Rebecca; Daphne du Maurier, 1938 (1979 Nederlandse vertaling).

Opnieuw bijzonder om een boek te herlezen dat ik al sinds mijn jeugd ken! Het stond bij mijn ouders in de boekenkast, ik las het als jong meisje. De reden om het te herlezen was dat de film met dezelfde naam (gemaakt door Hitchcock) weer eens uitgezonden werd. Die heb ik nog op de recorder staan, nu ik het boek uit heb, mag ik de film ook zien.
Ik zal ook daarover schrijven, straks.

Engelse editie

Ik was het verhaal eerlijk gezegd een beetje vergeten, maar al lezende kwamen er toch wel weer belangrijke verwikkelingen terug.
Ook was het deze keer een beetje een cultuurschok om het te lezen. Het is tegelijkertijd een ongelooflijk traag boek, én het is razend spannend.
Verder vond ik het maar vreemde trekjes vertonen; bijvoorbeeld zoals de hoofdpersoon zichzelf ziet, en voortdurend omlaag haalt. Dat doet hier en daar wel heel erg ouderwets aan, uit een tijd dat niemand nog van assertiviteit gehoord had. Ik merk nu trouwens bij mijzelf op, dat ik niet eens weet wat de voornaam van de vertelster, de ik-figuur is, tevens hoofdpersoon. Ja, dat ze de tweede Mevrouw De Winter is.....

Een jonge Daphne du Maurier. Ze leefde van 1907 tot 1989.

Uiteindelijk komt de waarheid in het boek niet aan het licht. Dat  er een moord gewoon geaccepteerd word, werkt ook nogal bevreemdend.
Het verhaal kan kort verteld worden: gezelschapsdame van de snobistische Amerikaanse mevrouw Van Hopper ontmoet de weduwnaar Maxim de Winter en trouwt nogal hals over kop met hem. Ze trekt met hem in op zijn landgoed (hoe dat beheerd en bewoond wordt laat ook een bepaald tijdsbeeld zien, met de vele bedienden en de rare overvloed bij de maaltijden). Op elke mogelijke manier beschrijft de ik-figuur haar eigen onhandigheid, onwetendheid en linksheid. Mevrouw Danvers zwaait in wezen de scepter in het grote huis, en al gauw komt de ik-figuur erachter dat de vorige Mevrouw De Winter nog erg levend is in ieders gedachten. 'Ik' vergelijkt zichzelf voortdurend met haar en voelt zich tekortschieten.

In de illusie van dit 'droombeeld' komen gaten te vallen als onze heldin stukje bij beetje te weten komt dat die Rebecca zo'n lieverdje niet was. En wat erger is: het verhaal van haar verdrinking blijkt niet te kloppen, haar eigen lieve Maxim heeft zijn eerste vrouw doodgeschoten en in de kajuit van haar zeilscheepje opgesloten, voordat hij het tot zinken bracht.

De schrijfster op latere leeftijd.

Die waarheid komt niet aan het licht, ik zei het al. Er wordt integendeel uit alle macht bewezen dat de moord een zelfmoord was, omdat Rebecca ongeneeslijk ziek was. Ondanks de moeite van de onaangename neef, die wéét dat het geen zelfmoord was. Met hem had Rebecca een verhouding.  Maar zijn onsympathieke uitstraling is genoeg om Maxim te laten winnen.
Mevrouw Danvers en Rebecca waren twee handen op één buik. Als de ik en Maxim in de nacht naar huis rijden, zien ze dat het mooie Manderley in de fik staat. Vanaf dan leiden ze een zwervend bestaan, van hotel naar hotel. Gelukkig samen, dat wel.

Héél leuk om zo'n ouderwets boek nog eens te lezen! Juist met die gekke dingen erbij, het blijft een bijzonder boek. Ik ben benieuwd naar de film. (Heb ik trouwens ook al eens gezien, ik zal het merken.)

Het begin van de roman; langdradig, en toch pakt het je.

In DIT ARTIKEL lezen we, hoe Rebecca voor Du Maurier zelf een studie in jaloezie was. Het gaat om haarzelf, hoe ze zich voelde tegenover de eerste verloofde van haar man.
In ditzelfde artikel vertelt haar zoon, hoe beide mevrouwen De Winter delen van het karakter van Du Maurier weerspiegelen: zowel verlegen, als goed in bijvoorbeeld zeilen, en in sociaal gedrag; alles waar ze in het boek zo jaloers op is..

Het is even de vraag wie nu eigenlijk de hoofdpersoon van het boek is: de ik-figuur zonder naam? Rebecca? Of het prachtige grote landhuis, met alle schoonheid van zee, bossen en tuinen eromheen?
Misschien maakt die combinatie het boek ook wel zo mooi.

Uit dit web van verlegenheid breekt de heldin tenslotte wel los; hoe meer er van de waarheid over Rebecca onthuld wordt, hoe zelfverzekerder ze wordt.

Hier een kort gesprekje met haar zoon, over het huis dat Daphnes moeder kocht, bij een rivier. Het doet erg denken aan het huisje van Rebecca, bij de zee, waar ze stiekem haar lovers ontmoette.

Opvallend vond ik de invloed die Du Maurier volgens haar zoon heeft ondergaan van de gezusters Brontë. Ik zeg dit, omdat het verhaal Rebecca trekken heeft van Jane Eyre. (Met daarin ook een landgoed (Thornfield Hall), de hoofdpersoon als tweede echtgenote, het landhuis dat in vlammen opgaat.)

Een laatste opmerking moet ik nog maken over het boek Terugkeer naar Manderley; het is geschreven door Sally Beauman. en vertelt het verhaal van Rebecca zelf.
Het lokt mij niet aan.