Le salaire de la peur, Henri-Georges Clouzot, 1953.

Poster

Regisseur Henri-Georges Clouzot, 1907-1977; gespecialiseerd in thrillers. 

Een zeer spannende film, die nog altijd niet verouderd is! Gemaakt naar een boek van Georges Arnaud (pseudoniem van Henri Girard) met dezelfde titel.

Boekomslag. Er schijnen wat afwijkingen te zitten tussen film en boek, waar Arnaud niet blij mee was. Clouzot bracht vaker wijzigingen aan. 

Schrijver van het boek, Georges Arnaud (pseudoniem van Henri Girard). 1917-1987.

We lazen de aankondiging met de vier sterren op CANVAS, en waren benieuwd, zeker omdat de film al zo oud is. We waren getroffen door het langzame begin, dat zeker niet spannend te noemen was. Wel worden daar de verhoudingen tussen de personen goed gekenschetst. Bovendien, toen ik dat stuk voor de tweede keer zag, troffen mij toch méér dingen.

Macho-Jo met vriend Mario

Zoals de hardheid van de wereld (de dominantie van Jo, onder andere als hij de fles champagne van Luigi kapot slaat; ook verdwijnt er zomaar een uitgekozen chauffeur, we verdenken Jo, al wordt dit niet uitgesponnen; de behandeling van vrouwen - de vriendin van Mario is minder dan niks, zo komt het over). Er is geen tederheid. 

Vrouw onderdanig; moet vooral niet huilen. 

Verder vond ik de schildering van de plaats treffend: de 'vultures' die ik zo goed ken uit het boek The Power and the Glory van Graham Greene. 

,

Er wordt geen land genoemd. Het is niet Mexico, vermoedelijk Venezuela. 

Maar het boek komt pas echt goed op stoom als de vier uitgekozen mannen de tocht van 500 kilometer gaan maken naar de oliebron die in brand staat. Ze reizen met jerrycans vol nitroglycerine, en elke bobbel in de weg kan fataal zijn.
En wat we hierover te zien krijgen, is razend spannend!.

Hier en daar prachtig landschap. De film is opgenomen in Zuid-Frankrijk.

 Daarbij speelt de angst een overwegende rol, want iedereen reageert daar weer anders op. Vergelijk deze dialoog tussen Mario en Jo:
Mario : "Le pognon (de poen, AdW) faudra le gagner, faudrait jouer avec les pédales. C’est pour ça que t’es payé."
Jo :  "Tu crois que t’es payé pour conduire un camion ? pauvre môme (jochie, AdW) T’es payé pour avoir peur ! T’as pas compris, c’est ça la division du travail. Toi tu conduis, puis moi, j’crève de peur ! Crois-moi, t’as la meilleure place."

Links Mario (Yves Montand), rechts Jo (Charles Vanel)

Links is Bimbo, de chauffeur van de andere vrachtwagen. Komt om.

En hier links is Luigi, rijdt samen met Bimbo. 

In de bar, we zien onder anderen Luigi, Mario, en Bimbo.

Mario met vriendin.

De bazige, dominante Jo blijkt de lafaard van het viertal. Hij laat zijn compagnon Mario in de steek als die een verschrikkelijke manoeuvre moet maken, met de wielen boven de afgrond. De rollen zijn van dan af helemaal omgedraaid, Mario is de baas.

Jo laat Mario deze doodenge klus alleen opknappen. 

Maar Jo ontkomt niet aan medewerking. Hij moet door een diepe poel van modder e/o olie heen, om Mario daar doorheen te kunnen loodsen. Het is, tussen haken, de krater die de explosie van de vrachtwagen van de andere twee getroffen heeft.

De krater, met de lekke oliepijpleiding.

Mario kon niet anders dan over het been van Jo heenrijden.

Jo breekt zijn been, Mario lijkt gevoelloos te zijn voor zijn leed. Jo voelt dat zijn been aan het afsterven is, als ze doorrijden. Mario probeert hem wakker te houden, maar Jo sterft.

 Onderweg naar de brand, laatste stuk, met de dood van Jo.

De andere twee, Luigi en Bimbo, werken veel meer samen. Luigi heeft niet lang meer te leven, hij heeft veel rommel in zijn longen. Bimbo scheert zich tijdens het autorijden, zijn vaders laatste wens was zich voor zijn dood te douchen.
Even later zien Jo en Maria een explosie achter zich.
Mario is dus de enige overlevende van de tocht. We zien hem aankomen op de plaats des onheils, en dit keer was ik getroffen door de levensechte beelden van de brandende oliebron. Wat een inferno!
De missie is volbracht.

Aan het thuisfvront danst zijn liefje, Mario danst als het ware in zijn auto, hij heeft de tocht overleefd, en is met een bom duiten onderweg naar zijn vriendin.
Helaas komt dat vrolijke rijden hem duur te staan. Einde film. 

Er is onder de link: ANALYSE (in het Frans) wat meer achtergrondinformatie te vinden.
Ik was geïnteresseerd geraakt door de figuur van Georges Arnaud, de schrijver van het boek. Deze heeft een heel bewogen leven geleid, met diverse beroepen, onder andere als onderzoeksjournalist. Het bekendst is hij geworden (voor zijn boek Le salaire de la peur) door de verdenking van een drievoudige moord, onder anderen op zijn vader en tante. Dit zou zijn gebeurd op het kasteel d'Escoire,

Chateau d'Escoire

Henri Girard heeft hiervoor 19 maanden vast gezeten, maar werd er toen door zijn advocaat uitgepraat; en vrijgepleit van de beschuldiging. 

Ik begreep, dat er tot op de dag van vandaag geen zekerheid over bestaat. Philippe Jaenada schreef het boek La Serpe (het snoeimes, AdW). Meer informatie onder de link Over La Serpe, boek van Philippe Jaenada, over de drievoudige moord waarvan Arnaud verdacht werd. Dit boek is meen ik van 2017.

In 1999 verscheen van Jacques Lagrange Du crime d'Escoire.

Er is ook een biografie verschenen over Arnaud, getiteld Vie d'un rebelle, van Roger Martin. In 2010.

De schrijver is ervan overtuigd dat Arnaud onschuldig was aan de moorden.

Roger Martin

Trailer

Het is leuk om in deze film te zien en te horen, dat er een veelheid aan talen gesproken wordt in het Midden-Amerikaanse land. Duits, Italiaans, Engels, Spaans. Henri Girard heeft zelf een aantal jaren in dergelijke omstandigheden geleefd. 

Boekbespreking van La Serpe. In het Frans, ongeveer 5 minuten. La Serpe is een ongelooflijke pil, maar het schijnt de moeite te lonen. Op zijn sterfbed zou Arnaud hebben toegegeven dat hij de moordenaar was van de drie mensen op Kasteel Escoir.