dinsdag 29 september 2015

Oekraïne bestaat niet - Bijeenkomst Seniagroep over Grensland, Marc Jansen.

Die uitspraak hierboven is niet van mij, maar is (en was) een gangbare mening onder de Russen: 'Oekraïne en de Oekraïners bestaan niet...'
Hij wil Oekraïne onder zijn invloedssfeer
Vandaag kwamen we als Senia-groep bijeen om Grensland van Marc Jansen te bespreken. Zie mijn eerdere BLOG hierover.
We kwamen aan via het prachtige landschap....
... met aangeklede boomstammen langs de weg (hoewel iets minder erg dan hier).
(Waarom is dat, Hans? )

Helaas ontbraken er een aantal van onze mede-leden. Wij hebben daardoor extra ons best moeten doen.

Oekraïne. 
Het is opmerkelijk, dat Oekraïne weer helemaal actueel is door het zogenaamde Associatieverdrag dat de werkgroep GeenPeil tot inzet heeft gemaakt van een raadgevend referendum. Met 450.000 stemmen gaat dat referendum er wel komen.
De journalist Jan Roos en historicus Thierry Baudet van GeenPeil
Voorstanders van dat verdrag - dat voornamelijk schijnt te gaan  over het opheffen van allerlei handelsbarrières - willen Oekraïne helpen met hun economie; maar ook willen ze bereiken dat bijvoorbeeld de rechtspraak wordt aangepakt. Tegenstanders zijn bang voor een oorlog met Rusland, en/of voor een stroom mensen die uit vanuit de Oekraïne Europa zal gaan overspoelen.
Ik zelf heb mijn mening nog niet bepaald, maar voel wel wat voor de stelling, dat Oekraïne het beste af is met neutraliteit. Rusland wil nu eenmaal niet dat Oekraïne onder West-Europese invloedssfeer komt; en wij van onze kant hebben liever niet dat Poetin het daar voor het zeggen krijgt.
Er wordt overigens landelijk ook niet echt een inhoudelijk debat over dit verdrag gevoerd, alleen over de democratische gevolgen ervan. Wij kwamen er in onze bijeenkomst zijdelings over te spreken.
Om de verwarring compleet te maken: het associatieverdrag IS al ondertekend, in september 2014. Alleen de implementatie is opgeschort. Zie het NRC van juni 2014.

Ziehier vijf vragen over het verdrag, beantwoord door BNR. Om een klein beetje wijzer te worden.

Terug naar de Senia-bespreking:
Niemand was blij met dit boek, in die zin, dat het ons met de gruwelijkste informatie confronteerde. De geschiedenis is keihard geweest voor dit land en de diverse volken die er geleefd hebben. Daarbij was het land steeds onder invloed van één van de overheersende buurlanden. Wim herhaalde (over Oekraïne gesproken) de woorden: 'geschichtslose Völker'. Dat zijn volken die 'bij gebrek aan een eigen staat, geen eigen geschiedenis hebben.' Ik vind dat een aangrijpende term, zeker gezien juist de geschiedenis van het land.
Deze cartoon beeldt de strijd uit die er vandaag de dag ook nog gestreden wordt om de invloedssfeer in Oekraïne: Amerika, Europa en Rusland. Een gevaarlijke situatie.
Voor ons alle vijf was dit ook een moeilijk boek door de overdaad aan informatie. In het algemeen vinden wij het prettig als een geschiedenis wordt verteld aan de hand van een paar hoofdpersonen, zoals bijvoorbeeld bij  De Boerenoorlog, van Martin Bossenbroek. Wel heb je met dit boek van Jansen ook een goed naslagwerk in handen, maar om te lezen is het zwaar.
Ik zelf ontspoorde bij vraag tien, bloos.
Vraag 10, Agnes
Ik ga mijzelf hier niet zitten verbeteren, dan moet ik nog een keer door die ingewikkeld geformuleerde vraag heen, haha. Wat in de erop volgende discussie naar buiten kwam, was wel interessant: als Duitsland vriendjes had zitten in Oekraïne, dan hadden ze wellicht bij hun veldtocht door Rusland van hen gebruik kunnen maken voor een goede bevoorrading van eten, kleding, schoeisel enzovoorts.
In Tons aantekeningen kwam deze verhelderende kaart boven tafel. Ton wilde ermee laten zien hoe groot Oekraïne was. 'Ja maar Ton, dat is toch niet Oekraïne...?' - Nee, dat wist hij ook wel, en hij wees het goede gebied aan. Hans reageerde:  'Hij wilde een bruin voetje halen,' :-)

Google is een zegen! Dat zie je maar weer aan bovenstaande kaart, die Ton kreeg door te zoeken naar Wit-Rusland. Zijn topografische kennis van dit gebied is verhoogd.
Wim en ik hadden éénzelfde zinsnede opgetekend, over de oorzaak van de Jodenhaat bij vraag 5: 'Joden vormden de belichaming van de gevreesde moderniteit.'  - Ik wist wel dat die zin niet van mijzelf kon zijn!
Babi Jar, het ravijn nabij Kiev, waar in 1941 vele duizenden Joden zijn omgebracht. De plek zelf is niet als historische plaats gemarkeerd. De foto is meen ik van 2003.
Ik plaats deze foto als herinnering aan het ongelooflijk ernstige antisemitisme in Oekraïne.
Vergelijk dat eens met het Holocaust-Mahnmal in Berlijn: monument in een land dat zich wél zijn eigen wandaden herinnert.
Het kon niet uitblijven: wij kwamen ook te spreken over de vluchtelingen die Purmerend wil herbergen.
Eén van de mogelijke locaties is dit weiland; het strekt zich nog een stuk naar links en naar rechts toe uit. 
Eerder was er sprake van dat hier een rugby-club gehuisvest zou worden. Het ligt op het kruispunt van de Groeneweg en de Westerweg, Purmer-Zuid.
Voorlopig beletten boze Purmerenders dit AZC.
Het is nummer vier dat 'in mijn achtertuin' ligt. Zie verder de NOTA van Nijenhuis, van 22 september 2015. 
Oef, van de Oekraïne naar hier. De wereld is klein.....

zondag 27 september 2015

De hemel op aarde, Pieter Kuipers, 2013.

De mooie, maar doodzieke  Moniek Verheije kust de dertienjarige diep gelovige Bart Geraedts, hier op de poster van deze film. Het wordt een drama-film genoemd, maar ik moest er af en toe hard om lachen.
Huub Stapel is de pastoor, Oom Sef 
Zo ga je er uitzien na een auto-ongeval; Jeroen van Koningsbrugge, als vader Wiel 
Onze kleine heilige - soms echt overtuigend neergezet voor mij, met mijn katholieke jeugd - doet alles voor de ongelovige Moniek. Hij draait zelfs op voor de diefstalletjes van haar stoute broertje. 
Barts ouders in de kerk; Gertie wordt gespeeld door Lies Visschedijk, die we al kenden van Gooise Vrouwen. 
De hele crew.
Trailer
De muziek bij deze film is van Rowwen Hèze. 
De film kreeg van VPRO-cinema slechts 2 sterretjes. Ik was moe, had een dag lang veel gepraat, en had behoefte aan niet diepgravende ontspanning. Die vond ik wel in deze film. ;-)

Amour, Michael Haneke, 2012.

Vrijdag 8 maart 2013 zagen Ton en ik deze film voor het eerst, en ik weet nog hoe we toen na afloop sprakeloos naar huis fietsten. Het duurde heel lang voor we elkaar weer aan konden kijken, laat staan praten over wat we gezien hadden.
Ik veronderstel dat 'iedereen' deze film inmiddels gezien heeft: over een oud echtpaar, George en Anne, beiden muziekleraar, van wie de vrouw aftakelt na een beroerte. We maken het hele proces mee, van de eerste keer dat Anne een black-out heeft, tot en met het moment dat George besluit haar met een kussen te verstikken. Zij heeft al veel eerder gezegd niet meer te willen leven.
Op de poster staart zij in het niets, en reageert nergens meer op. 
Dit is een moment in de film dat goed illustreert hoe moeilijk ze het samen hebben: zij wil niet meer drinken, hij dringt het haar toch op. Ze spuugt het terug, hij slaat haar in het gezicht. Daarna verontschuldigt hij zich tegenover haar, beleefd, zoals hij altijd tegenover haar is geweest.
Dit is een dagdroom van hem, terwijl hij een cd beluistert. De tijd dat zij op de vleugel speelde is voorgoed voorbij. Zij ligt in bed, is al onbereikbaar ver weg.
De keuken waar ze samen eten.
Regisseur Michael Haneke met de voor deze film verworven Gouden Palm.
De hoofdrolspeelster, Emmanuelle Riva, hier op 86-jairge leeftijd, ik meen in 2013.
Haar tegenspeler, Jean Louis Trintignant, in 2012, links; rechts een jongere versie. (Hij is geboren in 1920)
Hun dochter Eva, gespeeld door Isabelle Hupert.
Trailer
Een bijzonder ontroerend moment: George heeft een duif gevangen onder een deken in zijn huis. Als kijker heb je geen idee wat hij wil met dat dier. Als hij hem te pakken heeft, gaat hij met veel moeite zitten op de stoel in de gang, helemaal alleen, en koestert en aait het dier.
De tweede keer de film zien was anders dan de eerste keer; het sprakeloze dat we tegenover elkaar hadden, was er nu niet meer in die mate. De schrik bijvoorbeeld bij de openings-scene, als de deur naar het appartement  met geweld wordt geopend, en het lijk wordt gevonden; of de scene dat de man een nachtmerrie heeft. Beide hadden nu niet meer het verrassingseffect van de eerste keer. Al was er nog altijd de schok.
Mij blijft de vraag maar bij, wat er met George is gebeurd: vermoedelijk ook gestorven, maar hoe, of waar.... Dat blijft me bezig houden.
Een aanrader destijds van Kristien Hemmerechts, van wie ik een workshop volgde. Inderdaad: een zeldzaam mooie, authentieke film.


dinsdag 22 september 2015

Refrein van de honger, J.M.G. Le Clézio, 2010 (2008)

Nederlandse editie, 2010 
Het Franse origineel, 2008.
Nieuwsgierig geworden door het boek Diego en Frida haalde ik dit boekje Refrein van de honger uit de bibliotheek. Het is een vertaling van Maria Noordman van het boek Ritournelle de la Faim.
Het boek begint magistraal, met een beschrijving van iemand met honger die eet.
Ik citeer hier een stukje dat gaat over melkpoeder, uitgedeeld door het Rode Kruis:
De melkpoeder waarover Le Clézio schrijft.
"Voor mij staat dat (die melkpoeder, AdW) lange tijd voor de zachtheid zelve, zachtheid en rijkdom. Ik schep het witte poeder met volle lepels uit het blik en ik het op, tot ik er haast in stik. Ook dit is geluk voor mij. Geen enkele room, geen enkel gebak, geen enkel dessert heeft me later zó gelukkig gemaakt. Het is warm, compact, een ietsje gezouten, het knispert tussen mijn tanden, tegen mijn tandvlees, en loopt als een dikke vloeistof mijn keel in."
De slotregel van dit stuk, getiteld  'Ik weet wat honger is'  vermeldt, dat het verhaal dat nu volgt om een andere honger gaat.
Ik heb het verband eerlijk gezegd niet goed kunnen vinden; zie verderop.
Van internet haalde ik de informatie, dat Le Clézio met dit boek een portret van zijn moeder maakte. Hij noemt zijn romanpersonage Ethel Brun. Ze is geboren op Mauritius, en verhuist met haar familie naar Frankrijk. Het boek begint in 1931, Ethel is dan 10 jaar oud.
Locatie Mauritius
Ze heeft een heel liefdevolle verhouding met haar oudoom Soliman. Tussen de regels door lezen we dat zij weinig aan haar ruziënde ouders heeft, des te meer aan deze oom. Hij koopt 'het paarse huis', de planken onderdelen van een Frans-Indiaas huis, waar Ethel en haar oom zo van genoten hebben op de wereldtentoonstelling.
Maar de planken blijven in de tuin liggen, en oudoom Soliman overlijdt.
Intussen is er een nieuw meisje op school gekomen, Xenia, dochter van gevluchte Russische adel. Ethel hangt aan dit meisje als aan een wonder, omgekeerd merken we dat Xenia nauwelijks interesse opbrengt voor het wel en wee van Ethel. Ze lijkt er echter niet onder te lijden.
Ethel erft het hele bezit van oudoom Soliman, maar haar vader Alexandre ontfutselt haar al dat geld. Flierefluiter die hij is, liegt hij zijn eigen dochter maar wat voor, belegt het hele kapitaal in de verkeerde dingen en bedriegt bovendien zijn echtgenote. Bijna al het geld verdwijnt, het beetje dat overblijft dankt Ethel aan zichzelf.
Xenia verdwijnt geruisloos van het toneel, we zien Ethel vrij opeens als een adolescent die haar vader nu en dan de les leest.
Een verschijnsel dat een steeds prominentere plaats inneemt in het boek zijn de salonbijeenkomsten van de familie, met alle tantes. Daar wordt ook de politiek besproken, Hitler wordt bewonderd.
Ethel neemt een afgezonderde plaats in in de familie. Ze krijgt een relatie met Laurent, die ook al afwijkt van de familie-mening in de salon.
De familie wijkt uit naar Nice, er is tijdens de oorlog honger en ellende. De minnares van Alexandre is er verschrikkelijk aan toe, maar draagt haar zware armoede én honger heroïsch.
In dit boek las ik voor het eerst van de deportatie van de Joden naar het Vel'd'Hiver; schrijfster Tatiana de Rosnay.
Het boek eindigt met een overzicht van alle ellende de Joden aangedaan, speciaal de verzameling van de Joden in het wielerstadion. Ik kende die geschiedenis zoals zoveel mensen alleen uit Haar naam was Sarah. In dít boek (van Le Clézio) komt het een beetje uit de lucht vallen, het enige verband is de sympathie van de foute familieleden met Hitler.
Zoals een recensent schreef: het verhaal begint spannend, maar eindigt erg traag. (Mijn woorden, wel die strekking.)
Het verhaal wordt een hommage aan de moeder, omdat zij dwars tegen alle denkbare tegenslag in, de familie weet te redden van de totale ondergang, en zelf een normaal leven weet op te bouwen. Zij vertrekt met haar Laurent naar Canada.
De titel blijft dan wat onduidelijk: de letterlijke honger van het begin - van wie is die honger? - die terug zou moeten keren in het verhaal, maar dan in een andere vorm?? - zien we terug bij de minnares van Alexandre in Nice. Misschien moeten we het leven van Ethel zien als 'een leven met een vorm van honger', omdat na de dood van haar oudoom haar de liefde van ouders onthouden wordt: haar eigen ouders ruziën, haar eigen vader besteelt haar. Toch zou ik zelf deze titel niet kiezen, en vind ik het boek ook niet consistent.
Ik geef hier nog wat foto's van het waar gebeurde drama in Parijs, in het wielerstadion, met welke gruwelijke geschiedenis de auteur zijn verhaal ook beëindigt.
Ruim 13.000 Joden samengebracht in het Vel'd'Hiver, en later gedeporteerd naar de vernietigingskampen. 
Autobussen gebruikt om de Joden naar het stadion te brengen 
De Franse politie werkte samen met de  SS om de Joden op te pakken.
Jean-Marie Gustave le Clézio, auteur van dit boek, en Nobelprijswinnaar voor de literatuur in 2008.




donderdag 17 september 2015

Brinklaan-Reünie, Zondag 13 september 2015


Ergens in het voorjaar van het jaar 2015 werd dit idee geboren....
... in het hoofd van Job Bogaard;  het sloeg meteen over naar Nienke....
Centrum was dit voormalige huis aan de Brinklaan 7, Bussum, en zijn bewoners.
 
Daar begint onze gedeelde geschiedenis:  met 'Oer-Oma' Bogaard.
De meesten van ons kennen haar van deze foto op het dressoir. Haar man overleed aan de Spaanse griep, in 1919. Zij hadden samen vier kinderen, Bep, Jo, Bertha, en Nol.
Bep, de oudste, trouwde in 1938 met Käthe Stenzel, Duits dienstmeisje. Pa verdiende de kost in dienst van Bussumse wasserijen. Voor meer hierover zie mijn blog Wij zaaien noch wij maaien niet.
Zij kregen samen zeven kinderen: Trudy (1938), Anneke (1941), Hans en Ed (1942) (Ed overleed in 1974), Ton (1946), Mieke (1947) en Lenie (1949).
                            Links Ed omstreeks 1969; rechts met  Tonny, circa 1971.  

Job: Zo'n reünie organiseren is een hoop werk!
Ik begin maar eens met het inventariseren van de mensen die in aanmerking komen:
   
"Bogaard"
Partner
Kind
Totaal aantal personen
Leeftijd kinderen
Anneke
1
Mieke
Peter
2
Hans
Jose
2
Tonny
Ton
2
Ton
Agnes
2
Trudie
Evert
2
Lenie
Charles
2
Kitty
Rhalf
Yoda
2
11 jaar
Pim
1
Ton A.
Cecilia
Angelique
3
Angelique 19 jr
Debbie
1
Rick
Liesbeth
1
Marcel
Kjille
Jorrit
Reinder
4
11 en 9 jaar
Pascal
Debby
Rowena
Damian
Melanie
5
11, 10 en 8 jaar
Ronald
Jantina
2
Daco
Karina
Justin
Maarten
2
4 en 1,5 jaar
Micha
Mariska
Flor
Emmee
Birthe
5
10, 7 en 5 jaar
Mignon
Floris
Marjolein
Olivier
Thomas
5
10, 8 en 6 jaar
Job
Nienke
Timo
David
4
9 en 7 jaar
Dennis
Monique
Maarten
Ruben
4
6 en 5 jaar
Tessel
Joost
2
Kim
Jeroen
Jasmijn
Niels
4
9 en 6 jaar

Nienke: Dat ging lekker snel! En ze komen bijna allemaal. Nu eerst eens kijken wat er allemaal moet gebeuren.                                  
 
Job: Weet je wat: we schakelen twee knechtjes in! Timo en David....
 
Dan gaan de boodschappen super snel....

Job: Lijkt me een leuke locatie. Onleesbaar? Er staat dit:
De Elswoutgroep verhuurt een gedeelte van de historische boerderij aan (scouting)groepen tot 35 personen. U heeft dan de beschikking over 4 ruimten in een typisch Scouting-clubgebouw. Een gezellige, basic ruimte met het hoogstnoodzakelijke, voor die groepen die vooral komen voor het naastgelegen bos en duingebied.
Accomodatie
Begane grond:
Stamhok: met keuken, zit- en eethoek. ± 20m2
Washok: moderne douche-, wc en wasruimte. ± 15m2
1e etage:
Welpenhorde: slaap/recreatieruimte. ± 35m2
Beverhorde: slaap/recreatieruimte. ± 20m2
tot max. 35 personen
Voorzieningen
CV, douches, toiletten, wasruimte.

Nienke: Dat ligt in het duingebied Zuid-Kennemerland, mooi!

Job: Zag je dat het boerderijtje waar ze in huizen, een Rijksmonument is?  Uit de 18e eeuw.
Nienke: En de Eerebegraafplaats uit de Tweede Wereldoorlog is daar vlakbij.
Job: Ja, daar liggen allemaal verzetsstrijders. Hannie Schaft onder anderen.
Nienke: Het lijkt me uitstekend. Maar waar moet iedereen parkeren? Vóór het Nationaal Park is toch betaald?

Job: Jawel, maar voor de hockeyclub kan ook. Daar is het gratis.
Zijn ze daar nou aan het fikkie stoken???

Nienke: Nee joh, kijk maar eens goed.
Job: Oh ja. (.....)
Ik lees dat de fauna in het natuurgebied erg bijzonder is.

Het locomotiefje (Chorthippus apricarius).
In het natuurgebied Zuid-Kennemerland zijn bijna 20 verschillende vlindersoorten bekend. Het is een van de drie plaatsen in Nederland waar het locomotiefje voorkomt, een sprinkhaan.
Nienke: Kijk, nog een stukje geschiedenis:

Opening van het Troephuis, op het terrein van Bleek en Berg.
1 juli 1939. 
Job: Verdomd. Het staat er nog.
Nienke: Allemaal leuk voor een quiz, Job...
Ik kan bijvoorbeeld vragen welke groenten  Pa Bogaard allemaal in zijn tuin verbouwde.
(Wat hebben we er lekker van gegeten...!)
Job: Ik ga ook maar eens aan de slag met een kaartje te maken voor de aanvliegroute.... Er zijn daar weg-opbrekingen.
Nienke: En ik ga eens bedenken welke spullen er in huis moeten komen:
Wijn
Vlees
Limonades en frisdrank
Zoutjes
Koek bak ik zelf...
Job: Hmmmmm, ja, dat kan jij heel goed!
Job: Ton belde nog op, hij neemt de Stamboom mee; de kleine....
... en de hele grote, van de familie Boomgaard erbij. Die is onleesbaar hier, maar veel duidelijker te lezen op deze site:
Nienke: Ik geloof dat we er zo wel zijn. Jongens, het feest kan beginnen!
Op zondag 13 september 2015 was het zo ver. Onder dit klokje.....
iedereen werd welkom geheten met koffie en lekkers....


De drie Tonnen
Nog eens...
Er was er toch nóg eentje....?
Een praatje hier en daar.
Peter en Pascal
Jantina en Debby
Daco, Mignon, Job.
Charles, Evert, Anneke, Trudy.
Monique, Joost, Cecilia (van Ton Agterberg), Tessel.
Kjille, Debby, Marcel
De kinderen zoeken hun eigen weg





Kitty, Yoda
Cecilia, anderen, op de rug.. 


Volgens mij wordt de quiz hier uitgelegd...
Intussen, bij de kampvuurplaats, verdwijnen de enige 5 lucifers en honderden servetjes.
En beleven alle aanwezige kinderen...
.... de tijd van hun leven....
....met heerlijk fikkie-stoken
Het lukt wel!
We gaan de stamboom veraanschouwelijken. Hier: Anneke Agterberg, met Ton, en zijn dochter Angelique. Zijn vriendin Cecilia staat hier niet bij, maar zie boven. Kitty staat hier met haar zoon Yoda ('Hij bestaat echt!'). Kitty's man Rhalf van Heusden was er niet.  Achter Anneke staat haar jongste dochter, Pim. 
Jan Agterberg, Annekes overleden echtgenoot. Uit mijn archief.

Trudy en Evert.
Mieke en Peter, met dochter Debby, en schoondochter Liesbeth. Liesbeths man Rick zat in Australië.
De Tietjerk-tak: Hans en José, Marcel en Kjille met kinderen Jorrit (11) en Reinder (9); Pascal en Debby met kinderen Rowena (11), Damian (10) en Melanie (8); Ronald en Jantina.
De telgen uit Naarden en verre omstreken: Tonny, hertrouwd met Ton Bruning; Daco, zijn vrouw Karina afwezig, hun kind Justin (4) (Maarten (1½) is er niet); Micha en zijn vrouw Mariska, kinderen Flor (10), Emmee (7) en Melanie (8); en Mignon (partner  Floris niet aanwezig) met kinderen Marjolein (10), Olivier (8) en Thomas (6).
Purmerend: Agnes en Ton, Dennis afwezig door de griep, wel partner Monique en kinderen Maarten (7) en Ruben (bijna 6); Job en Nienke, met Timo (9) en David (8); Tessel en Joost.
En Ede: Lenie met haar tweede echtgenoot Charles, dochter Kim en echtgenoot Jeroen, Jasmijn (9) en Niels (6)
Een andere verzameling: de huidige Brinklaan-telgen met hun partners.
En ten slotte: De hele groep bij elkaar.
Volgens mij was het feest bijzonder geslaagd!