vrijdag 1 oktober 2021

Ithaka, K.P. Kavafis, 1911

Konstantínos Petros Kaváfis, 1863-1933

Ithaka

Als je de tocht aanvaardt naar Ithaka
wens dat de weg dan lang mag zijn,
vol avonturen, vol ervaringen.
De Kyklopen en de Laistrygonen,
de woedende Poseidon behoef je niet te vrezen,
hen zul je niet ontmoeten op je weg
wanneer je denken hoog blijft, en verfijnd
de emotie die je hart en lijf beroert.
De Kyklopen en de Laistrygonen,
de woedende Poseidon zul je niet treffen
wanneer je ze niet in eigen geest meedraagt,
wanneer je geest hun niet gestalte voor je geeft.

Wens dat de weg dan lang mag zijn.
Dat er veel zomermorgens zullen komen
waarop je, met grote vreugde en genot
zult binnenvaren in onbekende havens,
pleisteren in Phoenicische handelssteden
om daar aantrekkelijke dingen aan te schaffen
van parelmoer, koraal, barnsteen en ebbehout,
ook opwindende geurstoffen van alle soorten,
opwindende geurstoffen zoveel je krijgen kunt;
dat je talrijke steden in Egypte aan zult doen
om veel, heel veel te leren van de wijzen.

Houd Ithaka wel altijd in gedachten.
Daar aan te komen is je doel.
Maar overhaast je reis in geen geval.
't Is beter dat die vele jaren duurt,
zodat je als oude man pas bij het eiland
het anker uitwerpt, rijk aan wat je onderweg verwierf,
zonder te hopen dat Ithaka je rijkdom schenken zal.
Ithaka gaf je de mooie reis.
Was het er niet, dan was je nooit vertrokken,
verder heeft het je niets te bieden meer.

En vind je het er wat pover, Ithaka bedroog je niet.
Zo wijs geworden, met zoveel ervaring, zul je al
begrepen hebben wat Ithaka's beduiden.

K.P. Kavafis
vertaald uit het Grieks: Hans Warren en Mario Molengraaf

Toelichting:
Dit is één van de beroemdste gedichten van KavafisHet  verwijst naar het eiland, waarnaar Odysseus na tal van omzwervingen  terugkeerde. 

Ithaka is een van de inspiratiebronnen bij de cursus Zenvol leven op elke leeftijd; een webinar van het najaar 2021 door Zen Nederland. 
Zenvol leven op elke leef-tijd
Docenten: Pia Velema (Zen.nl Haarlem) en Peter van Beukelen (Zen.nl Utrecht).

Overige bronnen van inspiratie: 
Quote Ingrid Bergman:
'Ouder worden lijkt op het beklimmen van een berg. Het put je uit, maar het uitzicht wordt wel steeds beter.' 
Boek van Frits de Lange, Eindelijk volwassen
'Je bent nooit te oud om een goede opvoeding te hebben genoten.'
Er zijn twee benaderingswijzen van de ouderdom: 
1. Eeuwig jong willen blijven, het ideaal nastreven van de leeftijdloze oudere
2. Ouderdom zien als verval en verlies: het deficiet-model. 
De Lange pleit voor een derde model:
Ontwikkelen van wijsheid. een eigen betekenis geven aan je leven. 
"Blijven leren maakt gelukkig en wijs."
Het boek Aging for Beginners, van Ezra Bayda
"Wat ouder worden betreft zijn we allemaal beginners." 
"Diep vastgelegde overtuigingen zijn moeilijk te veranderen."
Roept de vraag op: 
Hoe stel je herinneringen bij?
Loskomen uit een vaste overtuiging kun je proberen door je te verplaatsen in een ander. 
Het boek Leef! Laura Maaskant
Jong gestorven meisje; zie filmpje De Verwondering, 2015.
Quote Bibian Mentel: Ik geniet gewoon van elke dag.
Haar man: "Elke dag dat ik me zorgen maak, is een verloren dag." 
Jonatan, lijder aan kinderkanker, bij Pauw komt binnen: 'Dank jullie wel, vriendjes. Halen jullie maar alle lol uit het leven die er voor mij niet meer is.'
Jonatan, stierf op zijn zestiende. wijsheid is niet van leeftijd afhankelijk. 
Douwe Draaisma, waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt.
'Herinneringen zijn als een hond die gaat liggen waar hij wil.' 
Alles blijft opgeslagen liggen in het geheugen. \
Het huis met de kersenbloesem, Sun-Mi Hwang
Je kunt een verlangen hebben naar een ander verleden dan je gehad hebt: hoofdpersoon in dit boek wil muziekinstrument bespelen, maar geen cello, omdat die omgeven is met nare herinneringen. Er is alleen een ander heden mogelijk. 

Levenslijn volgens DE LEVENSKIJKER
Foto van DEZE SITE.
Geeft niet precies de woorden weer van de zenleraar: Zen ziet het leven niet als een klokgevel (eerst opgaand, dan neergaand), maar meer als ééen opgaande lijn. (Het plaatje vertelt iets over coaching - maar de opgaande lijn trof me.)