Levensboek

"Iedereen is alleen maar een individu en kan zich eigenlijk ook alleen voor het individuele interesseren. Maar het individu gaat verloren, de herinnering aan het individu verdwijnt. Misschien is het daarom dat het voor de mens belangrijk is de herinnering te behouden en zijn eigen biografie te schrijven."

Goethe

Bovenstaand citaat wordt gebruikt door José Franssen, een schrijfster en andragoge die zich verdiept heeft in levensboeken. Zij maakt er haar levenswerk van anderen daarin te helpen en te stimuleren.  Ik heb het oorspronkelijke citaat gezocht, maar vond alleen het onderstaande. Misschien heeft Goethe vaker overt hetzelfde geschreven, steeds met een iets andere invalshoek.

Goethe schrijft hier dus meer over het algemene dat er in individuele levens te zien valt. Ik ga op dit aspect niet verder in. 

0-0-0-0-0-0-0

Ik kreeg een levensboek in handen, over het leven van een tuinbouwer in Noord-Holland. Ik kan vanwege de privacy niets inhoudelijks over dat boek zeggen, maar wil wel wat algemeenheden kwijt over het genre waarin dit boek past: het levensboek.

In dit geval werd het verzorgd met de hulp van een vrijwilliger van Humanitas. Het past binnen hun  thema's zingeving en (het werken aan) eenzaamheid. 

Er zijn nog meer instellingen en/of coaches, andragogen en dergelijke, die helpen met het samenstellen van levensverhalen, zoals boven geciteerde José Franssen.

José Franssen, stimuleert het schrijven van levensverhalen; andragoge.  

Humanitas gaat uit van de gedachte, dat elk leven de moeite waard is om vast te leggen. Er zullen altijd dierbare herinneringen zijn, en/of ingrijpende gebeurtenissen, die mensen graag met familie of vrienden willen delen. Niet iedereen is tot het schrijven van zijn eigen geschiedenis in staat, daarom koppelt Humanitas een vrijwilliger aan de 'historicus'. De vrijwilliger komt eens per 14 dagen langs om te luisteren, te praten en samen met de hoofdpersoon de geschiedenis te structureren tot een verhaal.

Koppel bezig met levensverhaal, zie Gezamenlijke reis langs levensfasen .

Om de week wordt het verhaal door de vrijwilliger op de computer uitgewerkt in de afgesproken vorm. Gedacht kan worden aan een boek, een magazine, fotocollage of iets heel anders.
In het boekje dat ik gelezen heb - over iemand die ik persoonlijk helemaal niet ken - kwam een leuk compleet beeld naar voren, van iemand die terugkijkt op zijn werkzame leven, zijn ouders, zijn vrouw en kinderen, zijn gedachten over godsdienst en politiek, zijn hobby's, bepaalde feestelijkheden, enzovoorts enzovoorts. Het boek was gelardeerd met foto's, maar ook met gedichtjes liedjes, grappen, invallen. Het tekende al met al die individuele mens.
Het moet voor die persoon zelf en zijn naasten heel bijzonder zijn, om zo'n 'compleet' overzicht van een leven in handen te hebben. Ik kon het alleen bezien als buitenstaander, met alle afstandelijkheid van dien - maar was toch onder de indruk als ik aan de impact dacht die het voor de betrokkene moest hebben. In het bijzonder trof mij  het harde werken, en wat er tot stand was gebracht, generatie na generatie binnen hetzelfde bedrijf. Ook ontbrak het niet aan zelfinzicht, en was het ook leuk te zien dat er altijd tijd geweest voor plezier, vakantie en ontspanning.
Er zijn ook sites te vinden met steunvragen, die je helpen zelf je levensverhaal te schrijven.
"Alsjeblieft, 111 vragen die je kunt gebruiken bij het schrijven van levensverhalen." Zo begint de website van Corinne Hamoen. Maar er zijn meer voorbeelden van vragenlijsten, ja zelfs hele hulpboeken te vinden.

Boven en onder: boekjes als leidraad. 

De aanleiding voor het schrijven van je levensverhaal kan verschillen. De een schrijft zijn levensloop uit als onderdeel van een loopbaantraject, de ander wil zichzelf beter begrijpen en de derde wil iets achterlaten voor het nageslacht.
'Wat je reden ook is het begint met je open te stellen voor je verhaal. Gun jezelf tijd. Tijd om terug te gaan in je verleden. Je merkt dan dat allerlei herinneringen opborrelen. Want dat gebeurt als je op zoek gaat naar je verleden.' - Hier spreekt een ZELFCOACH.

Maar zo kan het ook. Zonder woorden....

Poëzie-album

Sigarenbandjes-album 

"Een fotoalbum, een verzamelalbum, autobiografie en poëziealbum in één. Verzameling van dierbare en waardevolle herinneringen, die je helpen terug te blikken op je leven. Als je een levensboek maakt, verzamel je gaandeweg fragmenten uit je leven. Het is alsof je een ketting aan het rijgen bent. Elke keer vind je weer een kraaltje dat je mooi vindt en zo wordt de ketting langzaam maar zeker groter en groter met heel verschillende soorten kraaltjes. Bijvoorbeeld de aankondiging van een feest en een foto van jou op het feest, met daarbij jouw verhaal over het feest. Of een verhaal over iets dat je graag doet, zoals toneelspelen. Of een herinnering aan iets van vroeger."

Ik las ergens overigens ook nog een aardige waarschuwing:
Niet altijd is het schrijven van een levensverhaal even leuk. Er komen onherroepelijk ook nare herinneringen boven. Sommigen geven hierdoor hun project op. Over dit probleem zijn ook weer handige tips te vinden:

Tips voor het omgaan met je emoties bij het schrijven van je levensverhaal: zie DEZE SITE