van de twee de rekening van het restaurant gaat betalen. Daar heb ik nog wel van genoten, omdat daar zo precies wordt uitgespeld wat er bij zo'n ogenblik - de rekening wordt op tafel gelegd, wie van de twee pikt hem op? - allemaal gebeurt tussen man en vrouw. Hoe manipuleert zij precies, hoe benoemt hij wat er gebeurt? 
Tot slot nog een poster, die goed laat zien waarom ik het een akelige film vond. 

maandag 13 maart 2023

Koningen van Shanghai, Jonathan Kaufman, 2021

Boekomslag
Dit boek heb ik gelezen voor de (historische) boekenclub. Met heel veel plezier!
Jonathan Kaufman
Door Elekes Andor - Eigen werk, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=86038806
Aangezien het boek gaat over de families Kadoorie en Sassoon, bracht die naam me die ándere Sassoon in herinnering, Siegfried. Uit de tijd dat ik me erg met de Eerste Wereldoorlog bezighield. Siegfred is een kleinzoon van David Sassoon. 
Vóórin het boek staat een overzicht van de belangrijkste familieleden. 
Siegfried Sassoon, 1886-1967.
Een van de bekendste Wereldoorlog I oorlogsdichters 
Stamvader van de Sassoons, oorspronkelijk uit Bagdad. Verhuisde daarvandaan naar Mumbai. 
Postcard of The Cathay from the 1930s
Cathay Hotel, gebouwd in 1929 door Victor Sassoon. Tegenwoordig heet het Fairmont Peace Hotel, het is gelegen aan de Bund. 
The Cathay today, now named the Fairmont Peace Hotel
Sir Victor Sassoon, Charlie Chaplin and Reginald Gardiner
Victor Sassoon wordt wel de playboy van de Sassoons genoemd. Hij was steenrijk, spreidde zijn weelde graag ten toon, bouwde enorme luxe hotels en dergelijke; ontving ook wereldberoemde gasten. 
De Bund was een promenade langs de rivier van Shanghai. Er gaat een enorme fascinatie van uit, dat de Joodse Sassoons daar zo veel rijkdom brachten, en de stad tot bloei brachten. Ze verrichten ook veel sociaal werk, ziekenhuizen, scholen. 
Het kwaad dat ze deden: ze leefden voor een groot deel van de opiumhandel. Vele duizenden Chinezen waren verslaafd, dat was ernstig. Vergelijk dat maar met de handel in harddrugs tegenwoordig! 
Geweld bij Kanton tijdens de Tweede Opiumoorlog
https://nl.wikipedia.org/wiki/Opiumoorlogen#/media/Bestand:Second_Opium_War-guangzhou.jpg
Groot-Brittannië voerde in de 19e eeuw twee Opiumoorlogen om hun export van opium naar China veilig te blijven stellen. Het leidde lange tijd tot de hegemonie van Groot-Brittannië over China. 
The Hong Kong and Shanghai Bank, built in 1923.
De Joodse familie zaten zowel in Hong Kong als in Shanghai. Dit is de gecombineerde bank; toont ook weer de rijkdom van de Sassoons, dit bouwwerk staat ook aan de Bund in Shanghai. 
Dit is de skyline van Shanghai in 2021.
Dit is de andere beroemde Joodse familie die in het boek besproken wordt: we zien hier Elly Kadoorie, de patriarch van de familie, met zijn zoons Horace (links) en Lawrence in de jaren twintig. 
PHOTO: KADOORIE FAMILY ARCHIVES
Marble Hall, 
vroeger een familiehuis van de Kadoories, Shanghai. 
Peninsula Hotel, Hong Kong
 https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2192925
Bij het nazoeken van het onroerend geod van de families Kadoorie en Sasson, stuitte ik op DEZE SITE. Het is belangrijk te weten, dat heel veel historische gebouwen in Hang Kong (waaronder dus de bezittingen van de Kadoories) 'demolished' zijn. 
Slag om Shanghai
 https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3082397
Slag om Shanghai
Het boek is ook meteen een geschiedverhaal over Shanghai. De Slag om Shanghai
Onderdeel van de Tweede Chinees-Japanse Oorlog. Hij woedde in 1937, en was de eerste van tweeëntwintig belangrijke gevechten van deze oorlog. Deze slag in en rond de stad Shangahi was een van de bloedigste van de hele oorlog.
Japanse troepen met gasmaskers op
De leider aan de Chinese kant was Chiang Kai-shek. 
In het boek worden ook de relaties van de rijke families tot de leiders van de politiek besproken. De communisten zijn in opkomst, het gevaar daarvan zien ze niet voldoende in. 
Het volks Bevrijdingsfront onder leiding van Mao marcheert Shanghai binnen, richting Nanjing Road. Het betekent het einde van de heerschappij van de Engelsen, en dus ook van de Kadoories en de Sassoons. Het is hier 25 mei 1949. 
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=48856778

Wat Hong Kong betreft sluit het boek prima aan bij de actualiteit:
De Volksrepubliek China sloot in 1984 een overeenkomst met Hong Kong die voorzag in het overdragen van het volledige gebied van Hongkong aan de Volksrepubliek. Op 1 juli 1997 droeg het Verenigd Koninkrijk Hongkong over. Hongkong werd hierbij een Speciale Bestuurlijke Regio, waarin gedurende 50 jaar niet dezelfde wetten gelden als in het communistische China. Dit wordt het idee van "één land, twee systemen" genoemd. De laatste jaren is China bezig haar macht steeds meer uit te breiden in Hongkong. Zo zijn er verschillende wetten aangenomen die de democratie beperken.
Kaart Hong Kong
Ik herinner me mijn Hongkongse cursisten, die het jaar 1997 vreesden. Hun angst lijkt te worden bewaarheid, nu China zowel Hong Kong als Taiwan dreigt in te nemen / onder de dictatuur te stellen van de grote leider Xi Jin Ping.
Geschiedenis:
Twee rijke Chinezen aan de opium
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Two_wealthy_Chinese_opium_smokers._Gouache_painting_on_rice-_Wellcome_V0019164.jpg

zondag 12 maart 2023

Leuven, begin maart 2023.

 
Oude Markt, Leuven. 
Bijnaam: de 'langste toog van Europa' - vanwege de aaneenrijging van cafés. 
We zijn een paar dagen op stap geweest naar Leuven. Begin maart, met winters weer: geen enkele dag was droog. Desondanks heel mooie dingen gezien en beleefd. Een kort verslag:
Onze verblijfplaats was in Herent, op 4½ km van Leuven. Midden in de natuur. Een geweldig B & B - adres, gerund door de vriendelijke Annie en Luc. 
B & B Mollekesberg, Herent. Van buiten is er niet veel aan te zien, van binnen supergastvrij, mooi, lekker! (En trouwens wel met een mooie tuin, achter!)
Logo; anders dan het plaatje doet vermoeden, slaat 'mollekes' niet op het ondergrondse dier, maar op de mallen van de steenbakkerijen, die hier vroeger veel zaten. De klei was daar aangevoerd in of na de IJstijd, morenen. 
 
Links stadhuis, rechts Pieterskerk. Grote Markt, Leuven.
Als eerste de Pieterskerk bezocht; staat op de Grote Markt, tegen het stadhuis aan.
Mooiste kunstwerk in de kerk. 
Barokke preekstoel, 1724 - Jacques Bergé; 
Norbertus stort van zijn paard door een bliksemschicht.
(Norbertus is de stichter van de Abdij van Park, Leuven)
Detail preekstoel 
foto van:  https://preekstoelen.com/info/belgiaeuml/leuven/sint-pieterskerk
Sedes Sapientiae (detail), Nicolaas De Bruyne, 1442 (met latere aanpassingen),
https://vlaamsekunstcollectie.be/nieuws/sedes-sapientiae
Sedes Sapientiae is ook het devies van de universiteit. 
Laatste Avondmaal, Door Dirk Bouts - WGA, Publiek domein, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4095052
Antoniuskapel, Leuven.
Van buiten oud, van binnen volkomen nieuw. 
Herdenkingskapel voor Pater Damiaan, die stierf aan lepra, in verbinding met andere melaatsen. Op Hawaï. 
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=50384781
De heilige Jozef de Veuster, bekend als Pater Damiaan. 
Picpus-missionaris op Hawaï
 https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=7407234
Crypte, met tombe van Damiaan. Een foto van de oude man met lepra-verminkingen hangt erboven. (zie ook beneden). 
Pater Damiaan, 1940-1889
Https://nl.wikipedia.org/wiki/Pater_Damiaan#/media/Bestand:Father_Damien,_photograph_by_William_Brigham.jpg
Een volgende dag besteedden we aan Abdij Het Park. 
Een rondgang leidde ons door de zogenaamde pandgangen - wat wij kloostergangen noemen. Ze verbinden het ene pand met het andere, refter, woning abt, bibliotheek. 
In de pandgang 20 (van de totaal 41) prachtige gebrandschilderde ramen van de Leuvenaar Jan De Caumont. Ze stammen uit de 17e eeuw, en zijn na 200 jaar weer terug op hun historische plek. Althans: het middendeel van in totaal 20 ramen. De rest is nog in behandeling. 
Sommigen waren erg donker, het bleek dat die nog niet gerestaureerd waren. Er waren prachtige exemplaren bij. Ze stelden het leven voor van de Heilige Norbertus, stichter van de abdij. De ramen zijn erkend als Vlaams Topstuk. 
De Caumont werkte er negen jaar aan, tussen 1635 en 1644. 
Pandgang met de ramen.
https://visitleuven.be/abdijvanpark/vernieuwingen/glasramen
Norbertus getroffen door Gods bliksem; zelfde afbeelding als de preekstoel. 
http://himetop.wikidot.com/collegium-trilingue
Gebeeldhouwd stucwerk aan het plafond; dit is in de refter. 
Door FrDr - Eigen werk, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=108458569
Uitvergroot; middels spiegels op de tafels kon je het goed bekijken. 
Door FrDr - Eigen werk, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=108458550
Kasseiweg naar de Sint-Jan-de-Evangelistkerk en Parcum
Door Landolso - Eigen werk, CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=112368670
De kerk was niet open; maar toen wij de abdij bezichtigden, kregen wij een ontzettend lieve gids, een vrijwilliger mee aan onze zijde. Een oud heertje, reuze-vriendelijk - Jon stond op zijn naamkaartje. Die wilde ons na afloop ook wel de kerk laten zien. (Daar was weinig aan te zien. De oorspronkelijke Romaanse kerk was 'verbeterd' naar een Gotisch type.) 
Het heertje gaf ons antwoord op tal van vragen, hij was zéér goed geïnformeerd. Mede dankzij hem was ons bezoek aan de Abdij heel waardevol!
Duiventorentje. 
Hoge bezoekers vroeger brachten hun eigen duiven mee, die in dit torentje konden verblijven. De duiven dienden om de post met het thuisfront te onderhouden.... :-)
‘Ne quid nimis’ is het adagium van de Abdij van Park. Vrij vertaald betekent het: ‘Alles met mate’. Hier prijkt de spreuk boven de deur van de oostvleugel, aan de achterzijde van de abdij.
Het heertje glimlachte om de spreuk, bij de salon van de abt: daar konden we zelf zien hoe 'matig' de norbertijnen (of alleen de abt?) waren/was. 
Dit hier is een chronogram: de letters in rood zijn Romeinse cijfertekens; tel je ze bij elkaar op, dan kom je op het jaartal uit. 
Overblijfsel van het Collegium Trilinque, gesticht door niemand minder dan Erasmus. 
Helaas verkommerd, en ingebouwd door allerlei nutsgebouwen. 
Omgeving Vismarkt, Leuven. 
Eigen foto. 
http://himetop.wikidot.com/collegium-trilingue
Winters weer; uitzicht vanuit slaapkamer, donderdags 9 maart. 
Leeszaal bibliotheek. 
De bibliotheek is een aantal malen door brand verwoest. Het interieur is derhalve erg nieuw. 
Toeristen mochten alleen in een klein gangpad dwars doorheen het midden. Daar lagen een paar mooie kunstboeken om je mee te vermaken.
Riviertje de Dijle in het Groot Begijnhof
Door Mjansen op de Nederlandstalige Wikipedia, CC BY 2.0 be, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2947742
Hoekje in het Groot Begijnhof van Leuven. 
Door Trougnouf (Benoit Brummer) - Eigen werk, CC BY 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=74167596
Spaans Kwartier in het Groot Begijnhof van Leuven. Deze wijk op de linker Dijle-oever is ook bekend als Aborg
Door Mjansen op de Nederlandstalige Wikipedia, CC BY 2.0 be, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2947734
Bezoek aan het 
Belevingscentrum Tildonk 1914-1918
Ursulinnenklooster
Het Belevingscentrum is ondergebracht in het imposante Ursulinenklooster van Tildonk, een historische en symbolische plek. Het was de uitvalsbasis van waaruit de Duitse generaal Von Beseler de belegering van Antwerpen coördineerde. Na de Val van Antwerpen werd hier bovendien de overgave bezegeld.
Deze imposante ruimte hebben wij dan weer niet kunnen zien....
Bart Swings Brasserie. Herent.
Op de laatste avond hier heerlijk gegeten. Bart Swings is schaatser, in Heerenveen werd hij op 4 maart 2023 (één dag voor onze aankomst!) wereldkampioen op de massastart.