woensdag 23 november 2016

Verlies aan beide kanten van de grens, Trouw, 19 november, Jan-Albert Hootsen

De journalist Jan-Albert Hootsen woont en werkt in Mexico-stad, hij is correspondent voor Trouw maar werkt voor vele andere media, o.a. voor de VPRO.
Jan-Albert Hootsen
Ik was getroffen door dit artikel. Ook, omdat ik al lang ben geïntrigeerd door Mexico, sinds ik als kind Het geschonden geweten (The Power and the glory) las van Graham Greene. Uit de boekenkast van mijn ouders.
Origineel met Nederlandse vertaling ernaast; 1940.
het boek gaat over een verlopen priester in Mexico, Het heeft dus niets met het huidige Mexico te maken. Al opende het mij wel de ogen voor de ingewikkelde geschiedenis van Mexico, vol revoluties, en een speciale rol van de katholieke kerk. Maar ook kreeg ik door het lezen belangstelling door voor het landschap, de gieren.
.
Woest
Droog, dor.

'The vultures, lady's and gentlemen, the vultures!' De rector van mijn school viel in voor mijn leraar Engels, en vroeg naar een belangrijk Leitmotiv van het boek. Wij zaten met stomheid geslagen.
Sindsdien ben ik alert op elke gier in Mexico....
Bij mijn kennis over Mexico kwam in 2001 de verhalenbundel van Carlos Fuentes, De grens van glas (La frontera de cristal). 
Origineel verscheen ergens rond 1996, de Nederlandse vertaling is van 2001.
Het boek is nog altijd actueel. In negen losse verhalen vertelt Fuentes hoe de grens tussen de VS en Mexico levens beïnvloedt. Een prachtig voorbeeld van het feit, dat fictie je beter kan doordringen van de werkelijkheid dan non-fictie. De indruk die het boek op mij gemaakt heeft is in elk geval onuitwisbaar. 
Behalve de schrijnende verhalen over misdaad en armoede trof mij de trots van Fuentes op zijn eigen hoogstaande cultuur. Bij alle geschimp van Trump wordt dat gemakkelijk vergeten. En ik moet erkennen: de verhalen over drugsbaronnen en doodseskaders doen je ook wel al het mooie van Mexico vergeten.....
Chizén Itzá
Palenque; beide foto's laten inposante bouwwerken (restanten ) zien van de Maya-cultuur.
Día de los muertes; samengaan van christelijke traditie (1 en 2 november) en Azteekse voorouderverering.
Mexicaanse cultuur: heel kleurrijk
Ook de sombreros zijn in alle kleuren
Mexicaanse muziek
Een heerlijke keuken.
Ten slotte moet ik noemen als 'voorwerk' dat ik al gedaan heb over Mexico, de film La Jaula de Oro is. Ik zag die film in Eye in 2014.
Poster Ja Laula de Oro; de film geeft precies het grote probleem weer tussen de VS eb Mexico; de armoede aan de ene kant, de rijkdom aan de andere kant, waardoor mensen ondanks alle maatregelen proberen die grens van zuid naar noord over te steken.
In deze film komt ook La Bestia voor: dat is deze goederentrein, waarmee tal van migranten zich verplaatsen van Centraal noor Noord-Mexico. Dat doen ook de drie jonge hoofdrolspelers in de film.
Hier wachten ze op de komst van de trein.
Natuurlijk is Mexico de laatste tijd erg in het nieuws door Donald Trump, die gezworen heeft een muur te bouwen tussen Mexico en de VS, en die nog te laten betalen door de Mexicanen zelf ook!
Het erge is, dat die muur van 1050 kilometer lang (zo lang is de grens) er al voor een deel staat. Ik geef hier enkele beelden: 


  

Overigens is de totale grenslengte meer dan 3000 kilometer; een groot deel wordt gevormd door de Rio Bravo, oftewel de Rio Grande.
Rio Grande  

Dit is die aardige man die die muur wil voltooien, op kosten van Mexico. 
Het mag duidelijk zijn (ook uit de film La Jaula de oro) dat de grens doden kost.
En ja, een grap mag ook van mij... 
Zou je er zó overheen kunnen komen?

En na deze hele lange inleiding over Mexico, komt ik pas toe aan het onderwerp zoals dat in de titel staat. 
Want Amerika meet wel met twee maten; ze hebben Mexico óók nodig!
Met óók weer een 'dark side': de Mexicanen kósten de Amerikanen hun banen...
Het gaat in het Trouw-artikel om het witgoed-bedrijf Maytag, dat ooit gevestigd was in Galesburg.
Galesburg maakte vroeger deel uit van de rijke industriegordel van het Noorden, Midwesten en Westen. (Great Industrial) Het was het gebied waarheen de Great Migration trok, omdat daar veel industrie was, staal, auto's, en dus ook witgoed.
Maar aan die welvaart kwam een einde met het zogenaamde NAFTA-akkoord: het North American Free Trade Agreement, dat in 1996 gesloten werd tussen de VS, Canada en Mexico. 
Als gevolg van dat akkoord sloten fabrieken in de VS, omdat Mexico veel lagere lonen bood voor hetzelfde werk. 
Het artikel in de Trouw begint met deze foto:
 
Een voormalig werknemer, die staat op de plaats waar vroeger de Maytagfabriek stond.
De koelkast-divisie bevindt zich nu vlak over de grens met Mexico. Het was in Galesburg een assemblage-fabriek, dat is het nu ook in Mexico, één van de zogenaamde Maquiladores.
De nadelen van de maquiladores voor Mexico.
Maar ook de nadelen voor Amerika zijn groot. Heel veel mensen raakten werkeloos.
Ziehier!
Nafta kreeg hier de schuld van. 
Dat gaf veel mensen reden om Trump te stemmen, want Trump beloofde de banen terug te geven aan de Amerikanen, en Nafta af te schaffen.
Trump doet Nafta de deur uit.
Er zitten nog veel meer consequenties vast aan de globalisering en de vrijhandel; het rijke industriegebied, The Great Industrial, waarheen vroeger alle mensen trokken om geld te verdienen, is nu een 'rust belt' , een gebied met leegstaande grote fabriekspanden.

Het einde is nog niet in zicht, want het zou zo maar kunnen, dat Zuid Korea of China nog lagere lonen biedt dan Mexico. Dan vertrekken de bedrijven zelfs uit Mexico...
Ouderwetse Maytag wasmachine. Ook  de huidige Whirlpool komt van Maytag.
American made... kun je dat nog wel zeggen?
En kan Trump dit ooit nog terugbrengen??
Hier staan ze nog eens, de voordelen...
Maar dit is dde werkelijkheid. Het is zelfs zo, dat veel Democraten juist in deze streek Republikeins hebben gestemd

Het Nafta-gebied.
Gebied van de Rust Belt
En dat de rijken er alleen maar beter van worden: ik geloof het direct!

Ten slotte vermeld ik nog dat het inwonertal van Galesburg is teruggelopen. 10 % sinds 1990. Met de werkeloosheid gaat het sinds 2012 weer iets beter, het is nu 5%. Maar het werk dat er is zit vooral in de dienstensector. Veel jongeren trekken weg.

Vandaag stond weer een artikel kin de Trouw: nu met allemaal foto's van de muur. De fotograaf John Moore bracht de ruim 3000 kilometer lange grens in beeld, over de volle lengte. 
Wat me trof, waren de beelden van de leden van de paramilitaire Arizona Border Recon. Het zijn Amerikaanse vrijwilligers, voornamelijk veteranen, die patrouilleren langs de grens om smokkel van mensen en drugs tegen te gaan.
Het zijn deze mensen die in de film La Jaula de Oro een van de jonge mensen van grote afstand doodschiet. 
Dit is de ook in de krant van vandaag genoemde initiatiefnemer van de patrouillegroep, Tim Foley. 
'We're just another set of ears and eyes,'  zegt hij.
Volop bewapend, zoals dat gaat in Amerika.

Naschrift:

Ik had dit blog al helemaal afgesloten en gepubliceerd, toen ik me dit boekje herinnerde:over Diego Rivera en Frieda Kahlo. Ik wil het graag alsnog noemen, omdat ik op zoek was naar graffiti op de Mexicaanse muur. Ik weet dat die er is, maar vond er geen voorbeelden van beschikbaar. 
Diego Rivera is wereldberoemd om zijn muurschilderingen, die een rol speelden in de revolutie. 
Rivera's schilderingen hebben vaak een socialistische boodschap.
Suikerriet
Er is een nieuwe groep kunstenaars die zich door hem laten inspireren. de Streetart Chilango (o.a. Alejandro Revilla en Jenaro de Rosenzweig. . 
Fish, in Mexico-City. Streetart Chilango schildert niet op DE muur. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten